سرطان مقعد زمانی ایجاد می شود که سلول های سرطانی در بافت های مقعد یا کانال مقعد (لوله انتهای رکتوم) تشکیل می شوند و شروع به رشد و تقسیم کنترل نشده می کنند. سرطان مقعد در سلول های نزدیک یا داخل مقعد شروع می شود. همچنین ممکن است سلول های پیش سرطانی ایجاد شود که شانس بالایی برای تبدیل شدن به سرطان دارند. سرطان مقعد معمولاً به سایر قسمت‌های دیگر بدن سرایت نمی کند، اما زمانی که گسترش می یابد (متاستاز)، درمان آن چالش برانگیزتر است به همین دلیل تشخیص زودهنگام آن بسیار مهم است.
سرطان مقعد چیست؟
سرطان مقعد سرطانی است که بر بافت های مقعد تاثیر می گذارد. اکثر سرطان های مقعد، کارسینوم سلول سنگفرشی (SCC) هستند. سلول های سنگفرشی نوعی سلول هستند که سطح کانال مقعد را می پوشانند.
برخی از سرطان های مقعد، آدنوکارسینوم مقعد هستند، سرطان سلول هایی که مخاطی را می سازند که به مدفوع کمک می کند تا به آرامی از مقعد خارج شود. در موارد نادرتر، برخی SCC ها بر روی پوست خارج از مقعد تأثیر می گذارند (سرطان های پوست پری آنال).
بخوانید: پولیپ مقعد یا رکتوم چیست؟ علائم، درمان و پیشگیری از آن
علائم سرطان مقعد؟
حدود 20 درصد از افرادی که سرطان مقعد دارند هیچ علامتی ندارند. برخی از علائم سرطان مقعد مربوط به شرایط دیگری مانند هموروئید است. اما اگر این علائم را مشاهده کردید، مهم است که به پزشک مراجعه کنید:
- خارش مقعدی که از بین نمی رود
- توده یا رشد در دهانه مقعد
- تغییر در عادات دفع
- درد در ناحیه مقعد یا اطراف آن
- ترشح مخاط ، چرک یا ترشح
- خونریزی از رکتوم یا ناحیه مقعد
- غدد لنفاوی متورم (کشاله ران، مقعد)
بخوانید: اسپاسم و گرفتی عضلات مقعد و درمان آن
علت سرطان مقعد؟
HPV یا زگیل تناسلی شایع ترین عامل خطر سرطان مقعد در مردان و زنان است. سایر عوامل خطر عبارتند از:
- سایر بیماری های مقاربتی
- داشتن بیش از یک شریک جنسی
- داشتن رابطه جنسی مقعدی
- التهاب مزمن مانند فیستول مقعد
- سیگار کشیدن
- داشتن سایر سرطان های مرتبط با HPV مانند سرطان دهانه رحم
- ضعف سیستم ایمنی (مانند HIV یا پیوند عضو)
- پرتودرمانی لگنی برای سرطان های پروستات، مثانه، دهانه رحم یا رکتوم
نحوه تشخیص سرطان مقعد؟
تشخیص دقیق از همان ابتدا در انتخاب بهترین گزینه های درمانی برای سرطان مقعد ضروری است. بر اساس نوع سرطان مقعد، اندازه آن و محل دقیق تومور می توان تصمیم گرفت که چه درمان هایی مؤثرتر خواهند بود.
آزمایش هایی که برای تشخیص سرطان مقعد استفاده می شوند شامل معاینه رکتوم، آنوسکوپی، تصویربرداری با سی تی اسکن، MRI و اسکن PETاست.
کولونوسکوپی یا سیگموئیدوسکوپی معمولاً با بی حسی موضعی در مطب انجام می شود. در موارد خاص، بیوپسی ممکن است به اتاق عمل و بیهوشی عمومی نیاز داشته باشد. در صورتی که رسیدن به ناحیه مورد نظر برای نمونه برداری ناراحت کننده یا دردناک باشد، از بیهوشی استفاده می شود.
بخوانید: دلایل اصلی سوزش مقعد و درمان سریع آن
آیا سرطان مقعد قابل درمان است؟
اکثر سرطان های مقعد با درمان ترکیبی بهبود می یابند. به ویژه اگر زود تشخیص داده شود، بسیاری از سرطان هایی که پس از درمان غیرجراحی عود می کنند به طور موثر با جراحی درمان می شوند. در حالی که پرتودرمانی ترکیبی / شیمی درمانی عوارض جانبی بیشتری ایجاد می کند اما بیشترین تاثیر را در درمان این سرطان دارند.
درمان ها برای سرطان مقعد؟
درمان تقریباً همیشه شامل انجام همزمان شیمی درمانی و پرتودرمانی است. نواحی مورد نظر شامل تومور مقعد و هر ناحیه ای که به آن گسترش می یابد و همچنین غدد لنفاوی در لگن و کشاله ران هستند. درمان روزانه است و حدود شش هفته طول می کشد. اکثر بیماران پاسخ کاملی به این درمان ها خواهند داشت.
جراح کولورکتال حدود 8 تا 12 هفته پس از اتمام درمان شما را می بیند تا وضعیت شما را بررسی کند. جراح یک آندوسکوپی انجام می دهد تا مطمئن شود که تومور از بین رفته است. اگر در این ویزیت بافت توموری دیده شود، در عرض دو تا سه ماه دیگر معاینه می شوید تا زمان بیشتری برای از بین رفتن تومور داده شود. مهم است که بدانید پس از شیمی درمانی، ممکن است ماه ها طول بکشد تا تومور ناپدید شود.
پس از شش ماه، اگر تومور به طور کامل از بین نرفت جراحی یا پرتودرمانی بیشتر توصیه می شود. هنگامی که سرطان مقعد متاستاز دهد (گسترش می یابد) اغلب به کبد سرایت می کند. همچنین می تواند به ریه ها، استخوان ها و غدد لنفاوی دور سرایت کند. برای سرطان مقعد متاستاتیک، هدف از شیمی درمانی و گاهی اوقات پرتودرمانی درمان سرطان نیست، بلکه کنترل آن تا حد امکان و تسکین علائم است.
بخوانید: تنقیه یا دوش مقعدی چیست و چه کاربردی دارد؟ آیا بی خطر است؟
دیگر سوالات در مورد سرطان مقعد
آیا شیمی‌درمانی و پرتودرمانی برای سرطان مقعد موثر است؟
شیمی‌درمانی و پرتودرمانی دو روش درمانی بسیار موثر برای سرطان مقعد خصوصا در مراحل اولیه ابتلا هستند. در صورت اقدام به موقع می توان سرطان مقعد را بطور کامل با آنها درمان کرد.
چگونه می‌توان از سرطان مقعد جلوگیری کرد؟
هیچ اقدام اثبات شده ای برای پیشگیری از سرطان مقعد وجود ندارد. با این حال، می توان برخی از خطرات، به ویژه عفونت HPV را با استفاده از واکسن های که اکنون در دسترس است، کاهش داد.
آمار بروز سرطان مقعد؟
سرطان مقعد یک سرطان نادر در نظر گرفته می شود و به اندازه سرطان کولورکتال شایع نیست. این بیماری حدود 1 نفر از هر 500 نفر را مبتلا می کند. سرطان مقعد بیشتر در افراد 55 ساله و بالاتر رخ می دهد و در زنان شایع تر است.
هزینه درمان سرطان مقعد تحت پوشش بیمه است؟
بیمه های مختلفی از جمله تامین اجتماعی و تکمیلی درمان سرطان ها را پوشش می دهند. برای اطمینان از مرکز درمانی خود در رابطه با بیمه هایی که طرف قرارداد با آنهاست سوال کنید.
چه ارتباطی بین ویروس HPV و سرطان مقعد وجود دارد؟
HPV با بیش از 90 درصد سرطان های سلول سنگفرشی مقعد که شایع ترین نوع هستند مرتبط است. مهم است که بدانید اکثر افرادی که HPV دارند به سرطان مقعد مبتلا نمی شوند. اگر در معرض خطر بالای ابتلا به سرطان مقعد هستید، با پزشک خود در مورد یک برنامه کاهش خطر و پیشگیری صحبت کنید، که ممکن است شامل غربالگری سرطان مقعد باشد، به خصوص اگر HIV مثبت یا HPV مثبت هستید.
منبع:
https://www.froedtert.com/anal-cancer
https://www.cancer.org.au/cancer-information/types-of-cancer/anal-cancer
