هموروئید یا بواسیر یکی از بیماری های نشیمنگاهی شایع و آزاردهنده ای است که بسیاری از افراد را در سنین مختلف درگیر می کند. این بیماری ناشی از التهاب و تورم عروق خونی ناحیه مقعد است و با درد، خونریزی و ناراحتی های مختلف همراه است. با وجود پیشرفت های چشمگیر در علم پزشکی همچنان استفاده از گیاهان دارویی برای درمان هموروئید خصوصا در مراحل اولیه بیماری مورد توجه است. نداشتن عوارض جانبی، هزینه های پایین و دسترسی ساده، علت جذابیت این درمان ها است.
برای درمان هموروئید از گیاهان دارویی مختلفی با خواص ضدالتهابی، آرام بخش و تقویت کننده عروق استفاده می شود. استفاده صحیح و منظم از داروهای گیاهی می تواند روند بهبودی را تسریع کرده و علائم را کاهش دهد. موثرترین داروهای گیاهی برای درمان هموروئید داروهایی هستند که درد و ناراحتی ناشی از این بیماری را تسکین داده و به بهبود آن کمک کنند.
هموروئید یا بواسیر چیست؟
هموروئید یا بواسیر ناشی از تورم و التهاب عروق خونی ناحیه رکتوم و مقعد است که با درد، خارش، خونریزی و ناراحتی خصوصا هنگام اجابت مزاج مشخص می شود. هموروئید به دو دسته داخلی و خارجی تقسیم می شود که نوع داخلی معمولاً بدون درد است اما ممکن است خونریزی کند. در حالی که نوع خارجی با درد و تورم همراه است و باعث ناراحتی بیشتری می شود. عوامل متعددی در بروز هموروئید نقش دارد که با شناخت آنها و درمان به موقع می توان از پیشرفت بیماری جلوگیری کند.
بخوانید: بواسیر دکمه ای چیست؟ معرفی درمان آن +عکس بواسیر دکمه ای
دلیل اصلی هموروئید
هموروئید به دلیل تورم و التهاب عروق خونی موجود در مقعد و رکتوم رخ می دهد. یبوست یکی از دلایل اصلی است که با وارد کردن فشار بیش از حد به این رگ ها و ایجاد التهاب موجب بواسیر می شود. فرد مبتلا به یبوست مجبور می شود برای دفع مدفوع سفت و خشک فشار زیادی به عضلات و عروق مقعد وارد کند که این مسئله باعث آسیب و تورم رگ ها می شود. علاوه بر این اسهال مکرر و طولانی مدت نیز به دلیل تحریک ناحیه مقعد در بروز هموروئید نقش دارد. سبک زندگی کم تحرک و نشستن طولانی مدت، بارداری و زایمان، افزایش سن، چاقی و اضافه وزن نیز احتمال بروز هموروئید را افزایش می دهند.
درمان هموروئید با گیاهان دارویی
گیاهان دارویی بسیاری برای درمان هموروئید مورد استفاده قرار می گیرند که هر یک روش مصرف متفاوتی دارند و در کنار مزایا می توانند عوارضی ایجاد کنند که در ادامه شرح داده می شود.
نارون کوهی
این گیاه دارویی به دلیل خاصیت تسکینی و التیام بخش برای درمان هموروئید مورد استفاده قرار می گیرد. علاوه بر این به دلیل محتوای فیبر بالا به بهبود عملکرد روده و درمان یبوست کمک می کند. نارون کوهی به صورت دمنوش یا ضماد موضعی روی ناحیه ملتهب استفاده شود .از عوارض این گیاه دارویی می توان به بروز حساسیت پوستی و تداخل با جذب برخی داروهای خوراکی اشاره کرد.
بابونه
بابونه یک گیاه دارویی شناخته شده با اثرات ضدالتهاب و آرام بخش است که به کاهش خارش و درد ناحیه مقعد کمک می کند. بابونه به صورت دمنوش یا عصاره موضعی مورد استفاده قرار می گیرد. از عوارض آن می توان به احتمال حساسیت یا آلرژی و خشکی پوست در صورت استفاده بیش از حد اشاره کرد.
آلوئه ورا
آلوئه ورا به دلیل خواص ضد التهابی و ترمیم کننده قوی یکی از پرکاربردترین داروهای گیاهی مورد استفاده در درمان بواسیر است که نقش موثری در تسکین درد و سوزش دارد. برای درمان هموروئید ژل تازه آلوئه ورا را مستقیم روی هموروئید بمالید. استفاده موضعی از آلوئه ورا معمولا بی خطر است ولی در برخی افراد ممکن است حساسیت ایجاد کند.
