علت اصلی شقاق مقعدی و پیشگیری از آن

شقاق مقعدی حاصل پارگی در پوشش ظریف کانال مقعد است. شقاق شایع‌ ترین علت درد آنورکتال است که گاهی اوقات برای ساعت ها ادامه دارد. علائم معمولی این بیماری شامل خون قرمز روشن روی دستمال توالت یا قطرات خون در کاسه توالت است. بزرگسالان در هر سن و جنسیتی ممکن است شقاق مقعدی را تجربه کنند. هر فعالیتی که باعث آسیب به پوشش حساس کانال مقعدی شود، می‌ تواند منجر به شقاق شود. زایمان واژینال، کهولت سن، اسپاسم عضله مقعد، رابطه مقعدی و یبوست مهمترین علت بروز شقاق مقعدی است.

علت اصلی شقاق مقعدی چیست؟

در جدول زیر علت اصلی بروز بیماری شقاق مقعد ذکر شده است. در ستون دوم جدول احتمال بروز شقاق بر اساس آن علت نیز آورده شده است. رعایت و پیشگیری از موارد زیر تا حد بسیار زیادی می تواند از بروز شقاق مقعدی پیشگیری کند.

چرا رابطه مقعدی باعث شقاق می شود؟

رابطه مقعدی به دلیل ایجاد فشار و کشش در کانال مقعدی یکی از علل بروز شقاق است. بافت حساس لایه پوشاننده مقعد به سرعت تحت تاثیر کشش دچار پارگی شده و منجر به خونریزی و درد می شود. برای رابطه مقعدی بهتر است از روان کننده استفاده کنید. به این ترتیب از غشای مخاطی حساس در برابر آسیب محافظت خواهد شد.

بیشتر بخوانید: آیا رابطه جنسی مقعدی باعث شقاق می شود؟

بهترین شیوه پیشگیری از شقاق

عواملی وجود دارند که خطر شقاق مقعدی را افزایش می دهند و شما می توانید با جلوگیری از آنها از ابتلا به شقاق مقعدی پیشگیری کنید. این موارد عبارتند از:

جلوگیری از یبوست

تا حد امکان از یک رژیم غذایی متعادل استفاده کنید و مقدار زیادی فیبر مصرف کنید (به عنوان مثال، غلات کامل، میوه ها، سبزیجات، حبوبات). همچنین مایعات فراوان بنوشید. حداقل 1.5 تا 2 لیتر در روز توصیه می شود. نوشیدنی ‌های کم‌ کالری مانند آب، چای شیرین نشده یا آب‌ میوه‌ های طبیعی بهترین نوشیدنی ها هستند. مدفوع نرم خطر ابتلا به شقاق مقعدی را کاهش می دهد. حتی پس از درمان شقاق نیز این نکات به جلوگیری از عود شقاق کمک می کنند.

فعال باشید و ورزش کنید

در زندگی روزمره خود فعال باشید و ورزش کنید. ورزش روده ها را تحریک می کند. به عنوان مثال، بعد از شام پیاده روی کنید، به جای آسانسور از پله ها بالا بروید یا به جای ماشین با دوچرخه به سوپرمارکت بروید. اگر شغل کم تحرکی دارید، بهتر است تا حد امکان در ساعات کاری جابجا شوید. تحرک بیشتر نه تنها از شما در برابر شقاق مقعد محافظت می کند، بلکه سلامت کلی شما را نیز تقویت می کند.

درمان اسهال

با کمال تعجب، اسهال می تواند منجر به شقاق مقعدی شود. زیرا حرکات مکرر و آبکی روده ناحیه مقعد را تحریک و منجر به آسیب پوست می شود و آن را مستعد پارگی می کند. بنابراین درمان به موقع اسهال می تواند از بروز شقاق جلوگیری کند.

خودداری از تروما و آسیب مقعد

ضربه های تصادفی، مانند وارد کردن اجسام خارجی به مقعد یا درگیر شدن در مقاربت مقعدی خشن، می تواند منجر به شقاق مقعدی شود. بافت‌ های ظریف پوشش مقعد وقتی تحت فشار بیش از حد قرار می‌ گیرند به راحتی پاره می ‌شوند.

دریافت فیبر کافی

رژیم غذایی کم فیبر می تواند منجر به مدفوع سفت شود که به نوبه خود باعث یبوست خواهد شد. افزایش مصرف فیبر می تواند به نرم شدن مدفوع و جلوگیری از فشار و آسیب مقعدی کمک کند.

درمان بیماری های التهابی روده

بیماری های التهابی روده مانند بیماری کرون و کولیت اولسراتیو می توانند باعث التهاب مزمن در دستگاه گوارش شوند. این التهاب می تواند به ناحیه مقعد گسترش یابد و آن را مستعد ابتلا به شقاق کند. درمان به موقع این بیماری ها می تواند از بروز شقاق جلوگیری کند.

بخوانید: هزینه درمان شقاق با لیزر چقدر است؟ قیمت در سال 1403

علائم شقاق مقعدی؟

شقاق بر اساس شدت می تواند علائم متفاوتی در فرد مبتلا ایجاد کند. به عنوان مثال شقاق خفیف ممکن است هیچ علائمی نداشته باشد و فرد متوجه آن نشود. با اینحال هرچه پارگی ایجاد شده در پوست ناحیه مقعد بزرگتر باشد علائم بیشتری تجربه خواهید کرد. علائم اصلی شقاق مقعدی شامل درد، خون قرمز روشن در هنگام اجابت مزاج، خارش و ناراحتی در اطراف مقعد است. درد خصوصا هنگام اجابت مزاج شدید بوده و بسیار تیز و تیر کشنده توصیف می شود.

دلیل خونریزی شقاق چیست؟

همانطور که گفتیم شقاق پارگی یا ترک خوردگی پوست ناحیه مقعد است. در هنگام اجابت مزاج به دلیل فشار وارد شده به مقعد شکاف یا پارگی باز شده و منجر به خونریزی می شود. خونریزی شقاق زیاد نیست و خیلی زود متوقف می شود و رنگ آن نیز روشن است که نشان دهنده تازگی خونریزی است.

بخوانید: درمان درد شقاق مقعدی با پماد، دارو و روش های خانگی

آیا شقاق مقعدی خطرناک است؟

شقاق به خودی خود یک بیماری خطرناک در نظر گرفته نمی شود با اینحال اگر درد شدید و خونریزی بیش از حد را تجربه کردید، یا علائم شما ادامه یافت، مهم است که به پزشک مراجعه کنید. این بیماری را می توان به راحتی با دارو یا درمان های کم تهاجمی مانند لیزر درمان کرد.

شقاق را می توانم در خانه درمان کنم؟

بله برخی از شقاق های جزئی با خود مراقبتی و تغییر سبک زندگی خود به خود بهبود می یابند. استفاده از کمپرس گرم، پمادهای بدون نسخه و رعایت بهداشت مناسب می ‌تواند به کاهش ناراحتی کمک کند. شما در مراحل اولیه این بیماری می توانید با درمان های خانگی مانند حمام سیتز روزانه، استفاده از روغن های گیاهی، آلوئه ورا و عسل به شکل موضعی این بیماری را درمان کنید.

بخوانید: برای درمان شقاق مقعد به چه پزشکی مراجعه کنیم؟ + هزینه درمان شقاق

پماد برای شقاق؟

پمادهای OTC زیادی اکنون در داروخانه برای درمان شقاق در دسترس است که رایج ترین آنها شامل دیلتیازم، لیدوکائین و هیدروکورتیزون هستند. استفاده از این پمادها طبق دستورالعمل می تواند به بهبود شقاق مقعدی کمک کند.

درمان شقاق مزمن چگونه است؟

درمان شقاق مزمن تنها با جراحی امکان پذیر است که به دو روش سنتی و لیزر درمانی انجام می شود. در این بین جراحی با لیزر به دلیل عوارض کمتر و کاهش احتمال عود نسبت به روش سنتی ترجیح داده می شود.

بخوانید: درمان شقاق با بوتاکس چقدر موثر است؟

خون تازه روی مدفوع ناشی از شقاق است؟

خون تازه روی مدفوع ناشی از شقاق یکی از علائم اصلی این بیماری است. برای درمان شقاق می توانید از روش های خانگی و پزشکی کمک بگیرید.

آیا احتمال بروز شقاق ارثی است؟

خیر شقاق یکی از انواع بیماری های نشیمنگاهی است که به دلایل مختلفی رخ می دهد و زمینه ارثی ندارد. این بیماری بیشتر حاصل فشارهای غیر عادی به پوشش داخلی ظریف مقعد است.

منبع:

https://www.usz.ch/en/disease/anal-fissure

www.drazharalam.com/fissure-causes

mydr.com.au/sponsored-content/anal-fissures-explained-2