آبسه یک توده پر از چرک است که در مقعد یا فضای بین مقعد و دستگاه تناسلی ایجاد می شود. این وضعیت بیشتر به دلیل عفونت غدد مقعدی رخ می دهد. آبسه های مقعدی بسیار دردناک هستند و در صورت عدم درمان باعث ایجاد مشکلات جدی خواهند شد.
آبسه های مقعدی به ندرت خود به خود از بین می روند. در بیشتر موارد آبسه باید تخلیه شود یا با عمل جراحی درمان شود. عمل آبسه مقعدی به چندین روش با هدف درمان کامل این عارضه انجام می شود.
آبسه مقعدی چیست و چرا به وجود می آید؟
آبسه مقعدی حفره ای پر از چرک است که اکثر مواقع به دلیل مسدود شدن غدد موجود در مقعد ایجاد می شود. این عارضه اغلب به دلیل تجمع باکتری ها در بافت های آسیب پذیر رخ می دهد. در حالی که آبسه ها می توانند خود به خود ایجاد شوند، معمولاً با بیماری التهابی روده یا شرایطی مرتبط هستند که بر سیستم ایمنی تأثیر می گذارند. آبسه های سطحی مقعد با بی حس کننده موضعی به سرعت در کلینیک یا مطب تخلیه و درمان می شوند. اما آبسه های مقعدی بزرگ یا عمیق برای درمان نیاز به جراحی و حتی بستری در بیمارستان دارند.
نحوه عمل آبسه مقعدی به چه صورت است؟
عمل آبسه به این شکل است که جراح آبسه مقعدی را با ایجاد سوراخی در پوست نزدیک مقعد برش می دهد تا چرک تخلیه شود. این کار فشار ناخوشایند و درد و ناراحتی بیمار را کاهش داده و به بافت ها اجازه می دهد بهبود پیدا کنند. این عمل را اغلب اوقات می توان در مطب به صورت سرپایی انجام داد. با اینحال اگر آبسه بزرگ یا عمیق باشد نیاز به جراحی گسترده تری خواهد بود.
مقالات آبسه: آبسه پری آنال چیست و چگونه درمان می شود؟
انواع درجات آبسه مقعدی
آبسه مقعدی از نظر درجه به سطحی و عمیق دسته بندی می شود. نوع سطحی را به راحتی می توان به راحتی تخلیه و درمان کرد. اما آبسه های عمیق نیاز به مداخلات پزشکی بیشتر دارند و معمولا با جراحی درمان می شوند. آبسه های عمیق خطرناک هستند و باید برای درمان آنها فورا اقدام کنید تا به فیستول تبدیل نشوند.
فرق آبسه مقعدی با جوش چرکی چیست؟
جوش چرکی یک ضایعه سطحی است که پس از تخلیه خودبخودی چرک به سرعت التهاب آن فروکش کرده و بهبود می یابد. اما آبسه بسیار عمیق تر و بزرگتر بوده و نیاز به درمان های پزشکی دارد.
فیلم عمل آبسه مقعدی
در فیلم زیر می توانید نحوه عمل آبسه مقعدی را مشاهده کنید این عمل با تیغ جراحی یعنی روش سنتی است.
انواع عمل های آبسه مقعدی
آبسه مقعدی عمیق به روش های جراحی مختلفی درمان می شوند. برش و درناژ آبسه یک روش رایج درمانی است که بسیار موفقیت آمیز است. روش های جراحی آبسه مقعدی در ادامه شرح داده شده است.
1. عمل جراحی آبسه مقعدی به روش باز
این روش با بیهوشی کامل صورت گرفته و پزشک با برش و درناژ آبسه به بهبود آن کمک می کند.
نحوه عمل
پس از بیهوشی بیمار جراح با استفاده از تیغ جراحی آبسه را برش داده و محتویات آن را تخلیه می کند. در این روش زخم بخیه نمی شود و به تدریج از داخل به سمت بیرون بهبود می یابد.
