زخم شقاق شکاف یا ترک خوردگی کوچک در بافت پوششی مقعد است که با درد بسیار زیاد خصوصاً هنگام اجابت مزاج همراه است. این زخم معمولاً خود به خود بهبود می یابد اما استفاده از حمام سیتز، پمادهای آنتی فیشر، استفاده از ملین ها و کپسول بروملین می توان به بهبودی سریع تر این زخم کمک کند. علاوه بر موارد ذکر شده برای پیشگیری از اسپاسم مقعدی که باعث بهبودی زخم شقاق می شود، می توان از بوتاکس نیز استفاده کرد.
زخم مقعد یا شقاق چیست؟
زخم مقعد یا شقاق یک پارگی یا شکاف کوچک در مخاط مقعد است که به دلایل مختلف از جمله یبوست و اسهال دائم ایجاد می شود. مهمترین علائم شقاق درد هنگام دفع مدفوع و مشاهده خون قرمز روشن هنگام دفع است. این بیماری در هر سنی ممکن است رخ دهد اما در نوزادان و سالخوردگان شایع تر است. زنان در دوران بارداری نیز به دلیل یبوست بسیار مستعد بروز شقاق هستند.
زخم مقعد یا شقاق یک بیماری خطرناک نیست و به راحتی می توان در مراحل اولیه با روش های خانگی و پمادهای موجود آن را درمان کرد. اما اگر مزمن شود تنها با جراحی سنتی یا لیزر قابل درمان خواهد بود.
برای جوش خوردن زخم مقعد چیکار کنیم؟
برای جوش خوردن زخم مقعد روش های مختلفی وجود دارد که در مراحل اولیه بسیار موثر بوده و به درمان آن کمک می کنند. مهمترین کاری که می توانید برای درمان ترک خوردگی پوست انجام دهید درمان یبوست و مدفوع سفت است. این کار به راحتی با مصرف ملین ها، سبزیجات و میوه های تازه که غنی از فیبر هستند امکان پذیر است. بطور کلی می توان شقاق را با روش های خانگی، طب سنتی و پمادهای OTC به راحتی درمان کرد.
لیست روش های خانگی
- استفاده از حمام سیتز چند بار در روز
- استفاده از ژل تازه آلوئه ورا به صورت موضعی
- مصرف خوراکی سرکه سیب مخلوط با آب و عسل
- مصرف روزانه شیر برای بهبود حرکات روده
- استفاده موضعی و خوراکی روغن زیتون
- مصرف آب و آب میوه برای هیدراته نگه داشتن بدن و تامین فیبر روزانه
بیشتر بخوانید: درمان سریع شقاق مقعدی در خانه
لیست پماد های مفید برای درمان شقاق
پمادهای زیادی برای درمان شقاق حاد در داروخانه موجود است که به درمان این عارضه کمک خواهد کرد. برای کسب بهترین نتیجه باید دستورالعمل مصرف آنها را کاملا رعایت کنید.
- پماد مقعدی ام جی باریج اسانس
- پماد آنتی فیشر باریج اسانس
- پماد مقعدی رکتول
- پماد شقاق شیفار
- پماد دیلتیازم (دیلتیژل)
- پماد رکتوس
بیشتر بخوانید: لیست پمادها برای درمان شقاق مقعدی
درمان زخم شقاق در طب سنتی
داروهای گیاهی و طب سنتی نیز در مراحل اولیه می توانند برای درمان شقاق مفید و موثر باشند و مانع مزمن شدن زخم مقعد شوند. آنها به شکل خوراکی و موضعی مصرف می شوند و کمک می کنند زخم مقعد یا شقاق زودتر جوش خورده و درمان شود. برخی از روش های درمان سنتی عبارتند از:
- استفاده موضعی از ترکیب عسل + روغن زیتون + موم
- استفاده روزانه از تخم کتان برای پیشگیری از یبوست
- مصرف دمنوش زیره سبز به دلیل خواص ضد التهابی
- استفاده موضعی از روغن نارگیل
- استفاده موضعی از روغن درخت چای
- استفاده از پوست گل همیشه بهار به شکل موضعی
بیشتر بخوانید: آیا شقاق خود به خود خوب می شود؟ دستوالعمل درمان خانگی شقاق
بهترین روش درمان زخم مقعد؟
در حال حاضر روش های درمانی متعددی برای زخم مقعد وجود دارد بنابراین نیازی نیست درد و ناراحتی آن را تحمل کنید. زخم مقعدی را در مراحل اولیه می توان با روش های خانگی، طب سنتی و دارو درمان کرد. با اینحال بهترین روش درمان زخم مقعد استفاده از لیزر شقاق است. لیزر زخم مقعد به صورت سرپایی در کلینیک های خصوصی تهران و برخی از شهرهای بزرگ انجام می شود. این روش بدون درد و خونریزی بوده و شما بعد از دو روز استراحت می توانید به زندگی عادی خود برگردید. در این روش احتمال عود بیماری تقریبا صفر بوده و عوارض جراحی از جمله بی اختیاری مدفوع که به دلیل آسیب دیدگی عضلات اسفنگتر مقعدی رخ می دهد، وجود ندارد.
