شقاق یکی از شایع ترین مشکلاتی است که افراد در ناحیه مقعد تجربه می کنند. شقاق پارگی یا زخم کوچک در دیواره کانال مقعدی است که با درد شدید هنگام دفع مدفوع، سوزش، خونریزی و گاهی اسپاسم عضلات اسفنکتر مقعد همراه است. شقاق ممکن است حاد یا مزمن باشد که نوع مزمن به دلیل آسیب بافتی بیشتر، نیازمند درمان‌های پیشرفته تری است. یکی از روش های جدید و موثر در درمان شقاق تزریق PRP یا پلاسمای غنی از پلاکت است.
PRP یک فرآورده زیستی است که از خون خود بیمار تهیه شده و حاوی غلظت بالایی از پلاکت‌ها، فاکتورهای رشد و پروتئین های ضد التهابی است. این ترکیبات با بهبود گردش خون موضعی باعث تسریع روند بازسازی بافت آسیب دیده می شود. تزریق PRP به ناحیه شقاق به کاهش التهاب کمک کرده و ترمیم را تسریع می کند و مانع از بدتر شدن وضعیت شقاق می شود. PRP به عنوان یک درمان کم تهاجمی، ایمن و طبیعی گزینه ای مناسب برای درمان محسوب می شود و عوارض جانبی خاصی ندارد.
شقاق مقعد چیست و چه علائمی دارد؟
شقاق مقعد که به عنوان فیشر نیز شناخته می شود یک پارگی یا ترک پوستی در پوشش داخلی کانال مقعد است که معمولاً در اثر فشار یا آسیب به بافت مقعد رخ می دهد. شقاق یک عارضه نسبتاً شایع در میان بزرگسالان و کودکان است و می تواند حاد یا مزمن باشد. نوع حاد معمولاً طی چند هفته با مراقبت های ساده بهبود می یابد، اگر این عارضه بیش از ۶ هفته طول بکشد تبدیل به شقاق مزمن می شود که نیاز به درمان های پیشرفته و حتی جراحی دارد.
از مهمترین علل ابتلا به شقاق، یبوست مزمن و دفع مدفوع سفت است. علاوه بر این اسهال مزمن، زایمان طبیعی و بیماری های التهابی روده نیز می توانند زمینه ساز ابتلا به شقاق باشد.
مهمترین علائم شقاق، درد شدید هنگام دفع مدفوع است که به صورت تیرکشنده رخ می دهد و چند دقیقه تا چند ساعت پس از اجابت مزاج ادامه دارد. خونریزی مقعدی، احساس سوزش یا خارش، ترشح یا التهاب اطراف مقعد برخی از عوارض رایج شقاق مقعدی هستند.
پی آر پی چیست و چه مزایایی دارد؟
پی آر پی آن از خون خود بیمار برای تحریک و تسریع روند ترمیم بافت های آسیب دیده تهیه می شود. از پی آر پی در برای درمان مشکلات پوست و مو، ارتوپدی، دندانپزشکی و اخیراً در درمان بیماری‌های نشیمنگاهی مانند شقاق استفاده می شود.
برای تهیه PRP، ابتدا مقدار کمی خون از بیمار گرفته می شود. سپس سانتریفیوژ می شود تا پلاسما، پلاکت ها، گلبول‌های قرمز و سفید جدا شوند و محلولی بدست بیاید که حاوی غلظت بالایی از پلاکت ها و فاکتورهای رشد است. این محلول با استفاده از سرنگ های کوچک به نواحی مورد تزریق می شود.
پلاکت‌ها حاوی فاکتورهای رشد هستند که به ترمیم و بازسازی کمک می کنند. همچنین باعث کاهش التهاب و درد موضعی می شوند. ایمنی بالا از مزایای مهم پی آر پی است که باعث شده کاربرد گسترده ای در حوزه پزشکی و زیبایی داشته باشد.
پی آر پی چگونه باعث درمان شقاق می شود؟
درمان شقاق مقعد با تزریق PRP یک روش مؤثر با خواص ترمیم کننده طبیعی است. به ویژه در شقاق مزمن که بدن به تنهایی قادر به ترمیم زخم نیست فاکتورهای رشد طبیعی که در پی آر پی وجود دارند فرآیندهای ترمیم را بطور چشمگیری تسریع می کنند. پی آر پی با تحریک تولید سلول های جدید پوست و مخاط، بازسازی بافت آسیب دیده را تسریع کرده و کلاژن سازی را تسریع می کند. همچنین با بهبود گردش خون موضعی باعث تحریک تولید رگ های خونی جدید در محل می شود که با اکسیژن رسانی و تغذیه سلول های آسیب دیده روند ترمیم را تسریع می کنند.
فاکتورهای ضدالتهابی موجود در PRP با کاهش التهاب ناحیه باعث تسکین درد می شوند. همچنین پی آر پی با بهبود خونرسانی باعث کاهش اسپاسم عضله اسفنکتر داخلی مقعد می شود تا شرایط بهتری برای ترمیم زخم فراهم کند. پی آر پی با درمان ریشه ای شقاق احتمال عود مجدد را نیز کاهش می دهد.
درمان شقاق مقعد با PRP برای چه افرادی مناسب است؟
افراد مبتلا به شقاق مزمن که به درمان های دارویی یا پمادهای موضعی پاسخ نداده اند بهترین کاندیدا برای این روش هستند. همچنین افرادی که به دلایل مختلف نمی خواهند تحت جراحی قرار بگیرند می توانند از مزایای PRP بهره مند شوند.
چند جلسه PRP برای درمان شقاق مقعد لازم است؟
تعداد جلسات بسته به شدت شقاق و پاسخ بدن به درمان متفاوت است و اغلب بیماران به ۱ تا ۳ جلسه پی آر پی برای بهبودی نیاز دارند.
آیا تزریق PRP دردناک است؟
پی آر پی با بی حسی موضعی و سوزن های ظریف انجام می شود بنابراین بر اساس آستانه تحمل درد ممکن است درد خفیفی احساس کنید.
آیا درمان شقاق با PRP دائمی است یا نیاز به تکرار دارد؟
درمان با PRP باعث بهبود کامل شقاق خواهد شد. با اینحال در صورت عدم اصلاح سبک زندگی و بروز یبوست مکرر امکان عود وجود دارد.
علائم بهبود بعد از تزریق PRP چه زمانی ظاهر می‌شود؟
اکثر بیماران طی ۱ تا ۲ هفته پس از تزریق، بهبودی و کاهش درد و ناراحتی را تجربه می کنند اما روند ترمیم کامل ممکن است چند هفته طول بکشد.
تزریق پی آر پی برای درمان شقاق چه عوارضی دارد؟
چون PRP از خون خود فرد تهیه می شود، خطر واکنش آلرژیک یا انتقال بیماری وجود ندارد. عوارض پی آر پی خفیف بوده و شامل کمی درد یا التهاب موقت در محل تزریق است.
درصد موفقیت درمان شقاق با پی آر پی چقدر است؟
مطالعات بالینی نشان می دهد که موفقیت درمان شقاق مقعد با تزریق PRP بین ۷۰ تا ۹۰ درصد متغیر است.
بخوانید: معرفی 8 عمل شقاق مقعدی به همراه قیمت جراحی آن در سال 1404
آیا پی آر پی جایگزین مناسبی برای جراحی فیشرکتومی است؟
درمان شقاق مقعد با تزریق PRP به ویژه در مراحل ابتدایی مزمن شدن شقاق راه حل مناسبی برای عدم نیاز به جراحی است که با درد و عوارض زیادی همراه است. جراحان متخصص و با تجربه کلینیک التیام نشیمنگاه با بررسی وضعیت شقاق به بهترین نحو و با کم تهاجمی ترین روش ها به درمان شقاق کمک می کنند.