هزینه
هزینه جراحی آبسه به روش باز به فاکتورهایی مانند پیچیدگی آبسه، محل آن و همچنین تخصص جراح و محل مرکز درمانی بستگی دارد. هزینه جراحی آبسه در سال 1403 در بیمارستان خصوصی از 5 میلیون تومان است. در بیمارستان های دولتی هزینه عمل بدون بیمه از 3 میلیون تومان است
عوارض
علاوه بر دوره نقاهت طولانی احتمال عود مجدد، عفونت و تنگی اسفنکتر مقعدی در این روش وجود دارد.
مراقبت ها
مصرف آنتی بیوتیک های تجویزی، استفاده از مسهل ها برای پیشگیری از یبوست، تعویض پانسمان و تمیز کردن زخم، استفاده از حمام سیتز و کمپرس گرم از مهمترین مراقبت ها پس از جراحی باز آبسه مقعدی است.
دوره نقاهت
شما پس از جراحی دو روز در بیمارستان بستری خواهید شد و بسته به نوع آبسه از دو هفته تا دو ماه بهبودی شما طول خواهد کشید.
مقالات آبسه: آبسه مقعدی در کودکان و بهترین درمان آن
2. عمل جراحی آبسه مقعدی به روش بسته
عمل جراحی آبسه مقعدی به روش بسته یکی دیگر از روش های سنتی است که تحت بیهوشی کامل در بیمارستان انجام می شود.
نحوه عمل
در این جراحی پزشک ابتدا آبسه را برش داده و عفونت را تخلیه می کند. سپس برای بهبود سریع تر، پوست قسمت های آسیب دیده را بخیه می کند.
هزینه
هزینه عمل جراحی آبسه مقعدی در 1403 در بیمارستان های خصوصی از 5 میلیون تومان است. و در بیمارستان های دولتی بدون بیمه از 3 میلیون خواهد بود.
عوارض
درد و ناراحتی، نیاز به دو روز بستری در بیمارستان، احتمال عود و عفونت از عوارض مهم این جراحی هستند.
مراقبت ها
تعویض پانسمان و حفظ بهداشت ناحیه تحت عمل، مصرف ملین ها و مایعات کافی برای جلوگیری از یبوست، مصرف آنتی بیوتیک و داروهای تجویزی، استفاده از حمام سیتز چند بار در روز از مراقبت های اساسی جراحی آبسه مقعدی هستند.
دوره نقاهت
دوره نقاهت بسته به نوع آبسه متفاوت است و ممکن است دو هفته تا دو ماه طول بکشد. در این دوران رعایت مراقبت های ضروری به بهبود سریع تر شما کمک خواهد کرد.
3. عمل آبسه مقعدی با لیزر co2
عمل آبسه مقعدی با لیزر co2 یک روش ایمن و جدید برای درمان سریع آبسه مقعدی است که همه پزشکان آن را توصیه می کنند. این روش درد و خونریزی ندارد و دوره نقاهت آن بسیار کوتاه است.
نحوه عمل
در این جراحی با پرتوهای لیزر ناحیه مورد نظر برش داده شده و پس از تخلیه چرک پانسمان می شود. این جراحی فقط 20 دقیقه طول می کشد و نیازی به بیهوشی ندارد. شما پس از جراحی هیچ دردی احساس نخواهید کرد.
هزینه
عمل آبسه مقعدی با لیزر co2 بسته به نوع آبسه در کلینیک های تهران به طور متوسط از 8 میلیون است ولی در کلینیک التیام نشیمنگاه هزینه این عمل فقط 4 میلیون تومان است.
عوارض
این جراحی عوارض خاصی ندارد و فقط شما تا یک هفته بعد از عمل سوزش خفیفی را در ناحیه احساس خواهید کرد.
مراقبت ها
استفاده از ملین ها برای جلوگیری از یبوست، مصرف آنتی بیوتیک ها، تعویض به موقع پانسمان، شستشو محل با سرم مخصوص روزی 3 بار و استفاده از حمام سیتز مراقبت هایی است که به بهبود سریع تر شما کمک خواهد کرد.
دوره نقاهت
عمل آبسه مقعدی با لیزر co2 دوره نقاهت ندارد و شما می توانید به راحتی زندگی روتین خود را از سر بگیرید. فقط بهتر است طی 24 ساعت اول از فعالیت های شدید خودداری کنید.
