شقاق مزمن یک پارگی طولی در پوشش کانال مقعدی است. این بیماری با درد فراوان هنگام اجابت مزاج مشخص می شود که اغلب با خون قرمز روشن همراه است. این بیماری خوش خیم آنورکتال رایج که اغلب با هموروئید اشتباه گرفته می شود، ممکن است حاد یا مزمن باشد. شقاق در صورتی مزمن شناخته می شود که بیش از 6 تا 8 هفته طول کشیده باشد. بهترین راه برای درمان شقاق مزمن استفاده از تکنیک لیزر است زیرا بسیار دقیق بوده و عوارض کمی دارد.
شقاق مزمن چیست؟
شقاق مزمن پارگی کوچک در کانال مقعد است که بیش از 8 هفته طول می کشد. برخلاف شقاق حاد که اغلب خود به خود بهبود می یابد، شقاق مزمن مقعدی نیاز به مداخلات پزشکی دارد. دارو درمانی، بوتاکس و جراحی گزینه های موجود برای درمان این شقاق های مقعدی پایدار هستند. وجود پاپیلای هیپرتروفیک و توده نگهبان (تگ پوستی) دلیل بر شقاق مزمن است. شقاق مزمن باعث درد مداوم و خونریزی در هنگام دفع شده و عوارض متعددی به دنبال دارد. بنابراین هر چه سریع تر باید نسبت به درمان آن اقدام نمایید.
بخوانید: علت اصلی شقاق مقعدی و پیشگیری از آن
دلیل بروز شقاق مزمن؟ آیا شقاق حاد به مزمن تبدیل می شود؟
استرس روی مقعد یا در کانال مقعدی علت اصلی ایجاد شقاق است. سفت شدن یا ملتهب شدن عضلات مقعد نیز می تواند منجر به شقاق شود. یکی از شایع ترین عوامل خطر برای شقاق مقعدی، یبوست مزمن است. سایر ریسک فاکتورها عبارتند از:
- یبوست و اسهال مزمن
- سندرم انسداد مدفوع
- بیماری التهابی روده (IBD)
- بیماری کرون
- سرطان مقعد
- بیماری سل
- زایمان واژینال
- رابطه مقعدی
- هرگونه ضربه به مقعد یا ناحیه اطراف آن
- جراحی در ناحیه مقعد یا لگن
- دیسکزی نوزادان (مشکل در دفع)
- برخی از عفونت های مقاربتی
شایان ذکر است که شقاق حاد در صورت عدم درمان تبدیل به شقاق مزمن خواهد شد که درمان های و پیچیده تری را می طلبد. بنابراین بهتر است در مراحل اولیه نسبت به درمان این عارضه اقدام نمایید.
علائم و عکس شقاق مزمن
درد در ناحیه مقعد که اغلب در هنگام اجابت مزاج شدیدتر بوده و ممکن است چند ساعت بعد از آن ادامه یابد مهمترین علامت شقاق مزمن است. سایر علائم شقاق مزمن عبارتند از:
- خارش یا سوزش مقعد
- مشاهده خون روشن در مدفوع
- اسپاسم مقعد
- لمس توده در اطراف مقعد
تفاوت شقاق مزمن و حاد
شقاق مقعدی می تواند حاد یا مزمن باشد. شقاق حاد یک پارگی کم عمق در آنودرم است که معمولا با روش های خانگی قابل درمان است. شقاق در صورتی مزمن نامیده می شود که بیش از 6 تا 8 هفته طول کشیده باشد و برای درمان نیاز به روش های جراحی دارد.
بهترین درمان ها برای شقاق مزمن
درمان شقاق مزمن فقط با روش های جراحی امکان پذیر است که شامل جراحی با لیزر و جراحی سنتی است. در ادامه این روش ها شرح داده شده است.
