غدد متعددی در اطراف مقعد وجود دارد که اگر هر یک از آنها مسدود شوند، ممکن است عفونی شده و به آبسه تبدیل شود. آبسه مقعدی توده ای پر از چرک است که زیر پوست ناحیه مقعد و رکتوم تشکیل می شود. آبسه مقعدی یک بیماری نشیمنگاهی رایج است که با درد و ناراحتی زیادی همراه است. خوشبختانه روش های موثری برای درمان آبسه مقعدی وجود دارد و به راحتی می توان از شر آن خلاص شد.
برای تسریع بهبودی نیز لازم است دستورالعمل های پزشک را بطور دقیق اجرا کنید تا با کمترین عوارض آبسه بهبود یابد. علاوه بر این با مصرف برخی خوراکی ها نیز می توانید به درمان سریع تر آبسه کمک کنید. تغذیه بطور کلی نقش مهمی در بهبودی همه بیماری ها دارد و آبسه مقعدی نیز از آن مستثنی نیست. بهترین مواد خوراکی برای درمان سریعتر آبسه مقعدی فیبر و مواد پروتئینی است که در ادامه توضیحات بیشتری در رابطه با آن ارائه می گردد.
آبسه مقعدی چیست و چه علائمی دارد؟
آبسه مقعدی یک کیست عفونی است که بیشتر در زیر پوست اطراف مقعد یا در دهانه مقعد ایجاد می شود. آبسه های مقعدی بر اساس اینکه کدامیک از غدد مقعدی را درگیر کنند انواع مختلفی دارند. از مهمترین علائم آبسه مقعدی می توان به موارد زیر اشاره کرد:
- درد یا ناراحتی در نزدیکی مقعد یا باسن
- خستگی
- تب
- عرق شبانه
- یبوست یا اجابت مزاج دردناک
- تورم یا قرمزی در نزدیکی مقعد
- توده یا بافت سخت شده دردناک در نزدیکی مقعد
- درد در قسمت پایین شکم
- تخلیه چرک در نزدیکی مقعد یا باسن
بخوانید: بهترین آنتی بیوتیک ها برای درمان آبسه مقعدی (لیست 7 تایی)
ریسک فاکتورهای ابتلا به آبسه مقعدی چیست؟
عوامل مختلفی در بروز آبسه مقعدی که به دلیل انسداد غدد ترشحی اطراف مقعد رخ می دهد، نقش دارد. برای پیشگیری از این بیماری باید از آنها خودداری یا آنها را مدیریت کرد. شرایطی که باعث بروز آبسه مقعدی می شوند عبارتند از:
- ابتلا به بیماری کرون
- ابتلا به بیماری های مقاربتی (STD)
- بارداری
- ابتلا به دیابت
- مصرف برخی داروها، مانند داروهای شیمی درمانی
- مصرف داروهای سرکوب کننده سیستم ایمنی بدن
- قرار دادن اشیاء خارجی در رکتوم (معمولاً در هنگام رابطه جنسی)
- ابتلا به شقاق مقعدی
درمان آبسه مقعدی
آبسه مقعدی معمولا با درناژ برای تخلیه چرک درمان می شود. این کار درد و ناراحتی فرد را کاهش داده و به بافت های درگیر اجازه بهبود می دهد. اگر آبسه بزرگ یا عمیق باشد تحت بیهوشی عمومی و در اتاق عمل جراحی خواهد شد.
نقش تغذیه در درمان آبسه چیست
مصرف خوراکی های مفید و مواد مغذی نقش بسیار مهمی در بهبودی سریع تر آبسه مقعدی دارد. تغذیه سالم و سبک زندگی صحیح همچنین می تواند به پیشگیری از بروز آبسه و سایر مشکلات گوارشی مانند یبوست کمک کند.
در طول درمان آبسه باید از مصرف غذاهایی که ممکن است موجب التهاب یا تحریک ناحیه مقعد شوند مانند غذاهای تند، فلفل و ادویه جات تند خودداری کرد. علاوه بر این کافئین و الکل که باعث کم آبی بدن می شوند را نباید استفاده کنید. بهتر است غذاهای سالم و مغذی را در رژیم غذایی خودتان بگنجانید و از مصرف غذاهای چرب و پرکالری که تاثیر سوء بر دستگاه گوارش دارند پرهیز کنید.