شاه بلوط هندی
شاه بلوط هندی با تقویت و سفت کردن دیواره رگ ها به درمان بواسیر کمک کرده و باعث کاهش تورم و خونریزی رگ های هموروئیدی می شود. برای درمان باید کرم یا ژل حاوی عصاره شاه بلوط هندی را به صورت موضعی استفاده کنید. در برخی افراد مصرف بیش از حد آن باعث حساسیت می شود.
سرخ ولیک
سرخ ولیک یک گیاه دارویی مفید با خواص ضد التهابی و ضد میکروبی است. این گیاه به کاهش درد و تورم ناشی از هموروئید کمک می کند. سرخ ولیک به شکل ضماد موضعی به مقدار کم مورد استفاده قرار می گیرد زیرا استفاده نادرست یا بیش از حد باعث تحریک شدید پوست ناحیه مقعد خواهد شد.
گیاه دم اسبی
گیاه دم اسبی با تقویت بافت های همبند و عروق هموروئیدی به درمان هموروئید کمک می کند. همچنین دارای اثر ضد التهابی است که باعث کاهش تورم ناشی از بواسیر می شود. می توانید به صورت دمنوش یا ضماد از این داروی گیاهی استفاده کنید. از عوارض آن در صورت مصرف نادرست حساسیت پوستی و کمبود ویتامین B1 است.
گل همیشه بهار
گل همیشه بهار یک داروی گیاهی شناخته شده با اثرات ضد التهابی و ضدعفونی کننده است که به بهبود سریع زخم و التهابات پوستی کمک می کند. این دارو به تسکین ورم و التهاب عروق بواسیری نیز کمک می کند. از عوارض آن می توان به احتمال حساسیت پوستی در برخی افراد اشاره کرد. این گیاه دارویی به شکل پماد یا کرم موضعی روی ناحیه استفاده می شود.
روغن درخت چای
روغن درخت چای یک ترکیب ضدعفونی کننده قوی و ضد باکتری است که به کاهش التهاب و جلوگیری از عفونت کمک می کند. برای درمان بواسیر باید روغن رقیق شده را در ناحیه مقعد استفاده کنید. روغن درخت چای بسیار قوی بوده و در صورت رقیق نکردن با روغن حامل مثل روغن زیتون پوست حساس را تحریک می کند.
برگ زیتون
برگ زیتون خاصیت ضدالتهابی و آنتی اکسیدانی دارد و همچنین به تقویت گردش خون در ناحیه کمک می کند. می توانید به شکل دمنوش یا عصاره موضعی از آن استفاده کنید. از عوارض برگ زیتون احتمال حساسیت موضعی است و در دوزهای خوراکی زیاد ممکن است باعث مشکلات گوارشی شود.
گیاه مورد
گیاه مورد با خواص ضد التهاب و ضدعفونی کننده طبیعی برای کمک به بهبود التهابات و خارش ناشی از هموروئید بسیار مفید است. از این گیاه به صورت دمنوش یا عصاره موضعی استفاده می شود. در طولانی مدت باید با احتیاط مصرف شود و به صورت موضعی در برخی افراد حساسیت پوستی ایجاد می کند.
آیا گیاهان دارویی به صورت قطعی هموروئید را درمان می کنند؟
گیاهان دارویی برای درمان علائم هموروئید مثل التهاب، درد، خارش و خونریزی موثر هستند و روند بهبودی را تسریع می کنند. با اینحال درمان هموروئید بستگی به شدت بیماری و علت زمینه ای آن دارد. در موارد خفیف تا متوسط، استفاده منظم از گیاهان دارویی همراه با تغییر سبک زندگی باعث بهبودی هموروئید خواهد شد. اما در هموروئیدهای شدید یا پیشرفته داروهای گیاهی نمی توانند به درمان کمک کنند و به مداخله پزشکی نیاز است.
بخوانید: پماد کالاندولا برای درمان شقاق و هموروئید موثر است؟
موثر ترین شیوه درمان هموروئید؟
هموروئید به روش های مختلفی درمان می شود. برای گریدهای پایین معمولا داروهای موضعی تجویز می شود و با مصرف صحیح به درمان بیماری کمک می کنند. موثرترین روش درمان هموروئید در گریدهای بالا لیزر است که به صورت سرپایی انجام می شود و با کمترین درد و همراه است.