مقالات آبسه:قبل تخلیه چرک آبسه مقعدی این مقاله را بخوانید
دیگر روش های غیر جراحی درمان آبسه مقعدی
اگر آبسه مقعدی در مراحل اولیه بوده و بسیار کوچک است می توان از طریق روش های غیر جراحی آن را درمان کرد که در ادامه شرح داده شده است.
1. درمان آبسه مقعدی با پماد و دارو
برای درمان آبسه در مراحل اولیه پزشک ممکن است آنتی بیوتیک های خوراکی مانند آمپی سیلین، سیپروفلوکساسین و مترونیدازول را برای بیمار تجویز کند تا از پیشرفت آبسه جلوگیری کند. پمادهای آزیترومایسین، تتراسایکلین، تریامسینولون ان ان و پماد لیدوکائین نیز برای درمان آبسه مقعدی تجویز می شود.
2. درمان آبسه مقعدی با سبک زندگی سالم
پیشگیری از یبوست با مصرف مواد غذایی ملین، عدم استفاده از فست فود و غذاهای فراوری شده، گنجاندن میوه ها و سبزیجات در رژیم غذایی، مصرف آب کافی، رعایت بهداشت پس از اجابت مزاج، تحرک کافی روزانه و درمان بیماری های مقاربتی و گوارشی بهترین راه ها برای درمان آبسه مقعدی با تغییر سبک زندگی است.
3. درمان آبسه مقعدی با گیاهان دارویی
آبسه های کوچک را می توان با کمک طب سنتی درمان کرد. مصرف روزانه عسل و سیاه دانه، مصرف سیر، استفاده از دمنوش زنجبیل، پونه کوهی و مصرف موضعی ترکیب روغن سیاه دانه و عسل در طب سنتی برای درمان آبسه مقعدی توصیه شده است.
مقالات آبسه: آبسه مقعدی را در خانه با این روش ها درمان کنید!
چگونه از آبسه مقعدی پیشگیری کنیم؟
شما می توانید با مدیریت دیابت، بیماری های مقاربتی و سایر عوامل خطر، شانس ابتلا به این عارضه را کاهش دهید. اگر به بیماری التهابی روده مانند کرون مبتلا هستید، به داروهایی برای جلوگیری از مشکلات آنورکتال مانند آبسه نیاز دارید. علاوه بر این رعایت بهداشت و تمیز نگه داشتن مقعد پس از اجابت مزاج در پیشگیری از این عارضه بسیار موثر است.
ترشحات بد بو از عمل آبسه مقعدی
ترشحات بد بو بعد از عمل آبسه مقعدی ناشی از رشد باکتری ها در زخم و ایجاد چرک و عفونت است که باید به سرعت درمان شود.
سوالات متداول
بهترین نوع عمل آبسه مقعدی چیست؟
بهترین روش جراحی آبسه مقعدی لیزر است. این روش احتمال عود را به صفر رسانده و عوارض چندانی ندارد.
آیا عمل آبسه مقعدی درد دارد؟
مانند هر جراحی دیگری 24 تا 48 ساعت بعد از جراحی شما احساس درد و ناراحتی خواهید داشت که با تجویز مسکن کنترل خواهد شد.
کی می توانم بعد عمل آبسه مقعدی به سرکار برگردم؟
بسته به نوع جراحی و درجه آبسه، دوره نقاهت متفاوت است و شما حداقل باید دو روز در خانه استراحت نمایید.
خطرات عمل نکردن آبسه مقعدی چیست؟
عمل نکردن آبسه مقعدی باعث گسترش عفونت و آسیب بیشتر به بافت های اطراف خواهد شد و احتمال بروز فیستول را افزایش می دهد.
مراقبت های بعد عمل آبسه مقعدی چیست؟
استراحت کافی، تمیز کردن زخم و تعویض پانسمان، استفاده از حمام ستیز، مصرف ملین و مایعات کافی در طول روز و مصرف داروهای تجویزی مراقبت های ضروری پس از عمل آبسه هستند.
