فیستول یک گذرگاه غیر طبیعی بین دو عضو در بدن یا بین یک عضو و پوست است. فیستول ها می توانند در قسمت های مختلف بدن معمولاً در نتیجه آسیب بافتی ناشی از جراحی، ضربه یا بیماری ایجاد شوند. فیستول واژن ممکن است پس از زایمان، جراحی های زنانه، پرتودرمانی یا بیماری التهابی روده ایجاد شود. فیستول واژینال یک مجرای غیر طبیعی است که بین واژن و اندام دیگری مانند مثانه، رکتوم یا روده بزرگ ایجاد می شود.
این مجرا اجازه می دهد تا مایعات، گازها یا مدفوع از واژن عبور کنند که منجر به عوارض و ناراحتی های مختلفی می شود. در بیشتر موارد، فیستول واژن نیاز به جراحی ترمیمی دارد تا دهانه غیر طبیعی مجرا بسته شود. دارو یا مراقبت از زخم ممکن است برای بهبود بافت آسیب دیده قبل از عمل ضروری باشد. در مورد فیستول هایی که مجرای روده را درگیر می کنند، ممکن است بیماران از رژیم غذایی خاصی برای کاهش میزان مدفوع استفاده کنند تا ناحیه آسیب دیده قبل از جراحی بهبود یابد.
در فیستول رکتوواژینال بزرگ، کولوستومی موقت انجام خواهد شد تا اطمینان حاصل شود که ناحیه تحت عمل به سرعت بهبود می یابد. در ادامه توضیحات دقیق تری در رابطه با روش درمان انواع فیستول واژینال ارائه می گردد لطفا همراه ما باشید.
انواع فیستول واژن
فیستول های واژینال بر اساس محل و اندام هایی که بر آنها تأثیر می گذارد طبقه بندی می شوند:
- فیستول وزیکوواژینال: این نوع فیستول بین واژن و مثانه تشکیل می شود و از رایج ترین اشکال فیستول واژینال است.
- فیستول اورتروواژینال: یک مجرای غیر طبیعی بین واژن و حالب ها است. حالب لوله هایی هستند که ادرار را از کلیه ها به مثانه می برند.
- فیستول مجرای ادرار: این نوع فیستول بین واژن و مجرای ادرار، لوله ای که ادرار را از بدن خارج می کند، تشکیل می شود.
- فیستول رکتوواژینال: شکافی بین واژن و رکتوم، قسمت تحتانی روده بزرگ ایجاد می شود.
- فیستول کولوواژینال: این فیستول بین واژن و کولون تشکیل می شود.
- فیستول انترواژینال: این نوع بین روده کوچک و واژن ایجاد می شود.
علائم فیستول واژن
علائم فیستول واژن بسته به نوع و محل آنها می تواند متفاوت باشد. علائم رایج عبارتند از:
- نشت ادرار، گاز یا مدفوع از طریق واژن
- عفونت های مکرر دستگاه ادراری
- بوهای غیرمعمول در ترشحات واژن
- درد هنگام مقاربت جنسی
- تورم یا تحریک در پرینه، ناحیه بین واژن و مقعد
- عفونت های مکرر واژن
علل بروز فیستول واژن چیست؟
فیستول واژن می تواند به دلایل مختلفی ایجاد شود، از جمله:
- عوارض جراحی: جراحی های مربوط به دیواره واژن، مقعد یا رکتوم می توانند منجر به فیستول شوند، به ویژه اگر در حین عمل جراحات وجود داشته باشد.
- آسیب های زایمان: پارگی در حین زایمان یا عفونت به دنبال اپیزیوتومی (برش جراحی) می تواند منجر به فیستول شود.
- بیماری های مزمن: شرایطی مانند بیماری کرون می تواند باعث التهاب شده که منجر به تشکیل فیستول می شود.
- سرطان و پرتودرمانی: سرطان های ناحیه لگن یا پرتودرمانی می تواند به بافت های اطراف آسیب برساند و منجر به فیستول شود.
- دیورتیکولیت: این وضعیت همچنین می تواند منجر به فیستول شود، به خصوص در افراد مسن.
