بیماری تنگی مقعد علائم، دلایل و نحوه درمان آن

تنگی مقعد یک مشکل پزشکی غیر شایع است و به باریک شدن کانال رکتوم که درست قبل از اسفنکتر مقعد قرار دارد، اشاره می کند. این بیماری ممکن است مادرزادی باشد یا بعد از جراحی آنورکتال در افراد ایجاد شود. در این بیماری عمل دفع آزار دهنده و دردناک است و باید بطور مداوم از ملین ها یا مکمل‌ های فیبر استفاده کرد. در موارد حاد نیز با جراحی اسفنکتروتومی یا آنوپلاستی مشکل به صورت اساسی درمان می شود.

بیماری تنگی مقعد چیست و چه علائمی دارد

تنگی مقعد ناشی از باریک شدن کانال مقعد است که می تواند مادرزادی یا اکتسابی باشد. بیماری تنگی مقعد یک وضعیت ناتوان کننده است که از طرق مختلف بر کیفیت زندگی فرد تاثیر می گذارد. این عارضه بر اساس شدت، علائم مختلفی دارد که عبارتند از:

• نیاز به ملین ها، شیاف ها یا تنقیه برای دفع مدفوع
• درد در هنگام اجابت مزاج یا ناراحتی مداوم مقعد
• زور زدن برای اجابت مزاج
• مدفوع باریکتر از حد معمول
• تلاش برای اجابت مزاج
• خونریزی از ناحیه مقعد
• احساس تخلیه ناقص
• یبوست و اسهال
• نشت مدفوع

دیگر مقالات: اسپاسم و گرفتگی عضلات مقعد و نحوه درمان آن

چه عواملی باعث تنگی مقعد می شوند

بیماری تنگی مقعد ناشی از باریک شدن کانال مقعدی یعنی آخرین قسمت روده بزرگ است که به مقعد ختم می شود. این باریک شدن می ‌تواند ناشی از علل مختلفی از جمله التهاب، جای زخم یا سایر شرایطی باشد که بر ناحیه مقعد تأثیر می ‌گذارد. تنگی مقعد می تواند منجر به علائمی مانند مشکل در حرکات روده، درد و احساس تخلیه ناقص شود. علل تنگی مقعد عبارتند از:

1. بیماری التهابی روده (IBD): شرایطی مانند بیماری کرون یا کولیت اولسراتیو می تواند باعث التهاب و زخم در ناحیه مقعد شود.
2. بیماری های مقاربتی: بیماری هایی مانند ایدز و زگیل تناسلی می توانند باعث تنگی مقعد شوند.
3. عفونت ها: عفونت ها، به ویژه آنهایی که منجر به آبسه یا فیستول می شوند، می توانند در ایجاد تنگی نقش داشته باشند.
4. جراحی ها یا اقدامات قبلی: برخی از مداخلات جراحی یا اقدامات پزشکی در ناحیه مقعد می تواند منجر به اسکار زخم و باریک شدن کانال مقعدی شود.
5. تروما یا آسیب: آسیب به ناحیه مقعد، مانند ضربه در حین زایمان نیز می تواند منجر به ایجاد اسکار و تنگی مقعد شود.

دیگر مقالات:معرفی موثرترین پماد برای درمان بواسیر به همراه هزینه آن

بیماری تنگی مقعد چگونه تشخیص داده می شود؟

بیماران مبتلا به تنگی مقعد با یبوست و درد در هنگام اجابت مزاج به پزشک مراجعه می کنند. همچنین ممکن است نفخ مداوم شکم، خونریزی مقعدی، ترشحات آبکی از رکتوم را تجربه کنند. معاینه بصری و معاینه دیجیتال برای تشخیص تنگی مقعد استفاده می شود. در صورت ترس از درد زیاد و ناراحتی بیمار، معاینه تحت بیهوشی انجام خواهد. در بیشتر موارد این بیماری به راحتی قابل تشخیص است.