لیزر
لیزر شقاق یک جراحی سرپایی است که در کلینیک های نشیمنگاهی با بی حسی موضعی انجام می شود. در این جراحی پرتو لیزر به پارگی یا ترک پوستی مقعد تابانده شده و باعث تسریع بازسازی شکاف پوستی می شود. این جراحی درد و خونریزی چندانی ندارد و افراد تحت درمان حدود 2 روز بعد می توانند به زندگی عادی خود برگردند. هزینه لیزر شقاق حدود 6 تا 10 میلیون تومان است.
جراحی سنتی
جراحی سنتی شقاق با هدف کاهش اسپاسم در عضلات مقعد انجام می شود تا به بهبود شکاف یا ترک خوردگی پوست کمک کند. جراحی سنتی که به عنوان فیشرکتومی شناخته می شود با درد و عوارض بیشتری همراه است و دوره نقاهت طولانی تری دارد. در این روش عضله مقعدی برش داده می شود و به دو روش باز و بسته انجام می شود. در جراحی باز، بخیه وجود ندارد اما در جراحی بسته پس از بریدن عضله مقعد بخیه انجام خواهد شد.
جراحی سنتی فقط در بیمارستان های خصوصی و دولتی انجام می شود و هزینه بالایی دارد. هزینه درمان در بیمارستان خصوصی بدون بیمه از 5 میلیون تومان و با بیمه کمتر است. در بیمارستان دولتی جراحی سنتی شقاق بدون بیمه از 3 میلیون تومان و با بیمه تامین اجتماعی پایینتر خواهد بود.
بخوانید: انواع درجه شقاق مقعدی و بهترین درمان مناسب هر گرید شقاق
چه چیزی باعث مزمن شدن شقاق می شود؟
همانطور که گفتیم شقاق به دو دسته حاد و مزمن تقسیم می شود. عدم درمان به موقع شقاق در مرحله حاد باعث مزمن شدن آن می شود که به درمان های بیشتر و پرهزینه تری نیاز خواهد داشت. شقاق مزمن فقط با روش های جراحی قابل درمان است بنابراین توصیه می شود در مراحل اولیه این بیماری را درمان کنید.
آیا شقاق مزمن خطرناک است؟
شقاق مزمن به خودی خود یک بیماری خطرناک به حساب نمی آید اما باعث درد و ناراحتی دائمی در فرد شده و با افزایش عمق و طول شکاف می تواند بیماری را وخیم تر کند. اسکار گسترده در کانال مقعدی یکی از عوارض شقاق مزمن است زیرا این عارضه خود به خود درمان نخواهد شد.
آیا شقاق مزمن با پماد و روش های خانگی درمان می شود؟
در بیشتر مواقع شقاق های مقعدی با پماد و روش های خانگی طی چند هفته درمان می شوند و نیازی به جراحی و روش های پیچیده تر ندارند. اما در صورت مزمن شدن شقاق روش های خانگی و پماد دیگر تاثیری در بهبودی نداشته و فقط باید از جراحی سنتی یا لیزر برای درمان استفاده شود.
آیا شقاق مزمن با تزریق بوتاکس درمان می شود؟
تزریق بوتاکس یک روش غیر جراحی برای درمان شقاق مزمن قبل از انجام جراحی است. تزریق بوتاکس با کاهش اسپاسم در عضلات مقعدی به بهبودی شکاف موجود در کانال مقعد کمک خواهد کرد و نیاز به جراحی را از بین می برد. این روش غیر تهاجمی در بیشتر موارد مفید واقع شده و به درمان این بیماری کمک خواهد کرد.
بخوانید: درمان شقاق با بوتاکس چقدر موثر است؟
آیا شقاق مزمن می تواند باعث سرطان مقعد شود؟
شقاق مزمن معمولا باعث سرطان مقعد نخواهد شد اما درد و ناراحتی دائمی برای افراد مبتلا قابل تحمل نیست و در نهایت باید اقدام به درمان کنند. پس بهتر است در مراحل اولیه، این بیماری را با روش های ساده تر درمان کنید.
منبع:
https://www.healthline.com/health/chronic-anal-fissure-symptoms#treatment
