آبسه مقعدی یک بیماری شایع حاد مرتبط با عفونت باکتریایی است. در این عارضه غدد مقعدی عفونی شده و تجمع چرک باعث تشکیل آبسه در اطراف مقعد می شود. آبسه های مقعدی به ندرت خود به خود پاره می شوند و اغلب نیاز به درناژ و تخلیه چرک دارند. با برش و درناژ مناسب و روش های جراحی، عوارض ناشی از آبسه مقعدی بسیار پایین است. بطورکلی اولین خط درمان آبسه مقعدی استفاده از آنتی بیوتیک ها جهت مبارزه با عفونت است. با تأخیر در درمان جراحی آبسه مقعدی به خصوص در بیماران مبتلا به بیماری های زمینه ای و نقص ایمنی، آبسه ممکن است به یک وضعیت بالقوه کشنده مانند فاسیات نکروزان یا قانقاریای فورنیه تبدیل شود. بیماری های ذکر شده ممکن است منجر به عوارض جدی دیگری مانند باکتریمی، سپسیس، شوک سپتیک و مرگ شوند.
علت آبسه مقعدی چیست؟
آبسه مقعدی بیشتر در مردان رخ می دهد. غدد مقعدی داخل مقعد توسط باکتری های مدفوع آلوده می شوند یا مسدود شده و با تجمع چرک، در نهایت یک آبسه تشکیل می شود. این آبسه باعث درد و ناراحتی خصوصا هنگام نشستن و اجابت مزاج شده و باید نسبت به درمان آن اقدام نمایید.
علائم آبسه مقعدی
- توده دردناک در اطراف مقعد با افزایش موضعی دما و قرمزی
- درد، حساسیت در اطراف مقعد هنگام لمس و نشستن
- نشت چرک و ترشحات آغشته به خون
- تب
- کسالت عمومی
بخوانید: مرکز درمان آبسه مقعدی با لیزر در تهران فقط 4 میلیون
ریسک فاکتورهای آبسه مقعدی
آبسه مقعدی یکی از بیماری های نشیمنگاهی بسیار آزاردهنده است که به دلایل مختلفی رخ می دهد. ریسک فاکتورهایی که شما را مستعد ابتلا به این عارضه می کنند عبارتند از:
- چاقی و اضافه وزن
- عدم رعایت بهداشت
- اسهال مزمن
- یبوست مزمن
- رابطه مقعدی
- عفونت مقاربتی
- بیماری های التهابی روده
- مصرف داروهای استروئیدی
تشخیص آبسه مقعدی
جراحان باتجربه می توانند تشخیص آبسه مقعدی را در معاینه بالینی تایید کنند. به ندرت ممکن است برای تایید تشخیص نیاز به آسپیراسیون چرک با سوزن، اسکن اولتراسوند، سی تی اسکن یا اسکن MRI باشد.
بخوانید: انواع عمل آبسه مقعدی با هزینه آن در 1403 + فیلم جراحی
روش های درمان آبسه مقعدی
استاندارد طلایی درمان آبسه، برش جراحی و درناژ است. با اینحال می توان در مراحل اولیه برای جلوگیری از پیشرفت آبسه از سایر درمان ها نیز استفاده کرد. این موارد به شرح زیر است:
داروها
برای کنترل بیماری و تسکین علائم آبسه مقعدی از داروهای مختلفی استفاده می شود. داروهای رایج مورد استفاده عبارتند از:
- آنتی بیوتیک ها
- داروهای مسکن
- ملین ها
- داروهای بی حس کننده موضعی
درمان جراحی
برش جراحی و تخلیه چرک آبسه مقعدی توسط جراحان مجرب تحت بی حسی موضعی، بی حسی نخاعی یا بیهوشی عمومی انجام می شود.
بخوانید: درمان آبسه مقعدی با لیزر
بهترین آنتی بیوتیک های مورد استفاده برای درمان آبسه مقعدی
آنتی بیوتیک ها انواع مختلفی دارند و توسط آنها می توان عفونت های مختلف را درمان کرد. آنتی بیوتیک درمانی یکی از روش های مهم در درمان و پیشگیری از عفونت های مختلف است. آبسه نیز به عنوان یک منبع عفونت در مراحل اولیه و برای جلوگیری از پیشرفت می تواند با آنتی بیوتیک ها کنترل شود. آنتی بیوتیک ها بر اساس وضعیت آبسه و تشخیص پزشک برای شما تجویز می شود. رایج ترین آنتی بیوتیک های مورد استفاده برای درمان آبسه عبارتند از:
- مترونیدازول– برای درمان عفونت آبسه و از بین بردن باکتری های موجود در آبسه بسیار مفید است.
- ایمی پنم/سیلاستاتین (پریماکسین) – این دارو برای از بین بردن و درمان آبسه های پر از چرک و خون بسیار موثر است.
- آمپی سیلین– این آنتی بیوتیک وسیع طیف تاثیر قابل توجهی در از بین بردن باکتری ها و درمان آبسه دارد.
- سفازولین– این آنتی بیوتیک خصوصا در کنار پنی سیلین از تکثیر باکتری ها جلوگیری کرده و مانع گسترش آبسه می شود.
- کلیندامایسین– این آنتی بیوتیک نیمه سنتزی با توقف سنتز پروتئین در باکتری ها از رشد آنها جلوگیری می کند.
- سیپروفلوکساسین– این آنتی بیوتیک مخصوصا در ترکیب با مترونیدازول برای درمان عفونت ها و همچنین آبسه ها استفاده می شود.
- آمپی سیلین سولباکتام– این آنتی بیوتیک با فعالیت باکتری کشی باعث از بین رفتن عفونت می شود.
توجه داشته باشید که این آنتی بیوتیک ها را پزشک بر اساس وضعیت آبسه برای شما تجویز می کند و نباید به صورت خودسرانه آنها را مورد مصرف قرار دهید.
بخوانید: لیست 8 پماد برای درمان آبسه مقعدی
مراقبت های بعد از جراحی آبسه مقعدی
پس از جراحی، بیماران نیاز به تمیز کردن محل زخم، بانداژ و پانسمان زخم پس از اجابت مزاج یا دوش گرفتن دارند. اکثر زخم ها با پاکسازی و پانسمان روزانه ظرف یک تا دو ماه پس از جراحی بهبود می یابند.
استفاده روزانه از حمام سیتز برای کاهش درد و تمیز کردن ناحیه مقعد بسیار توصیه می شود.
استفاده از نرم کننده های مدفوع برای کاهش ساییدگی و بهبود سریع تر آبسه تخلیه شده بسیار مهم است.
برخی از زخم ها کوچک می شوند اما بهبود نمی یابند و دارای ترشحات متناوب چرک مانند یا آغشته به خون هستند. اگر زخم شما ظرف یک تا دو ماه پس از برش و تخلیه آبسه مقعدی بهبود نیافت، باید برای درمان مجددا به پزشک مراجعه نمایید.
احتمال عود آبسه مقعدی چقدر است؟
امکان عود آبسه مقعدی وجود دارد. در واقع تا 44 درصد از آبسه های آنورکتال طی یک سال پس از جراحی عود می کنند. اطمینان حاصل کنید که ریسک فاکتورهای ابتلا به آبسه را به خوبی مدیریت می کنید. مثلا برای کاهش خطر ابتلا به بیماری مقاربتی رابطه جنسی محافظت شده داشته باشید.
آبسه های مکرر در اطراف مقعد می تواند مربوط به فیستول مقعدی باشد. پزشک باید فیستول را با جراحی تخلیه و اصلاح کرده و برای پاکسازی عفونت و جلوگیری از عود آنتی بیوتیک تجویز کند.
سخن پایانی
آبسه مقعدی یک توده پر از چرک است که روی مقعد یا اطراف آن ایجاد می شود. این عارضه ناشی از عفونت باکتریایی است. علاوه بر یک توده دردناک، ممکن است علائمی مانند تب، یبوست، و ترشح و خونریزی مقعدی نیز داشته باشید. آبسه ها معمولاً خود به خود از بین نمی روند و باید توسط پزشک تخلیه شوند. آبسه های درمان نشده می توانند منجر به فیستول مقعدی شوند که ممکن است برای ترمیم آن نیاز به جراحی های بیشتر داشته باشد.
منبع: