تومورها، توده‌های غیر طبیعی هستند که ممکن است خوش خیم یا سرطانی باشند. درک تفاوت تومورها جهت مدیریت و درمان صحیح آنها بسیار مهم بوده و حتی می تواند جان بیمار را نجات دهد. تومور خوش خیم و سرطانی ناحیه مقعد فقط با معاینات پزشکی تشخیص داده می شود بنابراین در صورت تجربه علائمی مانند خونریزی، درد یا لمس توده در نواحی مقعد فورا به پزشک مراجعه نمایید. تومور خوش خیم و سرطانی ناحیه مقعد از جنبه های مختلفی با یکدیگر متفاوت هستند.
به عنوان مثال رشد تومورهای بدخیم بسیار سریع و مهاجم گونه بوده و به سرعت سایر ارگان ها را درگیر می کند. در مقابل تومورهای خوش خیم رشد آهسته و قدرت گسترش پایینی دارند. آنها تهدید کننده زندگی نیستند و درمان آنها نیز بسیار ساده است. بطور کلی تشخیص زودهنگام و شروع سریع درمان برای کنترل و درمان تومورهای ناحیه مقعد بسیار مهم است و خطرات و عوارض را کاهش می دهد.
تومورهای خوش خیم ناحیه مقعد
تومورهای خوش خیم یا غیر سرطانی مقعد شامل توده های کوچکی هستند که ممکن است صاف یا ناهموار و شبیه قارچ باشند. انواع مختلفی از پولیپ ها بسته به محل و علت آنها وجود دارد که تومور خوش خیم در نظر گرفته می شوند. پولیپ های التهابی، پولیپ های لنفاوی و برچسب های پوستی (پولیپ فیبرواپیتلیال) نمونه هایی از پولیپ های غیرسرطانی هستند. انواع دیگر تومورهای خوش خیم نادر ناحیه مقعد شامل تومورهای آدنکس، لیومیوم و تومورهای سلولی دانه ای، همانژیوم، لیپوم و شوانوم هستند.
زگیل مقعدی (کاندیلوم) نیز توده های غیر سرطانی هستند که درست در خارج از مقعد و در کانال تحتانی مقعد ایجاد می شوند. آنها در اثر عفونت با ویروس پاپیلومای انسانی (HPV) به وجود می آیند. شایان ذکر است افرادی که به زگیل مقعدی مبتلا می شوند بیشتر در معرض ابتلا به سرطان مقعد هستند.
تومورهای سرطانی ناحیه مقعد
تومورهای سرطانی ناحیه مقعد توده هایی با رشد سریع هستند که معمولا علائم مختلفی از تغییر در روند اجابت مزاج تا درد قابل توجه در ناحیه را شامل می شوند.
ضایعات پیش سرطانی یکی از انواع تومورهای بدخیم هستند. بیشتر افرادی که به شایع ترین نوع سرطان مقعد (کارسینوم سلول سنگفرشی) مبتلا می شوند، ابتدا آنها را تجربه می کنند. این ضایعات، نئوپلازی داخل اپیتلیال مقعدی (AIN) نامیده می شود و هر سال درصد کمی از افراد مبتلا به AIN به سرطان تهاجمی مبتلا می شوند.
شایع ترین تومورهای بدخیم مقعد کارسینوم سلول سنگفرشی است. این تومورهای سرطانی در سلول های پوست اطراف مقعد ایجاد شده و بیشتر از کانال مقعد شروع می شوند.
آدنوکارسینوم نوع دیگری از تومور سرطانی ناحیه مقعد است که تعداد کمی از موارد سرطان مقعد را به خود اختصاص می دهند.
بخوانید: پولیپ مقعد یا رکتوم چیست؟ علائم، درمان و پیشگیری از آن
علائم و نشانه های تورموهای سرطانی ناحیه مقعد
- وجود توده ها اطراف مقعد یا در کشاله ران
- زخم های اطراف مقعد
- درد، ناراحتی یا خارش در اطراف مقعد
- خون یا مخاط در مدفوع
- مشکل در کنترل اجابت مزاج
- احساس پری، درد یا ناراحتی در راست روده
این علائم ممکن است ناشی از شرایط دیگری مانند هموروئید یا شقاق مقعدی نیز باشد. بنابراین برای اطمینان خاطر باید به پزشک مراجعه نمایید.
تومور خوش خیم و سرطانی ناحیه مقعد چه تفاوتی دارند؟
تومور خوش خیم و سرطانی ناحیه مقعد از جنبه های مختلفی باهم متفاوت هستند. تومورهای خوش خیم معمولاً محدود به ناحیه مقعد باقی مانده و رشد آهسته آنها منجر به درگیری بافت های دیگر نخواهد شد. در مقابل، تومورهای سرطانی به سرعت رشد کرده و به غدد لنفاوی و سایر ارگان ها متاستاز می دهند.
تومورهای خوش خیم معمولا علائم خاصی ایجاد نمی کنند اما در صورت ابتلا به سرطان مقعد شما عوارض غیر معمولی را تجربه خواهید کرد که نیاز به مداخلات پزشکی دارد.
پیش آگهی در تومورهای خوش خیم از نظر پزشکی بسیار خوب بوده و افراد بطور کامل بهبود می یابند. در حالی که پیش آگهی در تومورهای سرطانی به مرحله و نوع سرطان بستگی دارد و با تشخیص زودهنگام شانس درمان افزایش خواهد یافت.
درمان تومورهای خوش خیم معمولاً با روش های غیر جراحی یا جراحی ساده امکان پذیر است. اما مجموعه ای از روش های مختلف برای درمان تومور بدخیم یا سرطانی مورد نیاز است.
بخوانید: آیا فیستول مقعدی سرطان زا است؟
تشخیص توموهای سرطانی ناحیه مقعد
معاینه فیزیکی
پزشک یک معاینه دیجیتال آنورکتال (DARE) را با قرار دادن یک انگشت در مقعد انجام می دهد تا تورم یا توده را بررسی کند.
بیوپسی
پزشک ابزار باریکی به نام سیگموئیدوسکوپ یا کولونوسکوپ را وارد مقعد می کند تا پوشش کانال مقعد را ببیند و نمونه ای از بافت (بیوپسی) بگیرد که برای آزمایش به آزمایشگاه فرستاده می شود.
ام آر آی
ام آر ای برای به دست آوردن تصاویر سه بعدی از نواحی داخل بدن استفاده می کند. گاهی اوقات رنگ به داخل رگ تزریق می شود تا تصاویر واضح تر شوند.
سونوگرافی اندورکتال
یک پروب سونوگرافی از طریق مقعد وارد راست روده می شود. این کاوشگر امواج صوتی ساطع می کند که وقتی با چیزی متراکم مانند تومور برخورد می کنند، منعکس می شوند و تصاویر بر روی صفحه کامپیوتر نشان داده می شود.
سی تی اسکن
سی تی اسکن برای ایجاد تصویری دقیق از داخل بدن استفاده می شود. قبل از اسکن، ممکن است رنگ به داخل وریدها تزریق شود تا تصاویر واضح تر شوند.
سرطان مقعد چگونه درمان می شود؟
نوع درمانی که برای سرطان ناحیه مقعد در نظر گرفته می شود به عوامل مختلفی مانند نوع تومور، اندازه آن، محل قرارگیری و اینکه آیا به خارج از مقعد شما گسترش یافته است یا خیر بستگی دارد. این درمان ها اکثر اوقات شامل موارد زیر است:
پرتو درمانی
در این روش تشعشعات از زوایای مختلف مستقیماً به سمت تومور هدایت می شوند تا سلول ها را از بین ببرند.
شیمی درمانی
شیمی درمانی استفاده از داروهای قوی است که سلول های سرطانی را از بین می برد. برای درمان سرطان مقعد، اغلب به صورت داخل وریدی برای چهار یا پنج روز متوالی تجویز می شود. هدف این داروها کوچک کردن تومور است. شیمی درمانی همراه با پرتودرمانی برای درمان اکثر سرطان های مقعد استفاده می شود.
عمل جراحی
جراحی برای برداشتن تومور انجام می شود، در حالی که تا حد امکان مقعد دست نخورده باقی می ماند. در بیشتر موارد برای درمان سرطان مقعد نیازی به جراحی نیست که در این رابطه پزشک تصمیم خواهد گرفت.
منبع:
https://x.osfhealthcare.org/services/specialties/cancer/conditions-treatments/conditions/anal
https://www.cancer.org.au/cancer-information/types-of-cancer/anal-cancer