همچنین در طول دوره بهبودی باید از مصرف غذاهایی که باعث گاز معده و نفخ می شوند، مانند حبوبات، کلم، گل کلم، پیاز و نوشیدنی های گازدار خودداری کنید. زیرا نفخ و گاز در معده و روده با ایجاد فشار بر ناحیه مقعد باعث تشدید علائم آبسه شده و بهبودی را به تاخیر می اندازند.
بخوانید: مرکز درمان آبسه مقعدی با لیزر در تهران فقط 4 میلیون
بهترین خوراکی ها برای درمان آبسه
مواد غذایی و خوراکی های مفیدی که می توانید برای کمک به درمان آبسه مورد استفاده قرار دهید در ادامه شرح داده شده است.
1. مصرف فیبر
مصرف فیبر برای بهبود عملکرد روده و پیشگیری از یبوست بسیار مفید است. یبوست یکی از عوامل خطری است که بروز آبسه مقعدی را افزایش دهد. مواد غذایی غنی از فیبر از جمله سبزیجات، میوهها، غلات کامل، حبوبات و آجیل به نرم تر شدن مدفوع کمک کرده و از زور زدن برای دفع مدفوع جلوگیری می کنند. مصرف فیبر با کاهش فشار بر مقعد از بروز آبسه پیشگیری کرده و درمان آن را بعد از تخلیه تسریع می کند.
2. نوشیدن آب کافی
کمبود آب یکی از دلایل اصلی سفت شدن مدفوع و یبوست شود. نوشیدن مقدار کافی آب و مایعات در طول روز (حداقل ۸ لیوان در روز) کمک می کند که سیستم گوارشی به درستی عمل کند. در نتیجه از ایجاد فشار اضافی در ناحیه مقعد جلوگیری خواهد کرد.
3. مصرف پروتئین
پروتئین مهمترین ماده غذایی است که می تواند به بهبودی بعد تخلیه و جراحی آبسه مقعدی کمک کند. پروتئین ها با کمک به ساخت کلاژن و الاستین و حمایت از سیستم ایمنی نقش بسیار موثری در بهبودی و درمان زخم ها دارند.
4. مصرف غذاهای ضد التهاب
غذاهایی که خاصیت ضد التهابی دارند به کاهش تورم و درد ناشی از کیست کمک کرده و بهبودی را تسریع می کنند. زردچوبه، زنجبیل، دانه های کتان و چیا و امگا-۳ با خواص ضد التهابی به تسریع بهبودی کمک خواهند کرد.
5. مصرف پروبیوتیکها
پروبیوتیک ها حاوی میکروارگانیسم های مفیدی هستند که به بهبود سلامت روده کمک می کنند. ماست، کفیر، ترشیجات طبیعی و مکمل های پروبیوتیک با ایجاد تعادل میکروبی در روده نقش مهمی در تسریع بهبودی دارند.
6. ویتامین ها و مواد معدنی
تغذیه صحیح با تقویت سیستم ایمنی به بدن در مبارزه با عفونت های موجود در ناحیه مقعدی کمک می کند. مواد غذایی سرشار از ویتامین C، ویتامین D و زینک برای تسریع بهبودی بسیار مفید هستند.
عوارض ناشی از آبسه مقعدی درمان نشده
حدود نیمی از افراد مبتلا به آبسه مقعدی دچار فیستول می شوند. فیستول یک مجرای غیر طبیعی در پوست نزدیک مقعد است که از آن چرک ترشح می شود. درد، عفونت و عود از دیگر عوارض احتمالی آبسه مقعدی است.
بخوانید: لیست 8 پماد برای درمان آبسه مقعدی
روش های پیشگیری از آبسه مقعدی
مدیریت دیابت، درمان بیماری های مقاربتی و سایر عوامل خطر، شانس ابتلا به آبسه مقعدی را کاهش خواهد داد. اگر به بیماری التهابی روده مانند کرون مبتلا هستید، معمولاً به داروهایی برای جلوگیری از مشکلات آنورکتال مانند آبسه نیاز دارید که پزشک برای شما تجویز می کند.
منبع:
https://www.hopkinsmedicine.org/health/conditions-and-diseases/anorectal-abscess
https://myhealth.alberta.ca/Health/aftercareinformation/pages/conditions.aspx