ورم مقعد می تواند ناشی از طیف گسترده ای از شرایط حاد و مزمن مانند بواسیر، شقاق مقعد و فیستول باشد. بر اساس علت زمینه ای، تورم مقعد ممکن است علائمی مانند درد، ناراحتی و خونریزی داشته باشد. مقعد در انتهای دستگاه گوارش قرار دارد، جایی که مدفوع از بدن خارج می شود. این ناحیه حاوی پایانه های عصبی حساس، رگ های خونی و غدد ریز است. تورم در نتیجه آسیب یا تحریک رکتوم یا مقعد ایجاد می شود. فشار اضافی، زور زدن برای دفع مدفوع و اصطکاک مقعد و پوست اطراف آن می تواند باعث تورم شود. مشخص شدن علت تورم مقعد کمک می کند علائم را راحت تر تسکین دهید و کیفیت زندگی شما را بهبود می بخشد. برخی از علل تورم مقعد، مانند هموروئید ممکن است با درمان خانگی بهبود یابد. با این حال، تورم مزمن مقعد نیاز به تشخیص پزشکی دارد زیرا ممکن است ناشی از وضعیت وخیم تری باشد.
علائم ورم مقعد
بسته به علتی که باعث تورم مقعد شده شما علائم مختلفی را تجربه خواهید کرد که از خفیف تا شدید متفاوت است. این علائم عبارتند از:
- درد و ناراحتی
- خونریزی
- برآمدگی و التهاب
- خارش و سوزش مقعد
علل ورم مقعد
ورم مقعد یکی از مشکلاتی است که باعث علائم و نگرانی های مختلف در افراد می شود. این عارضه دلایل مختلفی دارد که در ادامه شرح داده شده است.
1. هموروئید داخلی و خارجی
هموروئید داخلی و خارجی (وریدهای متورم در راست روده یا مقعد) می توانند باعث تورم مقعد شوند. هموروئید در نتیجه فشار بیش از حد بر وریدهای اطراف مقعد ایجاد می شود. آنها می توانند خود به خود یا به دلیل فشار زیاد در حین اجابت مزاج، نشستن طولانی مدت در توالت یا بلند کردن وسایل سنگین رخ دهند.
2. شقاق مقعد
شقاق مقعدی یک پارگی کوچک در پوشش مجرای مقعد است. این عارضه معمولاً به دلیل دفع مدفوع بزرگ و سفت، اسهال طولانی مدت و یا رابطه جنسی رخ می دهد.
3. آبسه آنورکتال
آبسه آنورکتال یک کورک یا توده پر از چرک است که در کانال مقعد یا رکتوم ایجاد می شود. تجمع باکتری ها در غده مسدود شده در ناحیه مقعد مهمترین دلیل آبسه مقعدی است که باعث تورم مقعد می شود.
4. فیستول مقعدی
فیستول مقعدی کانال یا اتصال کوچکی است که بین اندام های داخلی و پوست خارجی نزدیک مقعد ایجاد می شود. بیماری کرون، پرتودرمانی، تروما، یا جراحی ممکن است باعث ایجاد فیستول شوند.
5. پروکتیت
پروکتیت التهاب بافت داخلی رکتوم است. این عارضه می تواند ناشی از بیماری های مقاربتی و سایر انواع عفونت ها، بیماری های خودایمنی، بیماری های التهابی روده یا پرتودرمانی باشد.
6. سرطان مقعد
سرطان مقعد بسیار نادر است و بیشتر در افراد مسن دیده می شود. میانگین سنی ابتلا در اوایل دهه 60 است. عفونت با ویروس پاپیلومای انسانی (HPV) مهمترین عامل خطر برای ابتلا به سرطان مقعد است.
بارداری، نشستن طولانی مدت، وزن بالا و چاقی، رژیم غذایی نامناسب و فعالیت های سنگین برخی دیگر از علل تورم مقعد هستند.
