هموروئید و شقاق بعد زایمان طبیعی دو بیماری نشیمنگاهی بسیار شایع هستند که موجب درد و ناراحتی در افراد می شوند. هموروئید ناشی از تورم و التهاب رگ های بواسیری در داخل رکتوم و مقعد است. شقاق یا فیشر نیز به پارگی های کوچکی گفته می شود که در پوست اطراف مقعد رخ می دهد. بسیاری از خانم ها هموروئید، شقاق یا هر دو را در طول بارداری یا پس از آن تجربه می کنند. برای کاهش ناراحتی افراد در این شرایط پزشکان نرم کننده های مدفوع، داروهای موضعی یا پمادهای هموروئید را تجویز می کند.
برخی از گزینه های درمان خانگی مانند استفاده از حمام سیتز نیز ممکن است به تسکین علائم و درد کمک کند. هموروئید و شقاق هیچ یک خطر زیادی برای سلامتی ندارند ولی به دلیل درد و ناراحتی که برای فرد ایجاد می کنند باید با روش های موجود نسبت به درمان آنها اقدام نمایید. روش درمان بر اساس شدت عارضه متفاوت است و از درمان خانگی تا روش های جراحی را شامل می شود.
علت هموروئید بعد از زایمان و علائم آن
بواسیر بعد از بارداری ناشی از تغییرات در جریان خون و همچنین فشاری است که در هنگام زایمان واژینال ایجاد شود. تغییر در جریان خون در دوران بارداری می تواند باعث تورم و بزرگ شدن سیاهرگ های مقعد و رکتوم شود. افزایش مایعات بدن و فشار ناشی از بزرگی رحم نیز می تواند در ایجاد هموروئید در دوران بارداری نقش داشته باشد. فشار مضاعفی که در مرحله زایمان ایجاد می‌شود این وضعیت را تشدید کرده و باعث بروز هموروئید پس از زایمان خواهد شد. یبوست، یکی دیگر از شکایات رایج خانم ها پس از زایمان بوده و نقش قابل توجهی در ایجاد هموروئید بعد از بارداری دارد و حتی آن را به یک مشکل دائمی تبدیل می کند.
اگر در دوران بارداری دچار هموروئید شده باشید، در معرض خطر بیشتری برای ابتلا به هموروئید پس از زایمان قرار دارید. علائم هموروئید پس از زایمان عبارتند از:
- خونریزی از مقعد
- خونریزی هنگام دفع
- احساس فشار در اطراف مقعد
- خارش و سوزش مقعد
- وریدهای بیرون زده از مقعد
روش درمان هموروئید بعد از زایمان
اولین خط درمان هموروئید بعد از زایمان رفع یبوست است که با مصرف مایعات و فیبر بیشتر در رژیم غذایی به راحتی امکان پذیر است.
دو تا سه بار در روز به مدت 10 تا 15 دقیقه از حمام سیتز استفاده کنید زیرا باعث تسکین علائم می شود.
برخی از زنان استفاده از کمپرس سرد آغشته به فندق جادوگر یا پد دارویی فندق جادوگر را برای هموروئید تسکین دهنده می دانند.
سعی کنید از نشستن طولانی مدت خودداری کنید، زیرا می تواند به وریدهای مقعد و راست روده فشار وارد کند. ورزش گردش خون را بهبود می بخشد و مانع التهاب و تورم وریدهای مقعد می شود.
هنگامی که مجبورید برای مدت طولانی بنشینید از بالشتک هموروئید یا دونات استفاده کنید. همچنین از دستمال توالت نرم و بدون عطر استفاده کنید. پمادهای هموروئید را نیز می توانید با تجویز پزشک مورد استفاده قرار دهید.
در صورت عدم درمان با روش های فوق بر اساس نوع هموروئید می توانید از روش های موجود برای درمان آن مانند جراحی سنتی یا لیزر درمانی استفاده کنید.
