بواسیر یا هموروئید وریدهای بزرگ شده داخل و اطراف مقعد هستند. التهاب و تورم آنها به دلایل مختلف باعث درد و ناراحتی در فرد می شود. آنها اغلب اوقات خود به خود بدون درمان در عرض چند هفته از بین می روند. اما در صورت ادامه دار بودن درد و عوارض شما می توانید از روش های خانگی و پزشکی برای درمان آنها استفاده کنید. درمان های اولیه بواسیر جهت کاهش درد شامل حمام سیتز، داروهای بدون نسخه (OTC) و تغییر شیوه زندگی است.
بواسیر چیست و چرا باعث درد می شود؟
بواسیر یا بالشتک مقعدی، عروق طبیعی بافت زیر مخاطی هستند که از بدو تولد در کانال مقعدی وجود دارند و به کنترل دفع کمک می کنند. التهاب و تورم آنها بیشتر اوقات ناشی از افزایش فشار داخل مقعد است. یبوست مهمترین عامل بروز بواسیر است زیرا زور زدن برای دفع مدفوع می تواند به این وریدها آسیب برساند. خونریزی حین اجابت مزاج، خارش و درد مقعدی شایع ترین علائم ابتلا به بواسیر است.
هموروئید ممکن است گاهی ناراحت کننده باشد، اما به ندرت یک مشکل جدی است. اغلب اوقات، می توانید با تغییرات ساده در رژیم غذایی و عادات روده خود، آنها را درمان کنید. این تغییرات شامل خوردن فیبر بیشتر و عدم زور زدن برای دفع مدفوع است. اکثر بواسیرها نیازی به جراحی یا درمان دیگری ندارند مگر اینکه خیلی بزرگ و دردناک شوند یا خونریزی زیادی داشته باشند.
دیگر علائم بواسیر؟
بواسیر یک بیماری شایع و آزاردهنده است که از روی علائم به راحتی قابل تشخیص است. علائمی در صورت ابتلا به این عارضه تجربه خواهید کرد عبارتند از:
- خارش و سوزش در ناحیه مقعد
- درد در هنگام اجابت مزاج
- درد به خصوص هنگام نشستن
- خون قرمز روشن روی دستمال توالت
- خون در مدفوع بعد از اجابت مزاج
- لمس چند توده سخت و دردناک در اطراف مقعد
روش های کاهش درد بواسیر
علائم بواسیر اغلب در عرض چند روز فروکش می کند و نیاز به درمان خاصی ندارد. در صورت ادامه دار بودن درد و علائم می توانید از روش های زیر کمک بگیرید.
دارو، پماد، شیاف
پمادهای موضعی هموروئید معمولاً حاوی یک یا چند ماده فعال از جمله بی حس کننده موضعی، ترکیبات ضد التهابی خفیف یا قابض ها هستند. بی حس کننده های موضعی با بی حس کردن انتهای عصب به طور موقت درد، سوزش و خارش را تسکین می دهند. پماد هیدروکورتیزون 1٪ یک نوع داروی استروئیدی که التهاب و خارش را تسکین می دهد.
شیاف ها می توانند به تسکین سوزش کمک کرده و مجرای مقعد را در حین حرکات روده روان کنند.
مسکن های OTC مانند استامینوفن می تواند به کاهش درد کمک کند. آسپرین و سایر داروهای ضد التهابی غیر استروئیدی (NSAIDs) مانند ایبوپروفن و ناپروکسن نیز می توانند به کاهش درد و تورم کمک کنند.
روش های خانگی و گیاهان سنتی
- 3 بار در روز و بعد از اجابت مزاج در آب گرم (حمام سیتز) بنشینید. آب گرم به کاهش درد و خارش کمک می کند.
- از کمپرس یخ چند بار در روز به مدت 10 دقیقه روی ناحیه مقعد استفاده کنید. این کار را سپس با قرار دادن یک حوله گرم و مرطوب روی ناحیه به مدت 10 تا 20 دقیقه دنبال کنید.
- ناحیه مقعد را تمیز نگه دارید. از آب و صابون بدون عطر یا از دستمال مرطوب بچه یا پدهای دارویی استفاده کنید.