بیشتر بخوانید: معرفی بهترین شیوه درمان شقاق بدون بازگشت
عوارض و خطرات زخم مقعدی؟
زخم مقعدی به طور کلی به عنوان یک عارضه خطرناک در نظر گرفته نمی شود اما درد و ناراحتی بسیاری خصوصاً در هنگام اجابت مزاج ایجاد خواهد کرد. سایر عوارض عبارتند از خونریزی هنگام دفع، وجود تگ یا برچسب پوستی در اطراف مقعد.
درمان زود هنگام زخم مقعد کمک می کند به سرعت از ناراحتی های حاصل از آن خلاص شوید. در غیر این صورت ممکن است اسکارهای زیادی در مخاط مقعد ایجاد کند و یا پارگی عمیق تر شود که به درمان جراحی نیاز خواهد داشت.
پیشگیری از زخم مقعدی؟
پیشگیری از زخم مقعدی بسیار ساده بوده و با تغییرات سبک زندگی امکان پذیر است. رعایت این اصول کمک می کند که هرگز دچار زخم مقعدی و عوارض حاصل از آن نشوید.
- پیشگیری و درمان یبوست
- درمان فوری اسهال
- خشک نگه داشتن مقعد
- حفظ بهداشت در ناحیه مقعد
- ورزش منظم برای پیشگیری از یبوست
- نوشیدن آب کافی در طول روز
- استفاده از ترکیبات ملین و فیبر فراوان
بیشتر بخوانید: علت اصلی شقاق مقعدی و پیشگیری از آن
آیا زخم مقعدی را در خانه می توان درمان کرد؟
بله شما در مراحل ابتدایی می توانید زخم مقعدی را در خانه درمان کنید. درمان های خانگی بیشتر مبتنی بر تغییر سبک زندگی هستند و شامل مصرف غذاهای سالم برای پیشگیری از یبوست و پمادهای مختلف است. علاوه بر این می توانید از روغن های گیاهی مانند روغن زیتون یا روغن نارگیل به شکل موضعی استفاده نمایید. استراحت کافی، مصرف ویتامین E، آلوئه ورا و عسل نیز می تواند به درمان زخم مقعدی در مراحل اولیه کمک کند. پمادهای موجود در داروخانه و حمام سیتز به ویژه برای درمان این عارضه مفید هستند.
بیشتر بخوانید: بیماری شقاق در زنان دلیل و قطعی ترین درمان با عکس
آیا زخم مقعدی و شقاق بدون درمان خوب می شود؟
در اکثر موارد زخم مقعدی و شقاق به صورت خود به خودی درمان می شود و نیازی به درمان های پزشکی نخواهد بود. بنابراین بهتر است در مراحل اولیه با تغییر سبک زندگی کمک کنید این بیماری زودتر بهبود یابد. زیرا در صورت مزمن شدن دیگر امکان بهبودی بدون جراحی وجود ندارد و شما باید با یکی از روش های موجود که بهترین آنها لیزر درمانی است اقدام به درمان شقاق کنید.
منبع:
https://www.healthdirect.gov.au/anal-fissure
https://www.betterhealth.vic.gov.au/health/conditionsandtreatments/anal-fissure