احتمال عود و بازگشت آبسه مقعدی بعد عمل وجود دارد؟
احتمال عود و بازگشت آبسه مقعدی بعد عمل یکی از عوارض این بیماری است که با برخی تمهیدات تاحدودی می توان از آن پیشگیری کرد.
پیشگیری از عفونت بعد از عمل آبسه مقعدی
انتخاب یک کلینیک معروف برای جراحی، مصرف داروها، رعایت بهداشت و مراقبت های پس از عمل می تواند در پیشگیری از عفونت بعد از عمل آبسه مقعدی موثر باشد.
شرایط بیمه تکمیلی و سلامت برای عمل آبسه مقعدی؟
در صورتی که بعد از عمل در بیمارستان بستری شوید عمل آبسه مقعد تحت پوشش بیمه قرار خواهد گرفت. در جراحی های سرپایی بهتر است قبل از عمل در رابطه با شرایط بیمه تکمیلی و سلامت از مرکز درمانی سوال کنید.
نحوه خوابیدن بعد از عمل آبسه مقعدی؟
تا حدود 10 روز پس از عمل باید به نحوی بخوابید که به زخم فشار نیاید. بنابراین بهتر است به پهلو یا شکم بخوابید.
دستشویی رفتن بعد از عمل آبسه مقعدی؟
پس از عمل با مصرف ملین ها از یبوست پیشگیری کرده و بهتر است برای فشار کمتر به زخم تا بهبودی از توالت فرنگی استفاده کنید.
بعد عمل آبسه مقعدی چه غذاهایی بخوریم؟
بعد از جراحی آبسه لازم است که غذاهای کامل و سالم میل کرده و از غذاهای فراوی شده که یبوست زا هستند خودداری نمایید. میوه و سبزیجات تازه با تامین ویتامین های ضروری به بهبود سریع تر شما کمک خواهند کرد.
امکان خونریزی مقعد بعد از عمل آبسه مقعدی وجود دارد؟
پس از جراحی آبسه مقعد تا حدود 3 هفته ممکن است خونریزی خفیفی در حین اجابت مزاج داشته باشید. اما در صورت بیشتر شدن شدت خونریزی طی این مدت باید به پزشک مراجعه نمایید.
ترشحات بعد از عمل آبسه مقعدی چیست؟
پس از جراحی یک تا دو هفته بسته به اندازه آبسه ممکن است ترشحات خونی و زرد رنگ داشته باشید که به تدریج کاهش می یابد. در صورت افزایش ترشحات فورا به پزشک مراجعه نمایید زیرا ممکن است نشان دهنده عفونت باشد.
کدام عمل آبسه مقعدی نیاز به بیهوشی دارد؟
جراحی آبسه با روش باز و بسته با بیهوشی کامل انجام می شود ولی در لیزر فقط از بی حسی موضعی استفاده می شود.
آیا خودم می توانم آبسه مقعدی را تخلیه کنم؟
خیر تخلیه آبسه در خانه باعث پخش شدن عفونت شده و عدم تخلیه کامل نیز احتمال عود آبسه را افزایش می دهد.
دلیل آبسه مقعدی در خانم ها چیست؟
عوامل مختلفی از جمله بیماری های گوارشی، عدم رعایت بهداشت و همچنین رابطه جنسی مقعدی از دلایل بروز آبسه مقعدی در خانم ها هستند.
آبسه مقعدی در بارداری و بهترین درمان آن
به دلیل تغییرات هورمونی و تاثیر آنها بر دستگاه گوارش، خانم ها در دوران بارداری به شدت مستعد یبوست هستند که می تواند زمینه ساز آبسه باشد. از طرفی اضافه وزن و کم تحرکی نیز به این مسئله دامن خواهد زد. بهترین روش درمان آبسه مقعدی در بارداری جراحی با لیزر است زیرا نیاز به بیهوشی ندارد و دوره نقاهت آن نیز بسیار کوتاه است.
منابع:
https://www.hopkinsmedicine.org/health/conditions-and-diseases/anorectal-abscess
https://www.verywellhealth.com/perirectal-abscess-2328821
https://www.hexahealth.com/condition/perianal-abscess
