توده‌های تناسلی به ضایعاتی اشاره دارد که در نواحی مختلف دستگاه تناسلی مشاهده می شوند و از نظر اندازه و شکل باهم متفاوت هستند. برخی از این ضایعات فقط در قسمت های تناسلی زنان دیده می شوند در حالیکه برخی دیگر خاص ناحیه تناسلی مردان است. انواعی از توده تناسلی نیز بین زنان و مردان مشترک هستند ما زگیل تناسلی. توجه داشته باشید که این توده‌ها ممکن است خوش خیم یا بدخیم، بدون علائم یا با علائمی مانند درد و خونریزی همراه باشند.
با توجه به این طیف گسترده، درمان ها نیز متفاوت هستند و به نوع، اندازه و موقعیت توده های تناسلی بستگی دارند. درمان این ضایعات بطور کلی شامل استفاده از داروهای خوراکی و موضعی، جراحی برای حذف آنها و در مورد توده های بدخیم، شیمی درمانی و پرتودرمانی است. برای درمان هدفمند انواع توده تناسلی مراجعه به پزشک و پیروی از دستورالعمل های او ضروری است زیرا تشخیص و درمان به موقع آنها اهمیت ویژه ای در حفظ سلامتی دارد.
انواع توده تناسلی بی خطر و بدون نیاز به درمان
توده تناسلی بی خطر، برآمدگی های پوستی هستند که نیازی به درمان ندارند. هرچند آنها باعث تحریک پوست شده و دردناک و ناراحت کننده خواهند بود اما معمولا با تغییر شیوه زندگی بهبود می یابند.
جوش ها
جوش ها برآمدگی های کوچک و قرمز رنگی هستند که می توانند چرکی یا غیر چرکی باشند. آنها معمولا حاصل اصطکاک، تعریق، رشد موهای زیر پوستی و فولیکولیت هستند. این ضایعات نیازی به درمان ندارند و خود به خود بهبود می یابند.
کیست ها
توده های سفت و معمولا دردناک هستند که به راحتی زیر پوست جابجا می شوند. کیست ها اگر رشد نکنند مشکلی ایجاد نمی کنند و هیچ درمانی برای آنها در نظر گرفته نمی شود. آنها معمولاً ناشی از مسدود شدن فولیکول های مو هستند.
آنژیوم ها
آنژیوم ها مجموعه های کوچکی از رگ های خونی به رنگ قرمز روشن یا کمی ارغوانی هستند. آنها درد و خونریزی ندارند و معمولا برای آنها درمانی در نظر گرفته نمی شود.
مولوسکوم تناسلی
مولوسکوم تناسلی برآمدگی های ریزی هستند که توسط ویروس MCV ایجاد می شوند. آنها با تماس جنسی و تماس پوست به پوست منتقل می شوند و با گذشت زمان از بین می روند.
بثورات آلرژیک
گاهی اوقات پوست شما نسبت به رایحه و رنگ های موجود در صابون یا مواد شوینده لباس واکنش نشان داده و باعث برآمدگی یا بثورات پوستی می شود که معمولا خارش دار است. با تغییر مواد شوینده و استفاده از ترکیبات ملایم تر می توان به راحتی از شر این ضایعات خلاص شد.
انواع توده تناسلی نیازمند درمان
توده تناسلی ناشی از عفونت های مقاربتی در مردان و زنان بسیار شایع است و اکثر آنها ناشی از روابط جنسی متعدد و محافظت نشده هستند. عفونت های مقاربتی مختلفی وجود دارند که در صورت عدم استفاده از کاندوم و رابطه با شرکای جنسی متعدد منتقل شده و باعث توده های تناسلی می شوند. برخی از عفونت ها، از جمله زگیل تناسلی، سیفلیس و تبخال تناسلی نیازمند درمان هستند و در صورت عدم درمان عواقب خطرناکی ایجاد می کنند.
زگیل تناسلی
زگیل تناسلی برآمدگی های متعدد کوچک و بزرگی هستند که در نواحی تناسلی دیده می شوند. آنها به شدت مسری هستند و توسط ویروس پاپیلومای انسانی تناسلی (HPV) ایجاد می شوند. زگیل تناسلی با سرطان دهانه رحم در زنان و سرطان گلو در مردان مرتبط است. زگیل تناسلی درمان قطعی ندارد اما می توان با تزریق واکسن از ابتلا به آن پیشگیری کرد.
سیفلیس
سیفلیس با ضایعاتی شبیه زخم مشخص می شود که در ناحیه تناسلی، روی لب ها و دهان ظاهر شود. عامل سیفلیس یک باکتری است بنابراین می توان آن را با آنتی بیوتیک ظرف چند هفته درمان کرد.
تبخال تناسلی
تبخال تناسلی به صورت تاول های دردناک کوچک و متعدد در ناحیه تناسلی ظاهر می شود. تبخال تناسلی خطرناک نیست اما ماهیت عود کننده دارد و باعث ناراحتی مداوم می شود. تبخال مسری است و خصوصا در دوران بارداری مشکلاتی ایجاد می کند بنابراین باید نسبت به درمان آن اقدام کرد.
ملانوما واژن
ملانوما یکی از انواع سرطان پوست است که به ندرت در ناحیه واژن یا فرج ایجاد می شود. این سرطان در افراد بالای50 سال شایع است و به صورت توده های حاوی رنگدانه که ممکن است خارش دار و همراه خونریزی و درد باشند مشاهده می شوند.
