خارش مقعدی یک مشکل آزاردهنده است که به دلایل مختلفی رخ می دهد. از بیماری های پوستی مانند اگزما تا اصطکاک ناشی از لباس های تنگ برخی از دلایل خارش مقعد هستند. خارش مقعد وضعیت شایعی است و تا 5 درصد از جمعیت را تحت تاثیر قرار می دهد.
این عارضه در مردان شایع تر از زنان است و بیشتر در بزرگسالان بالای 40 سال رخ می دهد. خارش مقعدی خصوصا در شب آزار دهنده تر است و می تواند بر کیفیت کلی زندگی فرد تاثیر منفی بگذارد. با درک علل بالقوه این عارضه و درمان های خانگی ساده، اکثر افراد تسکین می یابند با این حال در صورت تجربه علائم مداوم و ادامه یافتن مشکل بیش از دو هفته حتما برای درمان باید به پزشک مراجعه کنید.
دلایل خارش مقعدی چیست؟
خارش مقعد یک عارضه بسیار شایع است که معمولا موقتی است و می تواند به دلیل تعریق زیاد، مصرف مواد غذایی تحرک کننده یا وجود مدفوع پاک نشده در ناحیه ایجاد شود. سایر دلایل در ادامه شرح داده شده است.
1. بهداشت نامناسب
بهداشت ناکافی در ناحیه مقعد به ویژه پس از اجابت مزاج منجر به خارش و سوزش مقعدی به دلیل تماس مدفوع با پوست می شود. بنابراین رعایت بهداشت به رفع این مشکل کمک خواهد کرد.
2. پاک کردن بیش از حد
پاک کردن بیش از حد ناحیه مقعد با دستمال توالت یا دستمال مرطوب عامل دیگری است که باعث خشکی، سوزش و خارش پوست می شود. استفاده از دستمال توالت نرم یا دستمال مرطوب فاقد مواد شیمیایی برای جلوگیری از خارش مقعدی بسیار مهم است.
3. رژیم غذایی
برخی غذاها سیستم گوارشی برخی افراد را به دلایل مختلف تحریک کرده و باعث خارش مقعد شوند. در این بین می توان به غذاهای تند، شکلات، گوجه فرنگی یا سس گوجه فرنگی و نوشابه های گازدار اشاره کرد. با خودداری از مصرف این خوراکی ها به راحتی می توانید خارش مقعد را درمان کنید.
4. انگل های روده ای
یکی از مهمترین دلایل خارش مقعد، به ویژه در کودکان ابتلا به انگل روده ای به نام کرمک است. خارش مقعد در صورت ابتلا به این انگل بسیار شدید است و بیشتر شب ها رخ می دهد زیرا کرم ها در این زمان اطراف مقعد تخم گذاری می کنند. با مصرف داروهایی مانند آلبندازول یا مبندازول می توان این انگل ها را به راحتی درمان کرد.
5. مصرف آنتی بیوتیک
مصرف آنتی بیوتیک با تغییر فلور باکتریایی روده و مقعد یکی دیگر از دلایل خارش مقعد است. زیرا می تواند باعث رشد قارچ کاندیدا آلبیکنس شود که منجر به عفونت قارچی و خارش مقعد می شود. همچنین با مصرف آنتی بیوتیک ها برخی افراد دچار اسهال می شوند که با تحریک پوست مقعد باعث خارش می شود.
6. ابتلا به گال
گال یک بیماری پوستی شایع است که توسط کنه ایجاد می شود. این بیماری منجر به زخم و خارش قسمت های مختلف بدن از جمله مقعد خواهد شد و نیاز به مداخلات پزشکی دارد.
7. بیماری های مزمن
بیماری های مزمن مانند دیابت، بیماری های کلیوی، کبدی و بیماری های خودایمنی نیز باعث خارش و التهاب مقعد می شوند زیرا بدن را مستعد ابتلا به عفونت می کنند.
8. بیماری های التهابی روده
بیماری های التهابی روده مانند کرون نیز باعث خارش مقعد می شوند. این بیماری ها با بروز اسهال و نشت مدفوع، پوست اطراف مقعد را تحریک کرده و منجر به خارش خواهد شد.
