پولیپ رشد غیر طبیعی در پوشش داخلی هر ناحیه از روده بزرگ از جمله رکتوم و مقعد است. پولیپ ها بسیار شایع بوده و بسیاری از افراد بدون اینکه اطلاع داشته باشند به آن مبتلا هستند. انواع خوش خیم پولیپ هیچ مشکل سلامتی برای افراد ایجاد نخواهد کرد. با اینحال برخی از آنها ممکن است شروع به گسترش کرده و به بافت های دیگر بدن حمله کنند. بنابراین تشخیص زودهنگام آنها برای مشخص شدن سرطانی یا غیر سرطانی بودن بسیار حائز اهمیت است. این بیماری علت های مختلفی دارد و با یک سبک زندگی سالم شاید بتوان از آن پیشگیری کرد. پولیپ مقعد یا رکتوم را می توان به راحتی تشخیص داد و به روش های مختلف درمان کرد.
پولیپ مقعد چیست؟
پولیپ ها رشد بافتی هستند که در پوشش داخلی روده بزرگ یا رکتوم رخ می دهند. آنها از نظر شکل و اندازه متفاوت هستند و از قطر کمتر از یک چهارم اینچ تا چندین اینچ متغیر هستند. 15 تا 40 درصد بزرگسالان ممکن است پولیپ داشته باشند و این بیماری با افزایش سن شایع تر است. دو نوع پولیپ وجود دارد، پولیپهای غیرنئوپلاستیک کوچک هستند و هرگز سرطانی نمی شوند. از طرف دیگر پولیپ های نئوپلاستیک پیش سرطانی هستند. بر اساس نوع پولیپ می توان آن را درمان کرد یا بدون درمان رها کرد. به عنوان مثال پولیپ های غیر سرطانی نیازی به جراحی ندارد و فقط برای پیشگیری از گسترش و سرطانی شدن مورد پایش مداوم قرار می گیرند.
علت پولیپ مقعد؟
پولیپ می تواند ناشی از عوامل محیطی و ژنتیکی باشد. برخی از عواملی که تصور می شود در ابتلا به این بیماری دخیل هستند شامل رژیم های غذایی سرشار از چربی و گوشت قرمز، استعمال دخانیات، افزایش سن و چاقی است. اگر یکی از اعضاء خانواده شما به این بیماری مبتلا شود احتمال بروز آن در شما نیز افزایش خواهد یافت. با اینحال علت دقیق این بیماری کاملا مشخص نیست و به عوامل مختلفی بستگی دارد. پولیپ اگرچه در تمام سنین دیده می شود اما در سن بالای 50 شایع تر است به همین دلیل افراد بعد از 40 سالگی باید غربالگری های روده را مورد توجه قرار دهند.
علائم پولیپ مقعد؟
پولیپ مقعد اغلب اوقات هیچ علامتی ایجاد نمی کند ولی گاهی اوقات باعث خونریزی می شوند. اگر پولیپ خیلی بزرگ باشند و به سرطان تبدیل شده باشند، روده را مسدود خواهد کرد که با علامت شدید همراه است. سایر علائم عبارتند از:
- مشاهده خون در مدفوع
- یبوست و اسهال
- کم خونی فقر آهن
- تهوع و استفراغ
- درد شدید مقعد و رکتوم
- خارش و ناراحتی
- ترشح مخاط
چگونه پولیپ مقعد تشخیص داده میشود؟
اکثر پولیپ های روده با کولونوسکوپی تشخیص داده می شوند اما می توان با روش های دیگر نیز این بیماری را تشخیص داد. گاهی اوقات پولیپ مقعد با آزمایش های دیگر نیز تشخیص داده می شود که عبارتند از:
- آزمایش اشعه ایکس ویژه روده با تنقیه باریم
- سی تی کولونوگرام
- سیگموئیدوسکوپی
- بیوپسی بافت روده
درمان پولیپ مقعد
پولیپ مقعد به عنوان یکی از بیماری های دستگاه گوارش بسیار شایع بوده و خصوصا افراد را در سنین بالا درگیر می کند. درمان های مختلفی برای این بیماری وجود که در ادامه به آنها می پردازیم.
درمان خانگی
پولیپ های خوش خیم نیاز خاصی به درمان ندارند اما برای کنترل رشد آنها و پیشگیری از بدخیم شدن بهتر از مواد غذایی سالم از جمله میوه ها و سبزیجات بیشتر استفاده کنید. از مواد غذایی فراوری شده، کنسروها و غذاهای خیلی چرب خودداری نمایید. علاوه بر این مصرف نوشیدنی هایی مانند نوشابه های گازدار و شیرین را نیز به حداقل برسانید. در صورت درد شدید مقعد استفاده از حمام سیتز نیز مفید خواهد بود.
