اسهال و یبوست دو بیماری گوارشی رایجی هستند که همه افراد در طول زندگی خود آنها را تجربه می کنند. دلایل مختلفی برای بروز اسهال و یبوست وجود دارد. این دو بیماری با تاثیر بر پوست و مخاط ظریف مقعد و همچنین رگ های بواسیری می توانند باعث مشکلات دیگری مانند هموروئید و شقاق شوند.
از نظر تعریف هموروئید ناشی از التهاب و تورم سیاهرگ های مقعد و رکتوم است که باعث ناراحتی های مختلف می شود. شقاق در مقابل به دلیل ترک خوردگی یا شکاف های کوچک در پوست اطراف مقعد ایجاد می شود و خصوصا هنگام اجابت مزاج باعث درد تیر کشنده خواهد شد. هر دو بیماری در مراحل اولیه با درمان علل اولیه به راحتی قابل کنترل هستند اما در صورت مزمن شدن نیاز به درمان های تخصصی و حتی جراحی دارند. بنابراین هرگز اسهال و یبوست مداوم را نادیده نگیرید و با درمان به موقع آنها از ابتلا به شقاق و هموروئید جلوگیری کنید.
اسهال و یبوست چگونه باعث هموروئید می شوند؟
اسهال و یبوست به اشکال مختلفی هموروئید را تحریک می کنند. هر دوی این بیماری ها با تحریک مقعد و ایجاد فشار هنگام دفع مدفوع رگ های هموروئیدی را تحریک می کنند. یبوست نیاز به زور زدن جهت دفع را افزایش می دهد که مهمترین عامل بروز هموروئید شناخته می شود. اسهال نیز با دفع مکرر مدفوع همراه با فشار باعث می شود این رگ ها که در دهانه مقعد و داخل رکتوم قرار دارند، تحریک شوند. همچنین اسهال اغلب حاوی صفرا یا اسید معده است که باعث شعله ور شدن هموروئید شود. دوره‌های طولانی زور زدن و نشستن زیاد در توالت به دلیل اسهال و یبوست نیز می تواند به شکل گیری هموروئید کمک کند.
در صورت بروز هموروئید شما علادمی مانند درد، خارش، خونریزی و ناراحتی هایی در مقعد تجربه خواهید کرد که کیفیت زندگی شما را تحت تاثیر قرار می دهد. در مراحل اولیه با درمان اسهال و یبوست می توان هموروئید را درمان کرد و از پیشرفت آن که درمان های بیشتر و پرهزینه تری نیاز دارد، جلوگیری کرد.
اسهال و یبوست چگونه باعث شقاق می شوند؟
شقاق یا فیشر به دلیل اسهال، یبوست و هر ترومایی در ناحیه مقعد رخ می دهد. اسهال با دفع مکرر مدفوع باعث تحریک فرسایشی پوست ناحیه مقعد شده و زمینه ترک خوردگی را فراهم می کند. دفع مدفوع سخت و سفت در طول یبوست نیز با تحریک پوست ناحیه مقعد و رکتوم زمینه آسیب این بافت حساس را فراهم می کند. بنابراین عدم درمان اسهال و یبوست می تواند منجر به شقاق مقعدی شود.
شقاق مقعدی در صورت بروز باعث درد، خونریزی و خارش و سوزش مقعد خواهد شد. اگرچه معمولا شقاق خود به خود درمان می شود اما در صورت مزمن شدن برای بهبودی نیاز به درمان های پیشرفته و پر هزینه تری خواهد داشت. خصوصا شقاق مزمن برای درمان نیاز به جراحی داد که علاوه بر دوره نقاهت طولانی می تواند عوارض مختلفی برای فرد به دنبال داشته باشد.
تفاوت و شباهت هموروئید و شقاق
در حالی که این دو بیماری نشیمنگاهی می توانند علائم مشترکی داشته باشند اما اساسا با یکدیگر متفاوت هستند که در ادامه بطور مفصل شرح داده شده است.