عوارض و خطرات ورم مقعد
عوارض و خطرات ورم مقعد بسته به شدت این عارضه متفاوت بوده و شامل عفونت، درد و ناراحتی، خونریزی مزمن، اختلال در عملکرد روزانه فرد به دلیل درد هنگام نشستن یا دفع مدفوع است. برای درمان تورم مقعد حتما باید به پزشک مراجعه کنید.
درمان ورم مقعد
درمان ورم مقعد به روش های مختلفی بر اساس شدت امکان پذیر است. این درمان ها شامل درمان خانگی، دارو درمانی و جراحی است که در ادامه شرح داده شده است.
درمان خانگی
اصلاح رژیم غذایی، هیدراته نگه داشتن بدن، ورزش، خودداری از رابطه مقعدی و حمام سیتز می تواند به درمان تورم مقعد کمک کنند.
درمان دارویی
استفاده از داروهای ضد التهاب و آنتی بیوتیک ها متداول ترین درمان دارویی تورم مقعد هستند. با اینحال با توجه به علت این عارضه ممکن است داروهای دیگری نیز برای درمان این بیماری تجویز شود.
درمان پیشرفته
بر اساس تشخیص پزشک و اینکه علت تورم مقعد چیست ممکن است برای شما درمان جراحی نیز در نظر گرفته شود. مثلا اگر فیستول یا شقاق عامل تورم مقعد باشد جراحی های مربوطه انجام خواهد شد.
بهترین درمان ورم مقعد
بهترین درمان ورم بسته به شدت و علت ایجاد کننده آن متفاوت است. در بیشتر موارد می توان با تغییر رژیم غذایی و مصرف میوه و سبزیجات بیشتر آن را درمان کرد. اما در صورتی که بیماری های دیگر باعث ورم مقعد شده باشند پزشک ممکن است جراحی را به عنوان بهترین روش درمان در نظر بگیرد.
کی به دکتر مراجعه کنیم؟
اگر با درمان های خانگی ورم مقعد بهبود نیافت و علائم آن شما را آزار می دهد حتما باید برای درمان به پزشک مراجعه کنید. پزشک پس از تشخیص علت اصلی به راحتی می تواند این عارضه را درمان کرده و به درد و ناراحتی شما پایان می دهد.
پیشگیری از ورم مقعد
- تغذیه مناسب
- توجه به بهداشت فردی
- خودداری از نشستن طولانی
- فعالیت بدنی منظم
- جلوگیری از یبوست
- استفاده از دستمال مرطوب به جای دستمال توالت
بخوانید: چرا رعایت بهداشت ناحیه مقعد مهم است؟
ورم مقعد در زنان باردار و درمان آن
ورم مقعد در زنان باردار بسیار شایع است زیرا افزایش حجم خون می تواند باعث بزرگ شدن هموروئیدها شود. فشار رحم و یبوست نیز می تواند باعث تورم ناحیه مقعد شود. استفاده از حمام سیتز، مصرف ملین ها و افزایش مصرف فیبر در رژیم غذایی می تواند به درمان آن کمک کند.
ورم مقعد در کودکان و درمان
ورم مقعد در کودکان نیز رخ می دهد اما شیوع آن نسبت به بزرگسالان کمتر است. این عارضه بیشتر ناشی از هموروئید، یبوست، اسهال و آسیب های مقعدی است. استفاده از داروهای ملین، مصرف فیبر بیشتر و حمام سیتز می تواند به درمان آن کمک کند.
بخوانید: پولیپ مقعد یا رکتوم چیست؟ علائم، درمان و پیشگیری از آن
ورم مقعد باعث چه بیماری های می شود؟
ورم مقعد علاوه بر درد و ناراحتی که کیفیت زندگی فرد را تحت تاثیر قرار می دهد می تواند باعث عفونت های مقعدی و زخم مقعد شود. بنابراین باید سریعا نسبت به درمان آن اقدام نمایید.
رابطه مقعدی باعث ورم مقعد می شود؟
رابطه مقعدی یکی از دلایل تورم مقعد است زیرا باعث آسیب بافتی در این ناحیه خواهد شد. علاوه بر این زمینه ساز سایر بیماری هایی است که آنها نیز باعث ورم مقعد می شوند.
منبع:
