احساس سنگینی یا فشار در مقعد وضعیتی است که می تواند ناراحت کننده یا حتی دردناک باشد. فشار مقعدی باعث می شود فرد احساس کند مدفوع در مقعد گیر کرده است و علل احتمالی آن از یبوست تا آبسه متغیر است. مشکلات گوارشی ممکن است در هر نقطه از دستگاه گوارش شما از دهان تا مقعد رخ دهد. این مشکلات بیشتر اوقات موقت بوده و خود به خود برطرف می شوند.
در رابطه با احساس فشار در مقعد نیز اگر به طور موقت ایجاد شود می توان با درمان های خانگی آن را تسکین داد. با اینحال اگر در مقعد خود فشار مداومی احساس می کنید، می تواند نشان دهنده یک مسئله جدی باشد که نیاز به بررسی پزشک دارد. پزشک با معاینه و آزمایشات مختلف می تواند علت اصلی عارضه را مشخص و نسبت به درمان آن اقدام کند.
علت احساس سنگینی یا فشار در مقعد
احساس سنگینی یا فشار در مقعد ناشی از عوامل مختلفی است و در اکثر موارد با برطرف شدن علت اصلی معمولا خود به خود برطرف می شود. موارد احتمالی عبارتند از:
هموروئید
وریدهای متورم و ملتهب در ناحیه رکتوم می توانند باعث درد، خارش و احساس فشار در ناحیه مقعد شوند. با درمان هموروئید این احساس برطرف شده و فرد بهبود می یابد.
شقاق مقعد
پارگی های کوچک در مخاط مقعد می تواند منجر به درد و ناراحتی، به ویژه در هنگام اجابت مزاج شود.
پروستاتیت
التهاب غده پروستات در مردان یکی دیگر از عللی است که می تواند باعث درد در ناحیه لگن از جمله راست روده و مقعد شود.
یبوست
زور زدن در حین اجابت مزاج به دلیل یبوست می تواند باعث ناراحتی و فشار در رکتوم شود. علاوه بر این به دلیل عدم تخلیه کامل روده ها احساس ناراحتی و فشار ادامه خواهد یافت.
آبسه مقعدی یا فیستول
عفونت ها یا مجاری غیر طبیعی نزدیک مقعد که به دلایل مختلف به وجود می آیند ممکن است منجر به درد و فشار در ناحیه مقعد شوند. در صورت درمان این مشکلات فشار و ناراحتی مقعد نیز برطرف می شود.
مشکلات پروستات
بزرگ شدن پروستات (هیپرپلازی خوش خیم پروستات، BPH) یا سرطان پروستات می تواند باعث درد یا فشار در ناحیه مقعد به عنوان یکی از عوارض شایع شود.
بیماری التهابی روده (IBD)
شرایطی مانند بیماری کرون یا کولیت اولسراتیو می تواند باعث التهاب و درد در رکتوم شود. با درمان این بیماری ها احساس سنگینی یا فشار در مقعد نیز برطرف خواهد شد.
اسپاسم یا گرفتگی زودگذر مقعد
اسپاسم مقعدی یا گرفتگی زودگذر مقعد وضعیتی است که با درد ناگهانی و شدید در ناحیه رکتوم مشخص می شود. درد معمولاً بدون هیچ هشداری رخ می دهد و می تواند از چند ثانیه تا چند دقیقه طول بکشد.
سندرم لواتور آنی
سندرم لواتور آنی به درد مزمن یا مکرر در عضلات کف لگن، به ویژه عضلات بالابرنده آنی اشاره دارد که به احتمال زیاد به دلیل اسپاسم عضلانی رخ می دهد. این درد اغلب به عنوان درد مبهم، فشار یا احساس پری رکتوم توصیف می شود. درد ممکن است با نشستن یا در حین اجابت مزاج بدتر شود.
افتادگی رکتوم
وضعیتی است که در آن رکتوم از مقعد بیرون زده (پرولاپس رکتوم) است. این وضعیت می تواند به صورت احساس برآمدگی یا توده بیرون زده از مقعد، درد یا ناراحتی در ناحیه رکتوم، مشکل در کنترل دفع (بی اختیاری مدفوع)، خونریزی یا ترشح مخاط از راست روده ظاهر شود.