- برای کاهش رطوبت در ناحیه مقعد، لباس زیر نخی و لباس گشاد بپوشید.
- فیبر بیشتری در رژیم غذایی خود استفاده کنید که شامل نان ها و غلات سبوس دار، سبزیجات خام، میوه های خام و خشک و لوبیا است.
- مقدار زیادی مایعات بنوشید و از نرم کننده های مدفوع حاوی سبوس یا پسیلیوم استفاده کنید.
- برای دفع مدفوع از زور زدن خودداری کنید. آرام باشید و به خودتان زمان بدهید تا اجازه دهید همه چیز به طور طبیعی اتفاق بیفتد.
- علاوه بر موارد فوق استفاده موضعی از روغن زیتون، روغن نارگیل و وازلین بهداشتی می تواند به کاهش درد و سوزش ناشی از بواسیر کمک کند.
عمل جراحی
اگر علایم هموروئید علیرغم اقدامات درمانی فوق ادامه یابد گزینه های جراحی تنها راه درمان هستند. به عنوان مثال درمان بواسیر داخلی شامل استفاده از باندهای لاستیکی، تزریق ماده اسکلروزان، منگنه کردن، کرایوسرجری، لیزر یا تکنیک های انعقاد الکتریکی است.
جراحی سنتی برای هموروئیدهای بزرگ و دائمی پرولاپس یا هموروئیدهای خونی استفاده می شود. هموروئید خارجی ترومبوز شده معمولاً با جراحی و برداشتن لخته به سرعت درمان می شود.
بخوانید: اسکلروتراپی برای درمان بواسیر با فیلم و هزینه تزریق آن
سریعترین شیوه کاهش درد بواسیر؟
سریعترین شیوه کاهش درد بواسیر استفاده از حمام سیتز است. آب گرم به سرعت باعث تسکین التهاب و تورم وریدهای هموروئیدی اطراف مقعد شده و درد و ناراحتی شما را کاهش می دهد.
چگونه از بواسیر پیشگیری کنیم؟
- مهمترین کاری که می توانید برای جلوگیری از هموروئید انجام دهید پیشگیری از یبوست است. میوه ها، سبزیجات و غلات کامل را هر روز در رژیم غذایی خود بگنجانید. این غذاها سرشار از فیبر هستند.
- به مقدار زیاد مایعات بنوشید. هر روز کمی ورزش کنید. سعی کنید حداقل ۲ ساعت و نیم در هفته فعالیت متوسط داشته باشید.
- در صورت نیاز مکمل فیبر مصرف کنید. به محض اینکه احساس دفع به دستشویی بروید.
- از نشستن یا ایستادن طولانی مدت خودداری کنید. پیاده روی های کوتاه مکرر داشته باشید.
- اگر باردار هستید به پهلو بخوابید. این کار فشار روی رگ های خونی لگن را کاهش می دهد و از بزرگ شدن هموروئید جلوگیری می کند.
بخوانید: هزینه عمل بواسیر در بیمارستان دولتی،خصوصی 1403 و کلینیک ها
از درد بواسیر دارم میمیرم چیکار کنم؟
برای درمان فوری درد ناشی از بواسیر بهترین دارو فلووبوتونیک ها یا فعال کننده های ورید هستند. در صورت عدم دسترسی می توانید از پماد هیدروکورتیزون و لیدوکائین استفاده نمایید تا درد و ناراحتی شما را تسکین دهد.
نتیجه گیری و راحل نهایی برای این عارضه
بواسیر یک بیماری رایج است و افراد در هر سنی ممکن است به آن مبتلا شوند. بطورکلی پیشگیری بهترین کار برای عدم تجربه درد و ناراحتی حاصل از بواسیر است. اما در صورت ابتلا در مراحل اولیه از حمام سیتز و پمادهای موجود استفاده کنید تا شرایط شما بدتر نشود. در صورت تجربه درد شدید و غیر قابل کنترل تنها راه درمان مراجعه به پزشک است تا بهترین درمان را برای شما در نظر بگیرد.
منابع:
https://www.commonspirit.org/conditions-treatments/hemorrhoids
https://radiopaedia.org/articles/haemorrhoids
https://badgut.org/information-centre/a-z-digestive-topics/hemorrhoids