روش های درمان تنگی مقعد

درمان بیماری تنگی مقعد به علت زمینه ای، شدت علائم و عوامل فردی بستگی دارد. افرادی که علائم تنگی مقعد را تجربه می کنند مهم است که برای ارزیابی کامل به یک متخصص بیماری های نشیمنگاهی مراجعه کنند. درمان ها شامل موارد زیر است:

• داروها: بسته به علت زمینه ‌ای، ممکن است داروهایی برای مدیریت التهاب یا عفونت تجویز شود.
• درمان های موضعی: استروئیدهای موضعی یا سایر داروها ممکن است برای کاهش التهاب و بهبودی استفاده شوند.
• اتساع: این درمان شامل استفاده از ابزارهای ویژه برای کشش و گشاد کردن کانال باریک مقعد است. این روش ممکن است نیاز به تکرار دوره ای داشته باشد.
• جراحی: در برخی موارد، مداخله جراحی ممکن است برای برداشتن بافت اسکار یا رفع علت زمینه‌ ای تنگی مقعد لازم باشد. جراحی بهترین روش برای درمان این بیماری است مگر در مواردی که تنگی مقعد به دلیل التهاب مثلا بیماری التهابی روده رخ داده باشد.

در این موارد، برطرف کردن علت زمینه ای می تواند به درمان بیماری کمک کند. با این حال، از آنجایی که خطرات آنوپلاستی با اسفنکتروتومی جزئی قابل توجه است، اغلب اوقات اقدامات حمایتی مانند مصرف نرم کننده های مدفوع، رژیم غذایی با فیبر بالا یا اتساع مقعد به عنوان درمان خط اول در نظر گرفته می شود. اسفنکتروتومی روش دیگری است که در آن عضله اسفنکتر مقعد برای باز کردن کانال مقعد بریده می شود.

دیگر مقالات: علت بواسیر در دختر مجرد چیست؟

آیا تنگی مقعد قابل پیشگیری است

در موارد اکتسابی بیماری تنگی مقعد، می توان با پیشگیری و درمان بیماری های مقاربتی مانند زگیل تناسلی یا درمان زود هنگام بیماری های نشیمنگاهی مختلف از این بیماری پیشگیری کرد. برخی از اقدامات جهت پیشگیری از این عارضه عبارتند از:

استفاده از مکمل های فیبر؛ مصرف فیبر بیشتر در رژیم غذایی مدفوع را نرم کرده و به آن اجازه می دهد راحت تر از روده های شما دفع شود.

استفاده از نرم کننده های مدفوع یا ملین ها راه دیگری است که از یبوست جلوگیری کرده و با جذب رطوبت باعث افزایش حجم مدفوع و دفع راحت تر آن می شود.

مراقبت های قبل و بعد درمان تنگی مقعد

مراقبت های قبل از درمان شامل مصرف مواد ملین برای پاکسازی روده، مصرف کافی آب و داروهایی است که پزشک برای شما تجویز کرده است.

بعد درمان از نشستن روی سطوح سخت خودداری کرده و از بالشتک های دونات برای نشستن استفاده کنید تا به ناحیه فشار وارد نشود. از بلند کردن اجسام سنگین خودداری کنید و برای تمیز نگه داشتن ناحیه تحت عمل هر روز دوش بگیرید. داروهای تجویز شده را طبق دستورالعمل مصرف نمایید و تا بهبودی کامل از انجام ورزش های سنگین پرهیز کنید.

دیگر مقالات: آیا رابطه جنسی مقعدی باعث شقاق می شود؟

خطرات بیماری تنگی مقعد چیست؟

بیماری تنگی مقعد یک بیماری آزاردهنده است که به دلیل باریک شدن مسیر دفع امکان ابتلا به سایر بیماری های نشیمنگاهی مانند فیستول، شقاق و بواسیر را در فرد مبتلا افزایش می دهد.

آیا تنگی مقعد باعث شقاق می شود؟

یکی از عوارض بیماری تنگی مقعد در صورت عدم درمان به موقع ابتلا به شقاق است. شقاق مقعدی یک بیماری دردناک است که برای درمان به مداخلات پزشکی نیاز دارد.

دیگر مقالات: مدفوع خونی دلایل و درمان آن

هزینه درمان بیماری تنگی مقعد

هزینه درمان بیماری تنگی مقعد به وضعیت بیماری شما، موقعیت کلینیک یا مطب و تخصص پزشک بستگی دارد. گاهی اوقات می توان با کمترین هزینه و درمان های موضعی و خوراکی این بیماری را درمان کرد. اما در صورت حاد بودن بیماری به جراحی نیاز دارید که هزینه های بالاتری دارد.

منبع:

https://intimateclinic.in/anal-stricture-treatment-in-indore/

https://muschealth.org/medical-services/ddc/patients/digestive-diseases/colon-and-rectum/anal-stenosis

https://www.visualdx.com/visualdx/diagnosis/anal+stricture?diagnosisId=50423&moduleId=101