آبسه مقعدی یک توده دردناک و چرکی است که در نزدیکی مقعد ایجاد می شود. این بیماری که به عنوان آبسه آنورکتال نیز شناخته می شود، زمانی رخ می دهد که یک غده مقعدی مسدود و عفونی شود. علائم آبسه مقعدی بسیار آزار دهنده است و بر اساس شدت نیاز به مداخلات پزشکی دارد. آبسه با تجمع موضعی چرک همراه است و وقتی سیستم ایمنی بدن سعی در مبارزه با عفونت دارد، تشکیل می شود. این عفونت معمولاً از غدد مقعدی، مجاری کوچکی که در مقعد قرار دارند و مخاط را برای روان کردن کانال مقعد ترشح می‌کنند، سرچشمه می گیرد.
آبسه در هر سنی رخ می دهد اما در مردان بین 20 تا 60 سال شایع تر است. اگر به این بیماری مبتلا شدید حتما برای مدیریت و درمان به پزشک مراجعه کنید. آبسه مقعدی خفیف را می توان بدون نیاز به جراحی و با دارو مدیریت و درمان کرد. در کلینیک التیام نشیمنگاه می توانید آبسه مقعدی را با بهترین روش ها در کوتاه ترین زمان ممکن درمان کنید.
علل و عوامل آبسه مقعدی
آبسه مقعدی زمانی رخ می دهد باکتری ها یا مدفوع، غده مقعدی را مسدود کنند که منجر به عفونت خواهد شد. این وضعیت باعث درد، تورم و ناراحتی می شود بنابراین تشخیص و درمان زودهنگام آن بسیار مهم است. دلایل مختلفی باعث آبسه مقعدی می شود که عبارتند از:
- ضعف سیستم ایمنی: افراد مبتلا به دیابت، HIV یا سایر بیماری های تضعیف کننده سیستم ایمنی بیش از دیگران مستعد ابتلا به عفونت ها از جمله آبسه مقعدی هستند.
- بیماری التهابی روده (IBD): بیماری هایی مانند بیماری کرون و کولیت اولسراتیو با ایجاد التهاب مزمن، خطر بروز آبسه را افزایش می دهند.
- شقاق مقعد یا بواسیر: این بیماری های شایع نشیمنگاهی به دلیل ایجاد زخم و التهاب امکان ورود باکتری ها به غدد مقعدی را فراهم کرده و خطر آبسه را افزایش می دهند.
- عفونت های مقاربتی (STIs): برخی از بیماری‌های مقاربتی، مانند سوزاک و کلامیدیا نیز ممکن است در بروز آبسه مقعدی نقش داشته باشند.
بخوانید: درمان آبسه مقعدی با لیزر
آبسه مقعدی خفیف چیست
آبسه مقعدی خفیف به تجمع محدود چرک اشاره دارد که معمولاً به دلیل عفونت غدد کوچک اطراف مقعد رخ می دهد. این آبسه ها با التهاب، درد و تورم خفیف همراه هستند و شدت علائم آنها نسبتاً کمتر است.
تفاوت جوش و آبسه مقعدی
| ویژگی | جوش مقعدی | آبسه خفیف مقعدی |
|---|---|---|
| تعریف | التهاب و عفونت سطحی فولیکول مو | تجمع چرک در بافت های اطراف مقعد |
| علت اصلی | انسداد فولیکول مو، اصلاح با تیغ، تعریق | عفونت غدد مقعدی، انسداد غدد، باکتری ها |
| شدت درد | معمولاً خفیف تا متوسط | درد مداوم و شدید تر، حتی در حالت نشسته یا راه رفتن |
| ظاهر | برجستگی کوچک، قرمز، با احتمال وجود چرک کم | ناحیه متورم، قرمز، گرم، گاهی با خروج چرک |
| اندازه | کوچک و سطحی | بزرگ تر و عمیق تر، حتی اگر در ظاهر کوچک باشد |
| تب | ندارد | تب، لرز، و بی حالی وجود داشته باشد |
| درمان اولیه | کمپرس گرم، بهداشت، آنتی بیوتیک موضعی | نیاز به تخلیه چرک، گاهی آنتی‌بیوتیک خوراکی |
| خطر پیشرفت به فیستول | بسیار نادر | احتمال تبدیل به فیستول مقعدی در صورت عدم درمان |
بخوانید: بهترین آنتی بیوتیک ها برای درمان آبسه مقعدی (لیست 7 تایی)
علائم آبسه مقعدی خفیف
تجربه درد خفیف تا متوسط در ناحیه اطراف مقعد، تورم و قرمزی محدود در محل آبسه و احساس ناراحتی هنگام نشستن یا دفع مدفوع از علائم اصلی این بیماری است. گاهی تب خفیف نیز وجود دارد که باعث ایجاد حالت ناخوشی می شود.
روش های درمان آبسه مقعدی خفیف
در آبسه خفیف تجمع چرک و التهاب محدود است بنابراین با درمان های خانگی شامل گرم کردن ناحیه با حوله، حمام سیتز با آب گرم و رعایت بهداشت می توان آن را درمان کرد. در کنار درمان های خانگی معمولا پزشک برای شما آنتی بیوتیک نیز تجویز می کند که باید آن را به موقع مصرف کنید تا عفونت را از بین ببرد.
بخوانید: خطرات عدم درمان آبسه مقعد (پیشگیری از تبدیل آبسه به فیستول)
اهمیت مدیریت و درمان آبسه مقعدی خفیف
اگر آبسه به موقع درمان نشود بزرگ تر شده و نیاز به مداخلات پزشکی مانند درناژ و جراحی خواهد داشت که هزینه های درمانی را افزایش داده و عوارض بیشتری برای افراد ایجاد می کند.
اگر علائم آبسه مقعدی مانند درد مداوم، تورم، قرمزی یا ترشح در نزدیکی مقعد را تجربه می کنید فورا برای درمان به پزشک مراجعه کنید. در موارد خفیف آبسه می توان با یک برش کوچک و تخلیه چرک به درمان آن کمک کرد. حفظ بهداشت ناحیه مقعد و مدیریت بیماری های زمینه ای به کاهش خطر ابتلا مجدد به آبسه مقعدی کمک خواهد کرد.
روش تشخیص آبسه مقعدی
تشخیص آبسه مقعدی معمولاً از طریق معاینه فیزیکی و در صورت لزوم، تصویربرداری مانند سی تی اسکن یا ام آر آی انجام می شود. بررسی های تصویربرداری می تواند آبسه های مخفی سوپرالواتور و فیستول مقعدی پیچیده را مشخص کند.
تفاوت بین بواسیر و آبسه چیست؟
بواسیر حاصل از تورم عروق خونی موجود در مقعد و رکتوم است در حالی که آبسه ناشی از عفونت غدد مقعدی است. از نظر علائم نیز بواسیر معمولاً باعث خونریزی و خارش می شود، در حالی که آبسه اغلب با درد و تورم مشخص می شود.
آیا آبسه مقعدی تهدید کننده زندگی است؟
اگرچه معمولاً آبسه مقعدی یک بیماری تهدید کننده زندگی نیست، اما اگر به سرعت درمان و مدیریت نشود، می تواند عوارض جدی ایجاد کند و حتی تبدیل به فیستول شود که نیازمند درمان های پیچیده تر است.
بهبود آبسه خفیف چقدر طول می‌کشد؟
زمان بهبود بسته به شدت آبسه و روش درمانی مورد استفاده متفاوت است. با درمان های خانگی و آنتی بیوتیک ها معمولا چند هفته طول می کشد تا آبسه به طور کامل بهبود یابد، اما در برخی موارد ممکن است به زمان بیشتری نیاز باشد.
استرس می تواند باعث آبسه مقعدی می شود؟
خیر، استرس به تنهایی باعث ایجاد آبسه نخواهد شد، اما با تضعیف سیستم ایمنی بدن احتمال ابتلا به عفونت هایی از جمله آبسه افزایش خواهد یافت.
آیا می توانم آبسه مقعدی را بترکانم؟
هرگز نباید سعی کنید آبسه را بترکانید چون ممکن است منجر به گسترش عفونت و عوارض بیشتر شود. برای درمان آبسه حتما به پزشک مراجعه نمایید.
اگر آبسه مقعدی ترکید چه کنم؟
اگر آبسه ترکید ناحیه را با آب ولرم شسته و کاملا خشک کنید. بهترین کار این است که آن را با یک باند استریل بپوشانید و فوراً به پزشک مراجعه نمایید.
مدیریت و مراقبت از آبسه مقعدی خفیف در خانه چگونه است؟
در حالی که درمان آبسه با مداخلات پزشکی ضروری است اما می توانید درد آن را با حمام سیتز گرم، داروهای مسکن بدون نسخه و بهداشت مناسب مدیریت کنید.
بخوانید: مرکز درمان آبسه مقعدی با لیزر در تهران فقط 4 میلیون
چگونه می توان از آبسه مقعدی پیشگیری کرد؟
پیشگیری از آبسه مقعدی شامل حفظ بهداشت با تمیز کردن منظم ناحیه مقعد برای کاهش تجمع باکتری ها است. مدیریت بیماری التهابی روده (IBD)، کنترل یبوست و اسهال به جلوگیری از آسیب و عفونت مقعد کمک می‌کند. علاوه بر این تقویت سلامت سیستم ایمنی با رژیم غذایی متعادل، خواب کافی و ورزش، خطر عفونت را کاهش می دهد.
منبع:
https://aetherhealth.org/blog/what-causes-perianal-abscess-and-how-to-treat-it