– شقاق مقعدی
شقاق مقعدی همانطور که قبلا گفته شد پارگی یا شکاف کوچکی در پوشش مجرای مقعد است. این پارگی های کوچک اغلب به دلیل زور زدن در هنگام اجابت مزاج، یبوست مزمن یا اسهال رخ می دهد. مهمترین علائم شقاق مقعدی عبارتند از:
- درد شدید خصوصا در هنگام اجابت مزاج
- احساس خارش یا سوزش
- خون در مدفوع
در بیشتر موارد شقاق ها خود به خود با مراقبت های ساده مانند رعایت بهداشت ناحیه مقعد، استفاده از پمادهای بدون نسخه و افزایش مصرف فیبر در رژیم غذایی جهت تنظیم حرکت روده ها درمان می شوند.
– هموروئید
هموروئید رگ های خونی متورم و ملتهبی هستند است در قسمت پایین رکتوم یا مقعد قرار دارند. وظیفه این رگ ها مسدود کردن مقعد و رکتوم برای جلوگیری از بی اختیاری در دفع است. آنها به دلیل افزایش فشار در ناحیه رکتوم ایجاد در نتیجه بارداری، زور زدن هنگام دفع یا نشستن طولانی، اسهال و بیماری های التهابی روده رخ می دهند. علائم هموروئید شامل موارد زیر است:
- خارش و سوزش مقعد
- تورم در اطراف مقعد
- درد یا ناراحتی
- خونریزی هنگام دفع مدفوع
بواسیر را می توان به راحتی با مصرف رژیم غذایی سرشار از فیبر جهت رفع یبوست، حمام سیتز و پمادهای بدون نسخه درمان کرد. در برخی موارد نیز تنها با مداخله پزشکی درمان امکان پذیر است.
چگونه از هموروئید و شقاق ناشی از اسهال و یبوست جلوگیری کنیم؟
- هیدراته بمانید: نوشیدن مقادیر کافی آب از کم آبی بدن جلوگیری می کند و همچنین به دفع مدفوع نرم تر کمک می کند. بنابراین می تواند علائم هموروئید و شقاق را کاهش دهد.
- مصرف فیبر را افزایش دهید: مصرف فیبر بیشتر در رژیم غذایی یکی از ساده ترین راه ها برای تنظیم حرکات روده و جلوگیری از اسهال و یبوست است.
- اجتناب از زور زدن همگام دفع: اجتناب از زور زدن در حین اجابت مزاج باعث کاهش فشار در ناحیه مقعد شده و مانع بروز هموروئید و شقاق می شود.
روش درمان هموروئید و شقاق مرتبط با اسهال و یبوست
اگر علائم هموروئید و شقاق را به دلیل ابتلا به یبوست یا اسهال تجربه کردید برخی از درمان های خانگی می تواند به شما کمک کند.
حمام سیتز گرم: این تکنیک بسیار مفید است و خصوصا بعد از اجابت مزاج می تواند به تسکین درد و تحریک کمک کند.
پمادها: پمادهای مخصوص هموروئید و شقاق را می توانید برای کاهش درد و ناراحتی از داروخانه تهیه کرده و مورد استفاده قرار دهید.
بخوانید:آیا شقاق خود به خود خوب می شود؟ دستوالعمل درمان خانگی شقاق
نتیجه گیری
اسهال و یبوست دو بیماری گوارشی هستند که عوارض متعددی به دنبال دارند. این دو عارضه به اشکال مختلفی ناحیه مقعد را تحت تاثیر قرار داده و باعث بروز مشکلاتی مانند شقاق مقعدی و هموروئید می شوند. هنگام بروز یبوست فشار زیاد هنگام دفع مدفوع سفت و خشک به وریدهای بواسیری و پوست ناحیه مقعد آسیب وارد می کند. در حالی که اسهال با تحریک مکرر پوست ناحیه مقعد و فشار هنگام دفع مدفوع آبکی باعث بروز شقاق مقعدی و هموروئید می شود.
منبع:
https://www.citymd.com/health-and-wellness/anal-fissures-hemorrhoids-understanding-connection
https://healthmatch.io/hemmorhoids/can-hemorrhoids-cause-diarrhea#symptoms-of-a-hemorrhoid