عوامل خطر و عوارض ابتلا به فیستول واژن
در حالی که هیچ فاکتور خطر خاصی برای ایجاد فیستول واژینال وجود ندارد، شرایط خاصی مانند دیابت و استعمال سیگار ممکن است احتمال عوارض بعد از جراحی را افزایش دهد. عوارض فیستول واژن می تواند شامل موارد زیر باشد:
- فیستول های عود کننده
- عفونت های مزمن لگن
- تنگی واژن یا راست روده
- چالش های لقاح و از دست دادن شانس بارداری
بخوانید: هزینه درمان فیستول با لیزر در سال 1403 + هزینه بیمارستان و کلینیک ها
روش تشخیص فیستول واژن
برای تشخیص فیستول واژن پزشک یک بررسی کامل از تاریخچه پزشکی و معاینه فیزیکی انجام می دهد. روش تشخیص به شرح زیر است:
- معاینه لگن: معاینه واژن و نواحی اطراف آن از نظر علائم ترشح، جای زخم یا سایر ناهنجاری ها.
- تست های تصویربرداری: ممکن است از تست های مختلفی استفاده شود.
- تست رنگ: شامل پر کردن مثانه با محلول رنگ برای شناسایی نشتی است.
- سیستوسکوپی: امکان تجسم مثانه و مجرای ادرار را با استفاده از یک ابزار تخصصی فراهم می کند.
- فیستولوگرافی: استفاده از اشعه ایکس که به تجسم مسیر فیستول کمک می کند.
- MRI: تصاویر دقیقی از ناحیه لگن ارائه می دهد.
آزمایش‌های اضافی ممکن است شامل تجزیه و تحلیل خون و ادرار برای کمک به شناسایی شرایط زمینه ای باشد.
روش های درمان انواع فیستول واژن
درمان فیستول واژن بر اساس نوع، اندازه و سلامت بافت اطراف آن انجام می شود. گزینه های درمانی عبارتند از:
- مدیریت محافظه کارانه: برای فیستول های کوچک و بدون عارضه، خود ترمیمی ممکن است امکان پذیر باشد. تکنیک هایی مانند کاتترهای ادراری یا تنظیم رژیم غذایی ممکن است برای تسهیل بهبودی توصیه شود.
- جراحی: اغلب برای ترمیم فیستول به مداخله جراحی نیاز است. این روش معمولاً شامل برداشتن مجرای فیستول و بخیه زدن بافت های سالم است.
درمان فیستول وزیکوواژینال
درمان فیستول وزیکوواژینال شامل جراحی ترمیمی برای بستن مجرای بین مثانه و واژن است که از طریق واژن یا شکم انجام می شود. دیگر درمان ها شامل استفاده از گرافت ها یا فیلرها، سوند ادراری برای تخلیه مداوم ادرار و جلوگیری از تجمع ادرار در مثانه و استفاده از آنتی بیوتیک ها برای پیشگیری و درمان عفونت‌های ادراری است.
درمان فیستول های مجرای ادراری
درمان فیستول های مجرای ادراری از طریق جراحی ترمیمی انجام می شود که معمولاً شامل قرار دادن استنت حالب برای بهبودی است. گاهی پزشک یک روش جراحی به نام یورترونوسیستوستومی را برای کاشت مجدد حالب در مثانه، اغلب از طریق لاپاراسکوپی انجام می شود.
درمان فیستول رکتوواژینال
بهترین راه درمان فیستول رکتوواژینال جراحی برای بستن یا ترمیم فیستول است. قبل از انجام عمل، پوست و سایر بافت های اطراف فیستول باید عاری از عفونت یا التهاب باشد. بنابراین ممکن است یک دوره آنتی بیوتیک تجویز شود. این جراحی توسط جراح زنان، جراح کولورکتال یا هر دو به صورت تیمی انجام شود.
درمان فیستول کولوواژینال
جراحی ترمیمی استاندارد طلایی برای فیستول کولوواژینال و انترواژینال است. بستن ارتباط بین روده و واژن برای بهبودی ضروری است و بسیاری از عوارض حاصل را از بین خواهد برد.
منبع:
