یبوست یکی از مشکلات رایج دوران بارداری در برخی از زنان است. علائم یبوست در دوران بارداری بسته به سلامت عمومی از فردی به فرد دیگر متفاوت خواهد بود. یبوست در دوران بارداری کاملاً طبیعی است و به دلیل تغییرات هورمونی و فیزیولوژیک بدن رخ می دهد. این عارضه معمولاً از اوایل بارداری و با افزایش ترشح پروژسترون در بدن شروع شده و با رشد رحم به دلیل تاثیر بر روده ها بدتر می شود. نکته مثبت یبوست این است که زمان بیشتری برای جذب مواد مغذی فراهم می کند که در بارداری مهم است. خوشبختانه روش های زیادی برای کمک به رفع یبوست در بارداری وجود دارد که برخی از ساده ترین آنها نوشیدن آب کافی، ورزش منظم، ماساژ شکم، بالا نگه داشتن پاها نسبت به سطح بدن و مصرف فیبر بیشتر است.
علت بروز یبوست در دوران بارداری چیست؟
شایع ترین علت بروز یبوست در دوران بارداری نوسانات هورمونی و شیوه زندگی غیر فعال است. علاوه بر این افزایش تولید پروژسترون در بدن باعث کند شدن روده ها می شود بنابراین آنها به طور موثر مواد زائد را دفع نمی کنند. باقی ماندن مواد زائد در روده ها باعث می شود روده آب بیشتری از این مواد جذب کند که در نهایت باعث سفت و خشک مدفوع می شود و دفع را دشوار می کند.
علاوه بر این وقتی نوزاد بزرگ می شود، رحم مادر سنگین تر شده و فشار بیشتری بر روده ها وارد می کند که باعث دشواری در دفع خواهد شد. مکمل های آهن که در دوران بارداری مصرف می شود یکی دیگر از علل یبوست است. زیرا تجزیه مواد غذایی را برای باکتری های روده دشوارتر می کند که باعث یبوست می شود.
رژیم غذایی شما، میزان آبی که هر روز می نوشید و همچنین فعالیت بدنی همگی در ایجاد یبوست در بارداری نقش دارند. جالب است بدانید اکثر زنان باردار فیبر کافی مصرف نمی کنند، آب کافی نمی نوشند یا ورزش نمی کنند که در نهایت منجر به یبوست خواهد شد.
بخوانید: شیاف گلیسیرین برای درمان یبوست، هموروئید و شقاق (دستور مصرف)
یبوست بارداری چه عوارضی دارد؟
یبوست یک بیماری شایع در زنان باردار است که با حرکات نامنظم روده ها می تواند باعث نفخ، سوزش سر دل و درد شکم شود. علاوه بر این زور زدن در توالت خطر پارگی مقعد، شقاق و هموروئید را افزایش می دهد.
در کدام مرحله از بارداری احتمال یبوست بیشتر است؟
وقتی هورمون های بدن شروع به تغییر برای حمایت از بارداری می کنند، احساس یبوست شروع می شود. معمولاً این تغییرات در سه ماهه دوم یا سوم بارداری شایع تر است. با اینحال تقریباً ۱۶ تا ۳۹ درصد از زنان در مقطعی از دوران بارداری خود یبوست را تجربه می کنند و این وضعیت بیشتر در سه ماهه سوم رخ می دهد، یعنی زمانی که جنین سنگین می شود و فشار بیشتری به روده وارد می کند. با اینحال یبوست می تواند در هر زمانی از بارداری رخ دهد. در برخی موارد، زنان حتی تا سه ماه پس از زایمان نیز یبوست را تجربه می کنند.
بخوانید: شیاف بیزاکودیل برای رفع سریع یبوست + دستور مصرف پزشک
راهکارهای ساده برای کنترل یبوست در بارداری
در توالت از یک زیرپایی استفاده کنید. زیرا بالا بردن پاها هنگام نشستن روی توالت فرنگی به شل شدن عضلات رکتوم و اجابت مزاج آسان کمک می کند.
در طول روز آب بیشتری بنوشید. علاوه بر این مصرف مایعات گرم مثل دمنوش های گیاهی یا آبلیمو و آب ولرم صبح به صورت ناشتا می تواند به تحریک حرکات روده کمک کند.
غذاهای سرشار از فیبر مصرف کنید زیرا مصرف فیبر بیشتر به درمان یبوست کمک می کند. میوه ها، سبزیجات، غلات کامل و حبوبات بیشتری در دوران بارداری مصرف کنید.
به طور منظم ورزش کنید و انجام تمرینات ملایم مانند پیاده روی، یوگای دوران بارداری یا حرکات کششی را مورد نظر قرار دهید. علاوه بر این بدن خود را تمرین دهید که طبق یک روال روزانه به ویژه بعد از خوردن وعده های غذایی به دستشویی بروید.
آیا یبوست بارداری بر جنین تأثیر میگذارد؟
یبوست بارداری مستقیماً جنین را تحت تأثیر قرار نمی دهد اما مادر باردار را به شدت اذیت می کند. نوسانات هورمونی، ویتامین های دوران بارداری و فشار رحم در حال رشد همگی باعث کاهش فعالیت روده ها می شوند ولی به نوزاد آسیبی نمی رسانند. با اینحال زور زدن بیش از حد برای دفع منجر به بواسیر و نفخ شده و دوران بارداری را سخت تر می کند.
در دوران بارداری می توان از ملین ها استفاده کرد؟
اگر درمان های خانگی به رفع یبوست کمک نکند، می توانید از ملین های بدون نسخه که برای زنان باردار ایمن هستند با تجویز پزشک استفاده کنید. این ملین ها هیچ تاثیری بر جنین ندارند بنابراین با خیال راحت می توانید از آنها استفاده کنید.
بخوانید: معرفی 14 مکمل برای درمان قطعی یبوست
چه زمانی یبوست بارداری نگران کننده است؟
اگر علائمی مانند درد شدید شکم، وجود خون در مدفوع، خونریزی مقعد و استفراغ مداوم را در کنار یبوست در دوران بارداری تجربه کردید فورا به پزشک مراجعه نمایید.
آیا سبک غذا خوردن بر یبوست بارداری تاثیرگذار است؟
در برخی زنان باردار مصرف وعدههای غذایی بزرگ یبوست را تشدید می کند. برای سهولت هضم بهتر است وعده های غذایی کوچک تر را در فواصل زمانی مختلف در طول روز میل کنید. این رویکرد باعث پردازش راحت تر غذا توسط بدن شده و به تنظیم حرکات روده کمک می کند. در مقابل یک وعده غذایی سنگین فشار بیشتری بر معده و رودهها وارد کرده و باعث احساس نفخ و یبوست می شود.
پروبیوتیک ها برای یبوست بارداری مفید هستند؟
پروبیوتیک ها با تاثیر بر میکروفلور دستگاه گوارش سلامت روده ها را بهبود بخشیده و یبوست را تسکین می دهند. با اینحال قبل از مصرف این مکمل ها با پزشک خود مشورت کنید.
آیا کمبود خواب می تواند یبوست بارداری را بدتر کند؟
بله خواب ناکافی نیز در دوران بارداری هضم و جذب را در دستگاه گوارش مختل کرده و می تواند باعث یبوست شود. بنابراین سعی کنید روزانه 8 تا 9 ساعت بخوابید.
چه غذاهایی باعث بدتر شدن یبوست بارداری می شود؟
غذاهای فرآوری شده و غذاهای کم فیبر، مصرف نان سفید و میان وعده های شیرین همگی با کندتر کردن روند هضم باعث یبوست می شوند. در عوض مقدار زیادی غلات و نان سبوس دار، حبوبات، میوه و سبزیجات تازه (خام یا کمی پخته – ترجیحاً با پوست) و میوه خشک مصرف کنید.
منبع:
https://www.kailashhealthcare.com/blog/how-to-get-rid-of-constipation-during-pregnancy