عفونت های مقاربتی (STIs)
برخی از عفونت ها، مانند سوزاک یا کلامیدیا، می توانند باعث ناراحتی یا درد مقعدی در افرادی شوند که رابطه جنسی مقعدی دارند.
بخوانید: دلایل اصلی درد مقعدی و درمان سریع آن
روش تشخیص احساس سنگینی یا فشار در مقعد
برای تشخیص علت فشار در مقعد، پزشک سابقه سلامتی فرد را بررسی کرده و در مورد علائم او می پرسد. او ممکن است بپرسند که اولین بار کی متوجه فشار شده اید و آیا چیزی آن را بهبود می بخشد یا بدتر می کند.
پزشک معمولا به صورت فیزیکی راست روده را معاینه می کند تا مطمئن شود درد و ناراحتی ناشی از هموروئید نیست. پزشک همچنین ممکن است آزمایش های بیشتری را برای بررسی رکتوم توصیه کند که شامل بررسی با آنوسکوپ یا سیگموئیدوسکوپ است.
علاوه بر این ممکن است از تصویربرداری مانند اشعه ایکس، سی تی اسکن یا اسکن MRI برای شناسایی بی نظمی هایی مانند تومورها، آبسه ها یا فیستول ها استفاده کند. سایر تست های تشخیصی شامل مانومتری آنورکتال است که میانگین فشار را در رکتوم فرد اندازه گیری می کند.
بخوانید: دلیل اصلی خونریزی مقعد و درمان آن
درمان خانگی احساس سنگینی یا فشار در مقعد
اگر گاهی اوقات احساس می کنید مدفوع در مقعد گیر کرده یا به عبارتی فشار مقعدی را تجربه می کنید برای درمان آن می توانید از راهکارهای زیر استفاده نمایید:
- خوردن غذاهای غنی از فیبر
- نوشیدن آب بیشتر
- ورزش کردن بیشتر
- استفاده از ملین ها
بخوانید: قرمزی مقعد دلایل، علائم و درمان آن
درمان پزشکی احساس سنگینی یا فشار در مقعد
درمان احساس فشار در مقعد به علت زمینه ای بستگی دارد. افراد می توانند یبوست گاه به گاه را در خانه با ملین های بدون نسخه و با خوردن فیبر بیشتر و نوشیدن آب فراوان درمان کنند.
پزشک همچنین ممکن است داروهایی را برای درمان یبوست مزمن تجویز کند. اگر فردی مبتلا به پروستاتیت باشد، پزشک معمولاً برای درمان عفونت زمینه ای آنتی بیوتیک تجویز می کند.
اگر به یک بیماری مزمن مانند بیماری کرون یا پروستاتیت مزمن مبتلا باشید، پزشک می تواند داروهایی را برای کمک به مدیریت علائم آن تجویز کند. گاهی اوقات، ممکن است برای اصلاح مسائلی مانند افتادگی رکتوم یا فیستول مقعد جراحی لازم باشد.
چه زمانی برای درمان احساس فشار در مقعد به پزشک مراجعه کنیم؟
فشار مداوم رکتوم یا مقعد بخش طبیعی از فرآیند گوارش نیست. اگر این وضعیت بیش از چند روز طول کشید یا با علائم زیر همراه بود به پزشک مراجعه کنید:
- وجود توده یا برآمدگی در ناحیه مقعد
- خونریزی از رکتوم
- تب و لرز
- علائم عفونت
- بیرون زدگی بافت از مقعد
- ترشح غیرمعمول از رکتوم
اگرچه بسیاری از علل شایع فشار رکتوم جدی نیستند و با درمان های معمولی بهبود می یابند اما مراجعه به پزشک به شما در تشخیص درست و درمان سریعتر کمک می کند. پزشک علاوه بر درمان، با توصیه ها و داروهایی که تجویز می کند مانع عود مجدد خواهد شد.
منبع: