بیحسی مقعد (Anorectal Numbness) وضعیتی است که در آن فرد حس طبیعی خود را در ناحیه مقعد از دست می دهد. مقعد آخرین بخش دستگاه گوارش است که ساختار تقریبا پیچیده ای دارد. این ناحیه در معرض آسیب ها و بیماری های مختلفی است که می توانند حس و عملکرد آن را تغییر دهند. بیحسی در ناحیه مقعد می تواند موقتی یا دائمی باشد و دلایل مختلفی دارد. بی حسی موقتی معمولا پس آسیب جزئی یا فشار در ناحیه مقعد ایجاد شده و مشکلی جدی تلقی نمی شود زیرا خود به خود از بین می رود.
اما اگر بی حسی دائمی و همراه با عوارض دیگری مانند درد شدید باشد برای درمان نیاز به مداخله درمانی خواهید داشت. ابتلا به بیماری های نشیمنگاهی از جمله هموروئید از مهمترین علل بیحسی در ناحیه مقعد هستند که با درمان آنها این عارضه نیز برطرف خواهد شد. در ادامه توضیحات بیشتری در رابطه دلایل و همچنین روش های درمان بیحسی در ناحیه مقعد ارائه می گردد لطفا با ما همراه باشید.
دلایل بیحسی در ناحیه مقعد
بی حسی مقعد به دلایل مختلفی رخ می دهد که شناخت آنها برای درمان این عارضه بسیار مهم است. به عنوان مثال هموروئید، جراحی های ناحیه مقعد و زایمان طبیعی به دلیل فشار بیش از حد در ناحیه لگن از دیگر دلایل بی حسی مقعد هستند. در ادامه سایر علل بی حسی مقعد شرح داده شده است.
1- مشکلات عصبی
یکی از مهمترین دلایل بیحسی مقعد اختلالات عصبی است. اعصاب موجود در ناحیه مقعد به دلیل فشار ناشی از نشستن طولانی مدت یا ضربه، عملکرد خود را از دست داده و همین امر باعث بی حسی می شود. اختلالات عصبی ناشی از بیماری های مختلف از جمله دیابت، ام اس، اختلالات نوروپاتیک و حتی آسیب عصبی ناشی از کمبود ویتامین B12 نیز می تواند باعث بی حسی ناحیه مقعد شود.
2- اختلالات گوارشی
اختلالات گوارشی و بیماری های مختلف نیز می توانند باعث بی حسی مقعد شوند. به عنوان مثال فشار ناشی از یبوست مزمن با آسیب زدن به اعصاب ناحیه یکی از دلایل مهم بی حسی مقعد است.
3- بیماریهای مقعدی
بیماری هایی که ناحیه مقعد را درگیر می کنند باعث بی حسی در ناحیه مقعد می شوند. به عنوان مثال فیستول و آبسه مقعدی با ایجاد فشار و آسیب اعصاب موجود در ناحیه مقعد می توانند از دلایل بروز بی حسی در ناحیه مقعد باشند.
4- مصرف داروها
استفاده از برخی داروها خصوصا داروهای مسکن و ضد درد با تاثیر بر اعصاب می توانند باعث بی حسی در ناحیه مقعد شوند. علاوه بر این بی حسی مقعد می تواند از عوارض مصرف داروهای شیمی درمانی باشد.
5- رابطه جنسی
رابطه مقعدی با آسیب زدن به اعصاب ناحیه و ساختار مقعد می تواند باعث بی حسی و سایر مشکلات در این ناحیه حساس بدن شود. از سوی دیگر بی حسی مقعد نیز می تواند بر احساسات جنسی تاثیر منفی بگذارد.
6- جراحیهای قبلی
جراحی هایی که در ناحیه مقعد یا سایر بخش های شکم و لگن انجام می شوند در صورت آسیب زدن به اعصاب مقعد می توانند به صورت موقت یا دائم باعث بی حسی در ناحیه مقعد شوند.
7- استرس و اضطراب
استرس و اضطراب دلیل دیگری است که می تواند با بی حسی یا خواب رفتگی در ناحیه مقعد شما را آزار دهد که معمولا موقت بوده و با رفع استرس از بین خواهد رفت.
بخوانید: ترومای مقعدی یا ضربه به مقعد چیست؟ باعث چه بیماری می شود؟
علائم بیحسی در ناحیه مقعد
- از علائم بی حسی مقعدی از دست دادن احساس در این ناحیه است. در نتیجه حین لمس احساسی نخواهید داشت.
- برخی افراد ممکن است بیحسی در ناحیه مقعد را با سوزش، تیر کشیدن یا خواب رفتگی تجربه کنند که ممکن است موقت یا دائمی باشد.
- درد خفیف یا مبهم در ناحیه مقعد در نتیجه فشاری که به اعصاب ناحیه وارد می شود نیز در این عارضه مشاهده می شود.
- بیحسی مقعد ممکن است منجر به ناتوانی در کنترل دفع مدفوع یا گاز شود که معمولا در نتیجه آسیب اعصاب رخ می دهد.
- احساس فشار یا سنگینی در مقعد در کنار بی حسی می تواند به دلیل بیماری هایی مانند هموروئید یا فیستول رخ دهد.
- احساس سردی در ناحیه مقعد یکی دیگر از علائمی است که به دلیل مشکلات گردش خون یا اختلالات عصبی رخ می دهد.
درمان های بی حسی در ناحیه مقعد
درمان بی حسی مقعد بسته به علت آن متفاوت بوده و به روش های مختلف امکان پذیر است. پزشک با بررسی علت این عارضه درمان های مختلفی را برای رفع بی حسی ناحیه مقعد توصیه خواهد کرد که از دارو درمانی تا جراحی های ترمیمی متفاوت است.
- استفاده از داروهای مسکن و داروهای تقویت کننده اعصاب
- استفاده از آنتی بیوتیک برای درمان آبسه و فیستول
- درمان انواع هموروئید با روش های موجود بر اساس شدت
- جراحی های ترمیمی برای رفع مشکلات ناشی از آسیب اعصاب ناحیه مقعد
- تمرینات فیزیوتراپی برای تقویت عضلات اطراف مقعد و کاهش فشار بر اعصاب ناحیه
- اصلاح رژیم غذایی و مصرف غذاهای حاوی فیبر و مایعات کافی برای جلوگیری از یبوست
- مشاوره روانشناسی و پیروی از روش های کاهش و کنترل استرس
بخوانید: دلایل اصلی درد مقعدی و درمان سریع آن
دیگر سوالات متداول در مورد بیحسی در ناحیه مقعد
آیا بیحسی در ناحیه مقعد یک عارضه خطرناک است؟
بی حسی مقعد در اکثر موارد ناشی از یک آسیب موقتی است. با این حال، اگر دائمی و همراه با علائمی مانند درد شدید، خونریزی یا اختلالات در دفع باشد یک مشکل جدی است و باید با مداخلات پزشکی درمان شود.
آیا بی حسی در ناحیه مقعد قابل پیشگیری کرد؟
با حفظ بهداشت مقعد، جلوگیری از یبوست با مصرف غذاهای فیبردار، تمرینات لگنی و پیشگیری از آسیب های فیزیکی در ناحیه مقعد می توان تاحدودی از این عارضه پیشگیری کرد.
آیا بیحسی در ناحیه مقعد ارتباطی با سرطان دارد؟
بیحسی مقعد ارتباطی با سرطان ندارد اما اگر با علائم دیگری مانند خونریزی مداوم و کاهش وزن غیرعادی همراه باشد ممکن است نشان دهنده سرطان باشد.
آیا بیحسی مقعد خود به خودی بهبود مییابد؟
اگر بیحسی مقعد ناشی از تحت فشار قرار گرفتن اعصاب و آسیب های جزئی باشد ممکن است با گذشت زمان خود به خود بهبود یابد. در غیر این صورت باید به پزشک مراجعه کنید.
درمانهای خانگی برای بیحسی مقعد موثر هستند؟
درمانهای خانگی مانند استفاده از کمپرس گرم و سرد یا مصرف ملین ها برای درمان یبوست ممکن است در درمان بی حسی مقعد موثر باشند.
بخوانید:
همه چیز درباره ماهیچه اسفنکتر مقعد
بررسی کامل ساختار مقعد و نکات مهم درباره آن