9. آسیب عصبی
آسیب عصبی یکی از دلایل خارش اطراف مقعد است. با بالا رفتن سن، آسیب های ایجاد شده در ناحیه کمر می تواند اعصاب ناحیه را تحت تاثیر قرار داده و باعث خارش پوست این ناحیه شوند.
10. سرطان مقعد
پاژه و بوون انواعی از سرطان پوست هستند که در صورت درگیر کردن پوست اطراف مقعد باعث خارش در این ناحیه می شوند.
11. هموروئید و شقاق
هموروئید یا شقاق مقعدی دو بیماری شایع نشیمنگاهی هستند که عوارض مختلفی در ناحیه مقعد ایجاد می کنند. رایج ترین عوارض آنها خارش و سوزش مقعد است.
12. عفونت های مقاربتی (STIs)
خارش مقعد یکی از علائم عفونت های مقاربتی (STIs) از جمله سوزاک، تبخال و زگیل مقعدی است. با درمان این بیماری ها خارش مقعد نیز برطرف خواهد شد.
13. لیکن اسکلروزوس
لیکن اسکلروزوس یک بیماری پوستی نسبتاً نادر است که باعث تغییرات پوست و زخم در ناحیه پری آنال شده و با احساس خارش در اطراف مقعد همراه است.
14. اگزمای مقعد و درماتیت تماسی
اگزمای مقعدی یک بیماری التهابی است که باعث ایجاد درد و خارش می شود و معمولا دلیل آن حساسیت به شوینده هایی است که برای لباسهایتان استفاده می کنید.
15. پسوریازیس
پسوریازیس یکی دیگر از مشکلاتی است که حدود 5 تا 8 درصد از موارد خارش مقعد را تشکیل می دهد. پسوریازیس قابل درمان نیست اما می توان آن را با داروهای موجود کنترل کرد.
بیشتر بدانید:
گوشت اضافه مقعدی همان هموروئید است؟ بهترین درمان آن
این 10 بیماری باعث شقاق مقعدی می شود!
درمان فوری خارش مقعدی
خارش مقعد یک وضعیت خطرناک نیست و اغلب در خانه و رعایت نکات بسیار ساده قابل درمان است. اما در موارد نادر می تواند ناشی از بیماری هایی باشد که نیاز به مداخلات پزشکی دارد بنابراین بهتر است با پزشک در رابطه با آن مشورت کنید. موارد زیر می تواند به درمان این عارضه کمک کند.
رعایت بهداشت ناحیه
تمیز کردن مقعد بعد از اجابت مزاج با آب گرم و یک دستمال تمیز یکی از سریع ترین روش های درمان خارش مقعد است. این کار را با ملایمت انجام دهید زیرا شستشوی زیاد و تهاجمی می تواند خارش را تشدید کند. علاوه بر این ناحیه اطراف مقعد را به خوبی خشک کنید.
کمپرس سرد
برای تسکین فوری خارش مقعد کمپرس سرد بسیار مفید است. برای این منظور یخ را داخل پارچه ای بپیچید و بطور متناوب استفاده کنید.
لباس زیر گشاد بپوشید
پوشیدن لباس های گشاد و قابل تنفس بسیار کمک کننده است زیرا رطوبت اضافی روی پوست باقی نمانده و از تحریک پوست جلوگیری می کند.
استفاده از داروهای بدون نسخه
می توانید از محصولات بدون نسخه موجود در داروخانه برای کاهش خارش و سوزش مقعد استفاده کنید.
- پمادهای ضد خارش و ضد التهاب: هیدروکورتیزون ۱٪ ، پماد زینک اکساید، کرم کالامین
- داروهای آنتی‌هیستامین (خوراکی) برای کاهش خارش: لوراتادین ، سیتریزین، دیفن‌هیدرامین
- پمادهای محافظتی و مرطوب‌کننده: وازلین، پماد آنوزول
- داروهای ضد قارچ: کلوتریمازول یا میکونازول
مصرف غذاهای پر فیبر
یک رژیم غذایی سالم و پر فیبر با جلوگیری از بروز یبوست و عوارض آن می تواند به درمان خارش مقعد کمک کند.
منابع:
https://www.drlohithgastrosurgeon.com/blogs/how-to-relieve-an-itchy-anus.php
