بارداری و زایمان با تغییرات فیزیکی زیادی همراه است و به دلیل افزایش وزن مقعد نیز از این قاعده مستثنی نیست. همانطور که جنین کوچک ما رشد می کنند، فشار در ناحیه لگن افزایش می یابد. این فشار می تواند منجر به متورم شدن رگ های خونی در رکتوم شود که به نام بواسیر شناخته می شود. یبوست را نیز به این مشکل اضافه کنید که پیش زمینه ای برای بسیاری از ناراحتی مقعدی از جمله شقاق است. به همین دلیل مراقبت از سلامت مقعد در دوران بارداری هم برای راحتی و هم برای پیشگیری از مشکلات طولانی مدت بسیار مهم است.
بیماری های نشیمنگاهی رایج در بارداری و زایمان طبیعی
بیماری های نشیمنگاهی مختلفی در بارداری و زایمان طبیعی ممکن است زنان را تحت تاثیر قرار دهد. این مشکلات تحت تاثیر تغییرات هورمونی یا افزایش وزن و یا زایمان طبیعی رخ می دهد و زندگی شما را تحت تاثیر قرار خواهد داد.
هموروئید
همانطور که جنین بزرگ می شود فشار حاصل از آن باعث التهاب وریدهای موجود در راست روده یا مقعد می شود. آنها ممکن است باعث خارش، ناراحتی یا حتی خونریزی شوند، به خصوص زمانی که شما سعی در اجابت مزاج دارید. و مبادا فراموش کنیم، با رقابت رحم در حال رشد برای گرفتن فضا در ناحیه لگن، فشار روی وریدهای بواسیری افزایش می یابد. در حین زایمان طبیعی نیز فشار بر ناحیه مقعد می تواند باعث ابتلا به هموروئید پس از زایمان شود.
بخوانید: درمان هموروئید و شقاق با پماد تریامسینولون -دستوالعمل مصرف
یبوست
یبوست به لطف تغییرات هورمونی یکی از مشکلات رایج بارداری است. فشار ناشی از دفع مدفوع بزرگ و سخت می تواند وریدهای بواسیری را متورم و آزاردهنده کند و باعث مشکلات دیگری مانند شقاق شود. اما نکته اصلی اینجاست که راه هایی برای مدیریت و حتی پیشگیری از هموروئید در دوران بارداری وجود دارد. اقدامات ساده ای مانند هیدراته ماندن، خوردن غذاهای غنی از فیبر مانند میوه ها و حبوبات و زور نزدن در سرویس بهداشتی می تواند از بواسیر، شقاق و پرولاپس رکتوم جلوگیری کند.
شقاق مقعد
در دوران بارداری، متأسفانه شقاق مقعدی بسیار رایج است. شقاق پارگی های کوچک در پوشش مقعد است که می تواند هنگام دفع مدفوع سفت رخ دهد. زور زدن هنگام دفع مدفوع در اغلب موارد منجر به ترک در پوشش مقعد می شود که بسیار دردناک است. شقاق همچنین می تواند باعث خونریزی و تحریک شود که به لیست بیماری های نشیمنگاهی دوره بارداری و زایمان اضافه می شود. برای جلوگیری از این عارضه هیدراتاسیون کافی، استفاده از غذاهای فیبردار و شاید کمی نرم کننده مدفوع می تواند معجزه کند. علاوه بر این در حین زمان طبیعی فشاری که بر مقعد وارد می شود می تواند باعث بروز شقاق یا تشدید آن شود.
پرولاپس رکتوم
زایمان واژینال یا طبیعی به دلیل فشاری که به اندام های تحتانی وارد می کند باعث افزایش خطر پرولاپس رکتوم و آسیب عضلات کف لگن می شود. بارداری و زایمان – به خصوص اگر زایمان طولانی و سختی داشته اید، یا اگر یک نوزاد بزرگ یا چند نوزاد به دنیا آورده اید احتمال پرولاپس رکتوم را افزایش خواهد داد.
