تنسموس یک بیماری رایج گوارشی است که با نیاز مداوم به دفع مدفوع حتی در صورت تخلیه کامل روده ها مشخص می شود. تنسموس علل مختلفی دارد که از بین آنها می توان به بیماری التهابی روده، کولیت، بواسیر و غیره اشاره کرد. تنسموس وزیکال نیز باعث نیاز مداوم به دفع ادرار می شود در حالیکه هیچ ادراری در مثانه وجود ندارد. در واقع می توان گفت تنسموس احساس نیاز مداوم به توالت رفتن را در فرد به وجود می آورد در حالیکه روده و مثانه کاملا خالی است. علت این بیماری کاملا مشخص نیست و درمان ها نیز بر اساس بیماری زمینه ای متفاوت هستند.
بیماری تنسموس چیست؟
بیماری تنسموس یک اختلال عصبی- التهابی است که باعث می شود افراد بطور دائم نیاز دستشویی داشته باشند. در صورت ابتلا به این بیماری افراد احساس می کنند روده یا مثانه آنها بطور کامل تخلیه نشده است در حالیکه اینطور نیست. این بیماری بسیار آزاردهنده و گاهی دردناک است و در صورت تداوم نباید آن را نادیده گرفت. با درک علت تنسموس درمان آن برای پزشک راحت تر خواهد بود زیرا علل مختلفی برای این بیماری وجود دارد.
انواع تنسموس
همانطور که شرح داده شد تنسموس انواع مختلفی دارد و می تواند روده ها یا مثانه را درگیر کند. در ادامه این موارد را بطور کامل شرح می دهیم.
تنسموس رکتال
تنسموس رکتال یک بیماری گوارشی رایج است که در آن فرد مبتلا حتی پس از اجابت مزاج مجددا نیاز به دفع را احساس می کند. گرفتگی و ناراحت در حین اجابت مزاج، احساس فوریت، تغییرات قابل توجه در مقدار مدفوع، احساس عدم توانایی در دفع کامل و درد در ناحیه رکتوم از علائم این بیماری آزار دهنده هستند.
تنسموس مثانه
تنسموس مثانه که به عنوان تنسموس وزیکال نیز شناخته می شود با احساس نیاز مکرر و فوریت دفع ادرار حتی در صورت تخلیه کامل مثانه همراه است. این بیماری به دلیل تحریک مداوم عضلات مثانه رخ می دهد و دلایل مختلفی مانند افتادگی مثانه، سنگ مثانه و غیره دارد.
بخوانید: مولوسکوم تناسلی چیست؟ علائم، خطرات و نحوه درمان + عکس
علائم اصلی تنسموس
- نیاز به دفع مکرر ادرار و مدفوع
- درد شکم و رکتوم
- خونریزی مقعدی
- حالت تهوع یا استفراغ
- درد و ناراحتی
- تب یا لرز
علل تنسموس
طبق مطالعات و بررسی های انجام شده علت واقعی تنسموس هنوز مشخص نیست اما برخی عللی را که می توان به آن نسبت داد عبارتند از:
علل تنسموس رکتال
التهاب روده یکی از عواملی است که می تواند منجر به مشکلاتی در اعصاب رکتوم شود. این اعصاب در صورت تحریک بیش از حد سیگنال اشتباهی به مغز ارسال می کنند و به همین دلیل، بیماران ممکن است تمایل مکرر به دفع مدفوع داشته باشند.
آسیب یا اسکار در روده یکی دیگر از دلایل بالقوه تنسموس رکتال است. اگر به دلیل اسهال یا یبوست شدید روده ها دچار زخم شوند هنگام دفع مدفوع علاوه بر احساس عدم تخلیه کامل، ناراحتی یا درد نیز وجود دارد. بیماری سلیاک، اسهال و یبوست مزمن، سرطان روده بزرگ، اختلالات کف لگن، کولیت و هموروئید نیز ممکن است باعث تنسموس رکتال شوند.
علل تنسموس مثانه
اختلال در عملکرد اعصاب مثانه علت اصلی بروز تنسموس مثانه است. سنگ مثانه، عفونت دستگاه اداری، التهاب پروستات، التهاب واژن، سرطان مثانه و پروستات برخی از علل این بیماری هستند.
