آبسه ایسکیوآنال یکی از انواع آبسه های پری رکتال است که در فضای ایسکیوآنال واقع در اطراف کانال مقعد ایجاد شده و باعث درد و ناراحتی فراوان می شود. آبسه ایسکیوآنال ناشی از عفونت غدد آنورکتال یا نفوذ باکتری ها به بافت های نرم اطراف مقعد بوده و با علائم بالینی شدید و حتی تب همراه است. افراد مبتلا به دلیل درد زیاد برای دفع ادرار و اجابت مزاج نیز با مشکل مواجه هستند. تشخیص بر اساس معاینات بالینی و تصویربرداری مانند سونوگرافی یا MRI صورت می گیرد تا محل دقیق و وسعت آبسه مشخص شود.
اصلی ترین روش درمان تخلیه آبسه با جراحی است که معمولاً تحت بی حسی موضعی یا بیهوشی عمومی انجام می شود. استفاده از آنتی بیوتیک ها پس از تخلیه برای کنترل عفونت و پیشگیری از گسترش آبسه توصیه می شود. تشخیص به موقع و تخلیه سریع آبسه ایسکیوآنال بسیار مهم است زیرا از عوارض جدی مانند فیستول و عفونت های سیستمیک جلوگیری خواهد کرد. در کلینیک التیام نشیمنگاه آبسه ایسکیوآنال توسط جراحان متخصص کولورکتال این مرکز با بهترین روش ها جهت جلوگیری از عود درمان می شود.
انواع آبسه مقعدی
انواع مختلفی آبسه وجود دارد که در نواحی رکتوم و مقعد ایجاد شده و باعث درجات مختلفی از ناراحتی می شوند.
- آبسه پری آنال رایج ترین آبسه مقعدی است که با تجمع چرک در نزدیکی مقعد مشخص می شود و اغلب باعث درد، تورم و قرمزی در ناحیه می شود.
- آبسه ایسکیوآنال، آبسه ای که در حفره ایسکیورکتال تشکیل می شود و باعث درد شدید، تورم و حساسیت باسن و ناحیه مقعد می شود.
- آبسه بین اسفنکتری همانطور که از اسم آن پیداست بین عضلات اسفنکتر مقعد داخلی و خارجی ایجاد میشود و منجر به درد موضعی، تورم و گاهی تب میشود.
- آبسه سوپرالواتور در بالای عضله لواتور آنی در لگن ایجاد می شود و باعث درد عمیق لگن یا رکتوم و علائم سیستمیک مانند تب و خستگی می شود.
- آبسه لگنی-رکتال نواحی لگن و رکتوم را درگیر می کند و منجر به علائم مختلفی مانند درد رکتوم، تب و مشکل در اجابت مزاج می شود.
بخوانید: بهترین گیاهان دارویی برای درمان آبسه مقعد (لیست 10 تایی)
علائم آبسه ایسکیوآنال چیست؟
آبسه ایسکیوآنال معمولاً با علائمی مانند درد در ناحیه رکتوم، قرمزی، گرمی، تورم یا برآمدگی در نزدیکی مقعد مشخص می شود. همچنین مشکل در نشستن یا حرکت، تب، احساس ناخوشی عمومی و ترشح چرک نیز بر اساس شدت آبسه ممکن است وجود داشته باشد.
علل بروز آبسه ایسکیوآنال
آبسه ایسکیوآنال مانند سایر انواع آبسه معمولاً به دلیل عفونت در غدد اطراف مقعد و رکتوم رخ می دهد. سایر عللی که ممکن است در بروز این بیماری نقش داشته باشند عبارتند از شقاق مقعد، بیماری کرون، ابتلا به عفونت های مقاربتی، بیماری های خود ایمنی، دیابت و ضربه به ناحیه مقعد.
آبسه ایسکیورکتال همچنین ممکن است به دلیل شقاق مقعد، بیماری کرون یا سیستم ایمنی ضعیف ایجاد شود.
ریسک فاکتورهای ابتلا به آبسه ایسکیوآنال
عوامل مختلفی در بروز این نوع آبسه دخیل هستند که مهمترین آنها چاقی، بیماری کرون، دیابت، مصرف داروهای سرکوب کننده سیستم ایمنی، یبوست مزمن، مقاربت مقعدی، ابتلا به HIV/AIDS و جراحی قبلی آنورکتال است. در صورت داشتن هر یک از این شرایط باید با روش های پیشگیری از بروز آبسه جلوگیری کنید.
آیا آبسه ایسکیوآنال همیشه با درد و ناراحتی همراه است؟
بله، در واقع یکی از مهمترین علائم این بیماری درد شدید و ضربان دار در محل آبسه است که معمولاً در حین حرکت یا اجابت مزاج شدیدتر می شود.
روش تشخیص آبسه ایسکیوآنال
آبسه ایسکیوآنال معمولاً از طریق معاینه فیزیکی توسط پزشک تشخیص داده می شود. با اینحال برای اطمینان از وضعیت آبسه پزشک ممکن است از آنوسکوپ یا پروکتوسکوپ و آزمایشهای تصویربرداری (سونوگرافی، MRI) نیز استفاده کند.
روش های درمان آبسه ایسکیوآنال
آبسه ایسکیوآنال معمولاً با ترکیبی از مداخلات پزشکی بر اساس شدت درمان می شود. این روش ها در ادامه شرح داده شده اند.
آنتی بیوتیک ها
علاوه بر تخلیه در اکثر موارد آنتی بیوتیک ها نیز تجویز می شوند تا به رفع عفونت و جلوگیری از گسترش بیشتر آن کمک کنند. آنتی بیوتیک ها معمولاً در ترکیب با سایر روش ها برای درمان عفونت آبسه مورد استفاده قرار می گیرد.
برش و تخلیه
رایج ترین روش درمان برای آبسه ایسکیوآنال شامل ایجاد یک برش کوچک برای تخلیه چرک است. با این روش فشار روی ناحیه کاهش یافته و باعث تسریع بهبودی و کاهش خطر عوارض خواهد شد.
جراحی
جراحی برای درمان آبسه های پیچیده یا عود کننده ایسکیورکتال تنها راه درمان است. روش هایی مانند فیستولوتومی یا فیستولکتومی ممکن است برای برداشتن بافت آلوده و جلوگیری از عود بیماری توسط جراح کولورکتال انجام شود.
لیزر co2
لیزر جراحی co2 یکی از گزینه های موثر درمان آبسه مقعدی است که چند سال است در ایران رواج پیدا کرده است. لیزر co2 دارای عوارض پایین و کم تهاجمی است.
آیا می توان با روش های خانگی آبسه ایسکیوآنال را درمان کرد؟
خیر، این آبسه بدون تخلیه چرک قابل درمان نیست و باید به سرعت به یک مرکز درمانی مراجعه کنید زیرا خطر انتشار عفونت وجود دارد. برای کنترل درد موارد زیر را می توانید در خانه انجام دهید.
کمپرس گرم
استفاده از کمپرس گرم روی ناحیه آسیب دیده یکی دیگر از روش هایی است به کاهش درد و تسریع تخلیه چرک کمک کرده و باعث تسریع روند بهبودی و تسکین علائم می شود.
مدیریت درد
داروهای مسکن، مانند داروهای بدون نسخه یا تجویزی گاهی اوقات برای کاهش ناراحتی مرتبط با آبسه و راحتی بیشتر بیمار در طول درمان توصیه شوند.
عوارض عدم درمان به موقع آبسه ایسکیوآنال چیست؟
عوارض عدم درمان به موقع آبسه ایسکیوآنال شامل گسترش عفونت به بافت های اطراف، عفونت های مکرر، تشکیل فیستول مقعدی، عفونت سیستمیک و در موارد نادر سپسیس است.
چگونه می توان از بروز آبسه ایسکیوآنال پیشگیری کرد؟
مانند سایر بیماری های نشیمنگاهی رعایت بهداشت ناحیه مقعد، درمان سریع عفونت های اولیه، کنترل بیماری های زمینه ای و پیشگیری از یبوست می تواند از بروز آبسه مقعدی جلوگیری کند.
دوره نقاهت پس از جراحی چقدر است؟
بسته به وسعت آبسه و شرایط بیمار دوره نقاهت بین ۱ تا ۳ هفته طول می کشد اما ممکن است مراقبت های طولانی مدت لازم باشد.
با آنتی بیوتیک می توان آبسه ایسکیوآنال را درمان کرد؟
خیر، آنتی بیوتیک ها معمولا به تنهایی قادر به درمان کامل آبسه نیستند ولی در همه روش های درمانی آبسه تجویز می شوند تا عفونت را از بین ببرند.
مراقبت های پس از جراحی چگونه است؟
رعایت بهداشت ناحیه، استفاده از حمام سیتز، مصرف مسکن و آنتی بیوتیک و ویزیت های منظم توسط پزشک جهت ارزیابی وضعیت بیمار مراقبت های ضروری بعد از جراحی هستند.
منبع:
https://www.medicoverhospitals.in/diseases/ischiorectal-abscess/