بخوانید: درمان بواسیر با لیزر
علت شقاق بعد از زایمان طبیعی و علائم آن
شقاق مقعدی پس از زایمان یک پارگی دردناک در پوشش مقعد است که معمولاً پس از تلاش برای دفع مدفوع سفت رخ می دهد. شقاق مقعدی پس از زایمان به راحتی با هموروئید اشتباه گرفته می شود زیرا هر دو شرایط می توانند باعث خونریزی مقعدی شوند. با این حال، آنها دو مشکل متفاوت هستند. علت اصلی ایجاد شقاق مقعدی بعد از زایمان به دلیل انقباضات ناگهانی در هنگام زایمان مقعدی و یبوست است. با این حال، هیچ دلیل روشنی پشت این وضعیت وجود ندارد زیرا بسیاری از بیماران یبوست ندارند. علائم شقاق مقعدی بعد از زایمان شامل درد شدید و احساس سوزش در حین و بعد از اجابت مزاج و مدفوع خونی است.
بخوانید:هزینه جراحی بواسیر با لیزر چقدر است؟ +لیست قیمت جدید
روش درمان شقاق بعد از زایمان طبیعی
درمان غیر جراحی برای انواع شقاق مقعدی پس از زایمان به منظور از بین بردن درد و کمک به افزایش جریان خون در مخاط آسیب دیده اعمال می شود. این روش می تواند تا 90 درصد شقاق حاد مقعدی پس از زایمان را التیام ببخشد.
علاوه بر این باید از یبوست جلوگیری کنید. بنابراین آب زیادی بنوشند (بیش از 2 لیتر در روز) و فیبر غذا را افزایش دهید. پزشک ممکن است برخی از نرم کننده های مدفوع را نیز برای کاهش درد و خونریزی تجویز کند.
به مدت 10 تا 20 دقیقه، 3 تا 4 بار در روز از حمام سیتز استفاده کنید تا به شل شدن اسفنکتر، افزایش جریان خون و تسکین درد کمک کند.
پمادهای موضعی گروه نیتروگلیسیرین یا مسدود کننده کانال کلسیم نیز برای کمک به شل شدن اسفنکتر داخلی و افزایش پرفیوژن ناحیه شقاق مفید هستند.
تزریق بوتاکس به اسفنکتر داخلی نیز باعث شل شدن عضلات حدود 3-2 ماه شده و شقاق های مزمن را درمان می کند.
در صورت عدم درمان با روش های ذکر شده جراحی سنتی و لیزر می توانند به درمان شقاق مقعدی کمک کنند. در این بین جراحی با لیزر یک روش توصیه شده و عالی برای درمان شقاق مقعدی است. این روش بدون درد و خونریزی و به صورت سرپایی شقاق را درمان خواهد کرد.
بخوانید: علت بواسیر در دختر مجرد چیست؟
سوالات متداول
آیا ممکن است بعد زایمان طبیعی بطور همزمان به هموروئید و شقاق مبتلا شویم؟
بله علل مشترک این دو بیماری ابتلا به یبوست و زور زدن هنگام دفع است. این شرایط می تواند وریدهای مقعد و همچنین پوست حساس اطراف اسفنکتر مقعد را تحت تاثیر قرار دهد که باعث هموروئید و شقاق خواهد شد.
آیا می توان از هموروئید و شقاق بعد زایمان طبیعی جلوگیری کرد؟
بدر اکثر موارد شما می توانید با مصرف آب فراوان، رژیم غذایی غنی از فیبر و فعالیت بدنی از این بیماری ها جلوگیری کنید.
عوارض عدم درمان هموروئید و شقاق بعد زایمان طبیعی چیست؟
علاوه بر درد و ناراحتی مداوم در صورت عدم درمان، شقاق و هموروئید دچار عفونت و خونریزی شده و تاثیر بدی بر کیفیت زندگی شما خواهند داشت.
منبع:
https://www.vinmec.com/eng/article/anal-fissure-after-giving-birth-the-suffering-of-mothers-en