درمان دارویی
هیچ درمان دارویی خاصی برای پولیپ توصیه نمی شود. با اینحال می توان با داروهای ضدالتهابی غیراستروئیدی (NSAIDs) از توسعه پولیپ و سرطانی شدن آنها پیشگیری کرد. گاهی اوقات داروهایی مانند آسپرین و اسید فولیک با تشخیص پزشک برای کنترل بیماری تجویز می شود.
جراحی
در صورت تشخیص پولیپ روده معمولاً به شما توصیه می شود که آن را بردارید، حتی اگر هیچ علامتی ایجاد نکند. این به این دلیل است که ریسک تبدیل پولیپ به رشد سرطانی (بدخیم) در آینده وجود دارد.
اگر پولیپ های روده زیادی دارید (به خصوص اگر سندرم پولیپوز دارید) ممکن است نیاز به عمل جراحی برای برداشتن بخشی از روده داشته باشید. زیرا حذف کامل پولیپ های روده با استفاده از کولونوسکوپی امکان پذیر نیست.
آیا پولیپ مقعد خطرناک است؟
پولیپ ها به دو دسته سرطانی و غیر سرطانی دسته بندی می شوند. انواع غیر سرطانی خطری برای سلامتی ندارند اما در صورت تشخیص پولیپ سرطانی باید نسبت به درمان آن سریعا اقدام نمایید که معمولا نیاز به جراحی دارد.
تفاوت پولیپ مقعد با هموروئید چیست؟
پولیپ مقعد ناشی از رشد غیر طبیعی پوشش روده است که به دلیل وراثت یا عوامل محیطی مختلف رخ داده و بیشتر اوقات باعث خونریزی از مقعد می شود. هموروئید ناشی از تورم و التهاب وریدهای موجود در رکتوم و مقعد است که به دو دسته داخلی و خارجی تقسیم می شود. بواسیر داخلی نیز باعث خونریزی خواهد شد و از این نظر ممکن است با پولیپ همپوشانی داشته باشد. با اینحال درمان بواسیر و عوارض ناشی از آن نسبت به پولیپ کمتر است زیرا برخلاف پولیپ هرگز احتمال سرطانزایی ندارد. درمان بواسیر نسبت به پولیپ ساده تر بوده و می توان با استفاده از لیزر درمانی آن را بطور کامل از بین برد. اما پولیپ نیاز به درمان های پیچیده تری دارد.
چگونه میتوان از بروز پولیپ مقعد پیشگیری کرد؟
برای پیشگیری از پولیپ غذاهای کم چرب بخورید و میوه، سبزیجات و فیبر بیشتری را در رژیم های غذایی خود مصرف کنید. علاوه بر این سیگار نکشید و الکل مصرف نکنید. وزن طبیعی خود را حفظ کرده و فعالیت بدنی منظم داشته باشید. رژیم غذایی سرشار از میوه ها، سبزیجات و غلات فرآوری نشده می تواند به ویژه برای سلامت روده و پیشگیری از پولیپ مفید باشد. با اینحال هیچ استراتژی خاصی برای پیشگیری از این بیماری وجود ندارد.
آیا رژیم غذایی میتواند بر روی بروز پولیپ مقعد تأثیر بگذارد؟
عادات غذایی ضعیف، از جمله مصرف زیاد گوشت قرمز و فرآوری شده، چربی های اشباع شده و فیبر کم، با افزایش خطر ابتلا به پولیپ و سرطان روده بزرگ مرتبط است.
علاوه بر این مصرف نوشیدنی های شیرین شده با شکر مانند نوشابه، نوشیدنی های ورزشی و نوشیدنی های با طعم میوه را محدود کنید. هنگامی که خارج از خانه غذا می خورید، به خصوص مراقب باشید که غذاهای کم کالری، با کمترین چربی و قند را انتخاب کنید و از خوردن وعده های بزرگ خودداری نمایید.
دیگر سوالات در مورد پولیپ مقعد
آیا پولیپ مقعد خونریزی میکند؟
یکی از مهمترین علائم پولیپ مقعد خونریزی است. این خونریزی می تواند خفیف و یا شدید باشد و افراد وقتی برای درمان به پزشک مراجعه می کنند متوجه ابتلا به پولیپ می شوند.
آیا پولیپ مقعد دردناک است؟
پولیپ مقعد معمولا دردناک نیست و شما از روی علائم دیگری مانند کاهش وزن بی دلیل و تغییرات مداوم در دفع می توانید متوجه آن شوید.
آیا پولیپ مقعد ارثی است؟
پولیپ مقعد می تواند زمینه ارثی نیز داشته باشد اما سبک زندگی، رژیم غذایی و بسیاری از عوامل محیطی می توانند در ابتلا به آن نقش داشته باشند حتی اگر هیچ یک از افراد خانواده شما به آن مبتلا نشده باشند.
منبع:
https://www.yalemedicine.org/news/3-thing-to-know-about-colon-polyps
https://www.niddk.nih.gov/health-information/digestive-diseases/colon-polyps/treatment