فیستول
فیستول یکی از جدی ترین و غم انگیزترین آسیب های زایمان طبیعی است. در این شرایط مجرایی بین کانال زایمان و مثانه و یا رکتوم در اثر طولانی شدن زایمان بدون دسترسی به امکانات پزشکی ایجاد می شود. بدون مداخله اورژانسی، زایمان طول کشیده می تواند خون رسانی به بافت های لگن زن را قطع کند و باعث ایجاد فیستول در کانال زایمان شود. فیستول در صورت درمان نشدن باعث بی اختیاری در دفع و طیف وسیعی از بیماری های جسمی از جمله عفونت های مکرر، بیماری کلیوی، زخم های دردناک و ناباروری می شود.
پارگی عضلات کف لگن
تغییرات متعددی که در دوران بارداری و زایمان رخ می دهد بر اعصاب، ماهیچه ها و بافت همبند در کف لگن تأثیر می گذارد. فشار، کشش یا پارگی که اغلب همراه با بارداری و زایمان است، می تواند منجر به ضعف کف لگن یا اختلال عملکرد کف لگن (PFD) شود. ماهیچه ها و بافت های حمایت کننده لگن در دوران بارداری ضعیف می شوند و در هنگام زایمان تحت فشار قرار می گیرند. سطوح مختلف آسیب پرینه و پارگی عضلات کف لگن در این شرایط بسیار شایع است. آسیب عصبی که بر روی حمایت اندام های موجود در لگن تأثیر می گذارد نیز ممکن است رخ دهد.
بخوانید: بواسیر در بارداری و نحوه درمان آن
آبسه مقعدی
بیماری های آنورکتال مانند هموروئید و شقاق مقعدی، بیماری های شایعی هستند که در دوران بارداری با آن مواجه می شوید. با این حال، آبسه مقعدی یک وضعیت غیر معمول است که نیاز به جراحی اورژانسی دارد. آبسه مقعدی می تواند در دوران بارداری عوارضی ایجاد کند. عفونت و درد ناشی از آن منجر به ناراحتی و استرس شده و مادر و نوزاد را تحت تاثیر قرار می دهد.
درمان بیماری های نشیمنگاهی بعد از بارداری و زایمان طبیعی
اولین قدم ها پس از زایمان بازیابی سلامت عمومی است. در رابطه با مقعد، تمیز نگه داشتن ناحیه مهم است که شامل استفاده از دستمال توالت معمولی با یک ژل پاک کننده ملایم است. از پاک کردن شدید این ناحیه خودداری کرده و حتی بهتر است از دستمال مرطوب استفاده کنید. حمام سیتز گرم می تواند موهبتی باشد برای تمیز کردن و آرام کردن ناحیه مقعد پس از زایمان. حتما به دنبال درمان و پیشگیری از یبوست باشید تا دچار بیماری های مقعدی نشوید. استفاده از یک کوسن یا بالشتک دونات باعث می شود هنگام نشستن کمتر اذیت شوید.
در دوره پس از زایمان، برخی از بیماری های مرتبط با سلامت مقعد مورد توجه قرار نمی گیرد. شرایطی مانند پرولاپس رکتوم که در آن ساختارهای نگهدارنده مقعد ممکن است ضعیف شوند، می توانند به معنای واقعی کلمه یک ناتوانی باشند. در این شرایط حتما نیاز به مداخلات پزشکی خواهید داشت. بی اختیاری در دفع یکی دیگر از مسائلی است که کمتر مورد بحث قرار گرفته است، اما می تواند تاثیر قابل توجهی بر زندگی یک مادر داشته باشد. درک این نکته مهم است که بیماری های نشیمنگاهی در بارداری و زایمان طبیعی شایع تر از آن چیزی است که فکر می کنید و چیزی برای شرمندگی وجود ندارد. ورزش کگل و گاهی اوقات جراحی می تواند این شرایط را بهبود ببخشد.
منبع