عوارض تنسموس
عوارض تنسموس بسته به علت زمینه ای متفاوت است با اینحال کاهش کیفیت زندگی، درد و ناراحتی، کاهش وزن، اختلال خواب، کاهش تمرکز، افسردگی و اضطراب مهمترین عوارض و مشکلات ناشی از این بیماری هستند.
درمان تنسموس
تنسموس بر اساس شدت و وضعیت فرد مبتلا به روش های مختلفی قابل درمان است که در ادامه شرح داده شده است.
درمان خانگی
درمان خانگی این بیماری مبتنی بر آرام کردن عضلات ناحیه رکتوم و مثانه برای جلوگیری از نیاز به دفع ادرار و مدفوع است. مصرف مواد غذایی ساده و بدون ادویه و تحریک کننده ها، نوشیدن آب کافی، استفاده از پروبیوتیک ها، یوگا و تکنیک هایی مانند تنفس عمیق در این رابطه بسیار مفید هستند. علاوه بر این دمنوش های بابونه و نعناع و استفاده از کیسه آبگرم نیز به درمان کمک می کند.
دارویی
درمان دارویی تنسموس بسته به علت زمینه ای متفاوت است با اینحال بیشتر اوقات داروهای ضد التهابی، آنتی بیوتیک ها، داروهای ضد اسپاسم، ملین ها و داروهای ضد اضطراب می توانند مفید باشد.
جراحی
جراحی معمولا برای درمان تنسموس به تنهایی استفاده نمی شود. با اینحال در صورت وجود بیماری های زمینه ای جدی و مقاوم مانند کولیت اولسراتیو، کرون، سرطان های روده، مثانه و پروستات نیاز به جراحی برای درمان و جلوگیری از پیشرفت آنها وجود دارد.
جواب به دیگر سوالات در مورد تنسموس
آیا تنسموس خطرناک است؟
تنسموس یک بیماری خطرناک در نظر گرفته نمی شود اما می تواند نشانه ای از بیماری های جدی از جمله کرون، کولیت یا سرطان روده باشد که نیاز به بررسی و درمان به موقع دارند.
آیا تنسموس درمان قطعی دارد؟
از آنجاییکه تنسموس خودش به عنوان یک علامت برای بسیاری از بیماری های زمینه ای در نظر گرفته می شود درمان قطعی مشخصی ندارد. اما با پیدا کردن علت اصلی می توان آن را بطور کامل برطرف کرد.
آیا تنسموس با استرس ارتباط دارد؟
استرس تاثیر قابل توجهی بر سیستم عصبی ما دارد و قطعا با تنسموس نیز در ارتباط است. در صورت استرس شدید افراد علائم شدیدتری را تجربه خواهند کرد زیرا باعث اختلال در عملکرد اعصاب روده ها و مثانه خواهد شد.
آیا رژیم غذایی در تنسموس تأثیر دارد؟
از آنجاییکه تنسموس روده ها را تحت تاثیر قرار می دهد رژیم غذایی می تواند بر آن تاثیر داشته باشد. مصرف غذاهای پرادویه، فرآوری شده، پرچرب و دارای فیبر بالا می تواند باعث تشدید علائم شود. بنابراین پرهیز از محرک هایی مانند الکل، کافئین و لاکتوز در کاهش علائم نقش موثری دارد.
آیا تنسموس می‌تواند باعث خونریزی شود؟
بیماری تنسموس به خودی خود باعث خونریزی نمی شود ولی در صورتیکه با بیماری های دیگری مانند کولیت، کرون، هموروئید یا شقاق همراه باشد ممکن است افراد در حین اجابت مزاج خونریزی را نیز تجربه کنند.
آیا تنسموس باعث بی‌اختیاری می‌شود؟
تنسموس به تنهایی نمی تواند باعث بی اختیاری شود اما در صورت وجود بیماری های زمینه ای بطور همزمان یا ضعف عضلات کنترل کننده رکتوم و مثانه بی اختیاری نیز ممکن است رخ دهد.
منبع:
