انسداد روده بزرگ چیست؟
انسداد روده بزرگ یا کولون یک وضعیت پزشکی وخیم است که نیاز به مداخله سریع دارد. انسداد روده از عبور طبیعی غذا، مایعات و گازها جلوگیری می کند. انسداد می تواند در هر نقطه از دستگاه گوارش، از روده کوچک تا روده بزرگ (کولون) اتفاق بیفتد. چسبندگی، فتق، تومورها و بیماری التهابی روده (IBD) دلایل معمول انسداد روده هستند. انسداد روده بزرگ می تواند کامل یا جزئی باشد که بر این اساس علائم مختلفی ایجاد خواهد کرد. اگر متوجه علائم انسداد روده شدید فورا باید به دنبال مراقبت های پزشکی باشید. زیرا به جلوگیری از عوارضی مانند ایسکمی روده، سوراخ شدن و سپسیس کمک می کند. در واقع مداخله زود هنگام نه تنها علائم را تسکین می دهد بلکه خطر عوارض را نیز کاهش خواهد داد. انسداد روده به روش های مختلفی درمان می شود. با این حال، اگر اقدامات برای تسکین علائم کارساز نباشد، ممکن است نیاز به گذاشتن استنت یا جراحی برای برداشتن انسداد باشد.
علائم انسداد روده بزرگ
انسداد روده بزرگ یکی از مشکلاتی است که افراد را در سنین مختلف تحت تاثیر قرار می دهد. علائم این عارضه بستگی به شدت انسداد و محل آن دارد و به شرح زیر است:
- درد شکم
- اتساع یا نفخ
- استفراغ
- ناتوانی در دفع گاز
- حساسیت شکم
- کاهش یا عدم وجود صداهای روده
- یبوست شدید
- کم آبی بدن
علت انسداد روده بزرگ
انسداد روده بزرگ یک عارضه رایج است که دلایل مختلفی دارد و می تواند منجر به انسداد جزئی یا کامل روده شود. دلایل این بیماری به شرح زیر است:
- آبسه و تومور: تومورهای خوش خیم و بدخیمی که در روده ایجاد می شوند، می توانند انسداد جزئی یا خفیف ایجاد کنند.
- فتق: این عارضه که به دلایل مختلفی رخ می دهد به کولون فشار وارد کرده و می تواند منجر به انسداد در قسمت های مختلف روده شود.
- چسبندگی روده: چسبندگی روده یکی از مشکلات شایعی است که می تواند هنگام بهبود زخم ها و بعد از جراحی ها رخ داده و باعث انسداد روده شود.
- التهاب روده: یکی دیگر از دلایل انسداد روده بیماری های التهابی روده مانند بیماری کرون یا کولیت اولسراتیو است.
- ولولوس یا پیچ خوردن روده: این عارضه منجر به انسداد جزئی یا کامل روده شده و مانع حرکت مدفوع در روده خواهد شد.
- درهم روی روده: همانطور که از اسم آن پیداست درهم روی روده به وضعیتی گفته می شود که بخشی از روده به داخل بخش دیگر فرو رفته و باعث انسداد روده می شود.
عوارض و خطرات انسداد روده بزرگ
انسداد روده بزرگ با خطرات و عوارض زیادی همراه است و می تواند منجر به مشکلات جدی و حتی مرگ فرد شود. بنابراین باید به سرعت نسبت به درمان آن اقدام نمایید. عوارض این بیماری به شرح زیر است:
- عفونت شکم: پاره شدن روده ها در اثر انسداد و آزاد شدن مواد زائد در محوطه شکمی می تواند منجر به عفونت شکم شود.
- ایسکمی روده: اختلال در خونرسانی قسمت هایی از روده که دچار انسداد شده است می تواند منجر به مرگ بافتی شود.
- پاره شدن روده: فشار وارد شده به روده ها می تواند در دراز مدت منجر به پارگی روده ها شود.
- اختلال در مایعات و الکترولیت ها: انسداد روده با اختلال در الکترولیت های بدن منجر به کم آبی و اختلال در عملکرد کلیه و قلب می شود.
- بروز علائم مسمومیت: تجمع مواد زائد و سموم به دلیل عدم تخلیه روده ها باعث مسمومیت سیستمیک خواهد شد.
تشخیص دقیق انسداد روده بزرگ
تشخیص دقیق انسداد روده به روش های مختلفی امکان پذیر است. پزشک ابتدا از علائم شما می پرسد و سپس اقدام به بررسی های بیشتر خواهد کرد.
- تصویربرداری: برای مشاهده وضعیت روده ها و تشخیص محل انسداد از سونوگرافی، سی تی اسکن و رادیوگرافی استفاده می شود.
- کولونوسکوپی: از این روش برای بررسی دیواره روده، تشخیص محل انسداد و محل آن استفاده می شود.
بخوانید: فیستول روده چیست؟ علائم، درمان و تفاوت آن با فیستول مقعد
درمان انسداد روده بزرگ
راههای درمانی مختلفی برای انسداد روده وجود دارد که بر اساس شدت این بیماری می تواند کمک کننده باشد. این درمان ها به شرح زیر است:
درمان خانگی
درمان خانگی این عارضه شامل استفاده از آب فراوان در طول روز، استفاده از دمنوش سنا، مصرف فیبر فراوان و استفاده از میوه های تازه به عنوان منبع فیبر است. آلوبخارا، سرکه سیب، و دمنوش رازیانه نیز برای پاکسازی روده ها مفید هستند.
درمان دارویی
درمان دارویی این بیماری شامل استفاده از پروبیوتیک ها، ملین ها و داروهایی است که حرکت روده ها را برای تخلیه سریع تر تحریک می کنند.
درمان جراحی
روش جراحی به شدت و نوع انسداد بستگی دارد. بر اساس شدت عارضه از جراحی باز، لاپاروسکوپی و جراحی با استفاده از استنت برای درمان این بیماری استفاده می شود.
پیشگیری از انسداد روده
- رژیم غذایی سالم داشته باشید: در رژیم غذایی خود مقدار زیادی میوه، سبزیجات و غلات سرشار از فیبر مصرف کنید.
- مایعات زیاد بنوشید: هیدراته ماندن باعث می شود سیستم گوارش شما به طور صحیح کار کند.
- ورزش کنید: فعالیت بدنی منظم می تواند به جلوگیری از یبوست کمک کرده و حرکت روده ها تنظیم می کند.
- اجتناب از سیگار کشیدن: سیگار کشیدن خطر ابتلا به چسبندگی روده که منجر به انسداد می شود را افزایش می دهد.
انسداد روده در کودکان
انسداد روده در کودکان نیز به دلایل مختلفی رخ می دهد که نیاز به مداخلات درمانی دارد. کودکان به دلیل التهاب روده، التهاب آپاندیس، پولیپ، تروما و ناهنجاری های مادرزادی ممکن است دچار این بیماری شوند.
انسداد روده بیشتر در چه افرادی رخ می دهد؟
امکان بروز انسداد روده در همه افراد وجود دارد با اینحال در برخی افراد با بیماری ها و مشکلات زمینه ای شایع تر است.
- افراد با سابقه جراحی های شکمی
- افراد مبتلا به بیماری های التهابی
- افراد مسن
- افراد مبتلا به تومورهای روده ای
- افراد مبتلا به اختلالات حرکتی روده
بخوانید: علل اصلی بیماری پروکتیت (التهاب رکتوم) + روش درمان آن
رابطه یبوست و انسداد روده؟
یبوست مزمن و شدید به دلیل تجمع مدفوع در روده می تواند منجر به انسداد شود. توده بزرگ و سفت مدفوع وقتی در روده تجمع می یابد زمینه را برای انسداد روده فراهم می کند. علاوه بر این بر عملکرد روده تاثیر منفی می گذارد، به دیواره روده فشار آورده و به تدریج باعث انسداد روده می شود.
منبع:
https://www.drsamratjankar.com/bowel-obstruction-signs-symptoms-and-emergency-management
https://www.buzzrx.com/blog/what-is-a-bowel-obstruction-how-is-it-treated