جدول کامل انواع توده تناسلی
| نوع توده تناسلی | میزان ریسک | درمان | عوارض |
|---|---|---|---|
| زگیل تناسلی (HPV) | کم تا متوسط (بسته به نوع ویروس) | درمان موضعی (پماد، اسید تری کلرواستیک)، کرایوتراپی، لیزر، جراحی در موارد شدید | احتمال عود، انتقال به شریک جنسی، افزایش ریسک سرطان دهانه رحم و مقعد |
| تبخال تناسلی (HSV) | متوسط | داروهای ضد ویروس (آسیکلوویر، والاسیکلوویر) | عود مکرر، انتقال به شریک جنسی، درد و ناراحتی |
| کیست بارتولن | کم | تخلیه کیست، جراحی در موارد مزمن، آنتی‌بیوتیک در صورت عفونت | احتمال عود، درد، تورم |
| کیست‌های چربی و فولیکولار | کم | معمولاً نیاز به درمان ندارد، در موارد التهابی آنتی‌بیوتیک یا تخلیه جراحی | التهاب، عفونت، درد |
| جوش‌های تناسلی (آکنه یا فولیکولیت) | کم | کمپرس گرم، آنتی‌بیوتیک موضعی، در موارد شدید داروهای خوراکی | عفونت، درد، گسترش جوش‌ها |
| آنژیوم‌های تناسلی (رگ‌های خونی متورم) | کم | معمولاً نیاز به درمان ندارد، در موارد خونریزی یا بزرگی لیزر یا جراحی | احتمال خونریزی، عود |
| مولوسکوم تناسلی | کم | درمان موضعی، کرایوتراپی، تخلیه فیزیکی | احتمال گسترش، التهاب و تحریک |
| بثورات آلرژیک (درماتیت تماسی) | کم | اجتناب از ماده حساسیت‌زا، کرم‌های استروئیدی موضعی | خارش، قرمزی، التهاب |
| پلاک‌های بیماری پیرونی (در آلت تناسلی مردانه) | متوسط | داروهای خوراکی و تزریقی، جراحی در موارد شدید | درد، تغییر شکل آلت، مشکلات نعوظ |
| سرطان آلت تناسلی یا واژن | بالا | جراحی، رادیوتراپی، شیمی‌درمانی | متاستاز، اختلال عملکرد جنسی، نیاز به برداشتن عضو در موارد شدید |
| پاپیلومای خوش‌خیم تناسلی | کم | برداشتن با جراحی یا لیزر | احتمال عود، تحریک موضعی |
| آبسه تناسلی | متوسط | آنتی‌بیوتیک، تخلیه جراحی | درد، تب، گسترش عفونت |
| سیفلیس (شانکر اولیه) | متوسط تا بالا | آنتی‌بیوتیک (پنی‌سیلین) | گسترش به مراحل پیشرفته، عوارض سیستمیک |
| ملانوما واژن (سرطان بدخیم پوست در ناحیه تناسلی) | بالا | جراحی، ایمونوتراپی، شیمی‌درمانی | متاستاز، مرگ و میر بالا در صورت تأخیر در درمان |
چگونه می توان خطر ابتلا به توده های تناسلی را کاهش داد؟
در طول رابطه جنسی خطر ابتلا به عفونت های مقاربتی همواره وجود دارد بنابراین از کاندوم استفاده کنید. همچنین تزریق واکسن در محافظت از گونه های خاصی از HPV موثر است.
علاوه بر این از لباس زیر پنبه ای و قابل تنفس استفاده کنید و از لباس های تنگ و پلاستیکی که باعث افزایش حساسیت و تعریق می شوند، خودداری کنید. ناحیه تناسلی را با اپیلاسیون یا اصلاح تمیز نگه دارید تا از فولیکولیت و عفونت های پوستی جلوگیری شود.
بخوانید: فولیکولیت ( التهاب فولیکول مو) چیست؟ مقایسه با کیست مویی
روش های درمان توده های تناسلی
در صورتی که توده های تناسلی از نظر اندازه و شکل تغییری نکنند نیاز به درمان ندارند و پزشک ممکن است فقط آنها را تحت نظر قرار دهد. با اینحال توده هایی مانند زگیل تناسلی اگر در سراسر ناحیه تناسلی گسترش یافته و باعث درد و ناراحتی شوند با روش های مختلف برداشته می شوند. در واقع روش درمان بستگی به نوع توده تناسلی دارد و پزشک بر این اساس برای درمان آنها تصمیم خواهد گرفت.
آیا درمان خانگی برای توده های تناسلی موثر است؟
در مواردی که توده های تناسلی جوش های ساده و کیست مویی باشند می توان با استفاده از درمان های خانگی مانند کمپرس سرد و گرم و یا ترکیبات موضعی مانند روغن درخت چای آنها را درمان کرد.
عوارض عدم درمان توده های تناسلی چیست؟
همانطور که گفته شد برخی از توده های تناسلی نیازی به درمان ندارند و پس از مدتی بهبود می یابند. اما انواع دیگر که خصوصا ناشی از عفونت های تناسلی هستند اگر بدون درمان رها شوند عوارض خطرناکی به دنبال دارند. بنابراین بسته به نوع توده تناسلی ممکن است نیاز به مداخلات درمانی باشد که باید به آن توجه کنید.
منبع:
