یکی از عارضه‌های مقعدی که ناشی از تجمع باکتری‌ها در این ناحیه است، آبسه مقعدی است. این بیماری یا عارضه اگر درمان نشود، می‌تواند شرایط سخت و دردناکی را برای فرد مبتلا ایجاد کند. روش‌های مختلفی برای درمان آبسه مقعدی وجود دارد که با توجه به شرایط فرد، گزینه مناسب توسط پزشک تشخیص داده میشود. یکی از راهکارهای اولیه پزشکان برای درمان این بیماری استفاده از پماد برای درمان آبسه مقعدی است. انواع مختلفی از پمادهای آنتی بیوتیک برای درمان این بیماری تجویز می‌شوند. در این مقاله لیستی از پمادهای موثر برای درمان آبسه مقعدی را معرفی کرده‌ایم.
آبسه مقعدی چیست؟
آبسه مقعدی که با نام آبسه آنورکتال هم شناخته میشود، عارضه‌ای است که در اثر حضور باکتری و عفونت و مسدود شدن غدد مقعد در این ناحیه ایجاد میشود. شایع ترین نوع – به نام آبسه پری آنال به صورت تورم جوش مانند ظاهر می شود.
اگر آبسه مقعدی درمان نشود، می تواند به فیستول مقعدی دردناک تبدیل شود که ممکن است نیاز به درمان جراحی داشته باشد. طبق گزارش انجمن جراحان کولون و رکتوم آمریکا، حدود 50 درصد از افرادی که آبسه مقعدی دارند، در نهایت دچار فیستول مقعدی می شوند. فیستول به طور کلی نیاز به جراحی دارد.
علائم آبسه مقعدی شامل ترشح چرک، درد ، تحریک پوست در اطراف مقعد، قرمزی و حساسیت، درد مقعدی ضربان دار و مداوم است. اگر آبسه عمیق باشد می تواند با تب، لرز و بی حالی همراه باشد.
بیشتر بخوانید: درمان آبسه مقعدی با لیزر
دلیل ایجاد آبسه مقعدی
دلایل مختلفی برای ایجاد آبسه مقعدی وجود دارد. یعنی عوامل مختلفی می‌توانند باعث این عارضه در افراد شوند. قابل ذکر است که احتمال ایجاد ابسه در مردان دو برابر زنان است. از جمله مهم‌ترین علل آبسه مقعدی عبارتند از:
- تعریق در ناحیه مقعدی
- یبوست شدید
- اسهال شدید
- مقاربت مقعدی
- بیماری‌هایی همچون دیابت، کولیت، التهاب روده و…
- عفونت روده و ناحیه مقعد
- مسدود شدن غدد مقعدی
- مصرف داروهایی همچون پردنیزون.
- التهاب لگن
بخوانید: لیست پمادها برای درمان شقاق مقعدی
لیست پمادها برای درمان آبسه مقعدی
(معرفی پماد، مکانیسم اثر-نحوه مصرف و عوارض)
هنگامی که متوجه بروز عارضه آبسه مقعدی شدید، بلافاصله به پزشک مراجعه کنید. با توجه به شرایط این بیماری، پزشک روش‌های مختلفی را برای درمان آن پیشنهاد خواهد کرد. اگر در ابتدا که به آبسه مقعدی مبتلا شده‌اید، به پزشک مراجعه کنید، میتوان با دارودرمانی التهاب ان را کاهش داد اما درمان قطعی نیست. پماد از جمله داروهایی است که برای درمان ابسه تجویز میشود. این پمادها معمولا ترکیبی از مواد آنتی بیوتیک و مسکن هستند تا هم درد را برطرف کنند و هم عفونت و چرک ایجاد شده در این ناحیه را برطرف نمایند. در ادامه لیست پمادها برای درمان آبسه مقعدی را آورده‌ایم.
1) پماد درموپان
یکی از پمادهایی که برای درمان آبسه مقعد تجویز میشود، پماد درموپان است. این پمادی ترکیبی از لیدوکائین به منظور کاهش درد و هپارین برای کاهش التهاب و بهبود آبسه ایجاد شده است. هپارین ماده‌ای ضد انعقاد است که باعث بهبود در التهاب ایجاد شده در ناحیه مقعد میشود.اما به هیچ وجه درمان قطعی نیست
نحوه مصرف این پماد به این صورت است که روزی یکبار در ناحیه آسیب دیده استفاده شود.
2) پماد تتراسایکلین
بسیاری از پزشکان پماد تتراسایکلین را به عنوان داروی درمانی آبسه تجویز می‌کنند. پماد تتراسایکلین را معمولا برای عارضه‌های پوستی تجویز می‌کنند اما با توجه به اینکه دارای آنتی بیوتیک در ترکیب است، برای درمان آبسه یا هرگونه عفونت باکتریایی نیز موثر است. این پماد تا حد کمی التهاب در ناحیه مقعد را کاهش می‌دهد. 1 تا 2 بار در روز میتوان پماد تتراسایکلین را در ناحیه آبسه کرده مالید.
3) پماد هیدروکورتیزون
هیدروکورتیزون از جمله داروهای ضد التهابی است که در کاهش التهاب، خارش و سوزش زخم مقعدی تاثیر مثبت دارد. همچنین استفاده از این پماد می‌واند با کاهش خارش و سوزش درد را نیز در این ناحیه تا حدی کاهش دهد. تا روزی 2 بار استفاده از این پماد مجاز است اما درمان ابسه نیست
4) پماد رکتول
پماد رکتول ترکیبی از لیدوکائین و هیدروکورتیزون است. لیدوکائین در کاهش درد ناشی از آبسه کمی موثر است. هیدروکورتیزون هم باعث کاهش التهاب و سوزش در ناحیه مقعد شده و به مرور التهاب ایجاد شده را درمان و ناحیه را ترمیم می‌کند. بنابراین این پماد هم نقش تسکینی برای آبسه را دارد و هم یک مسکن محسوب میشود و نقش درمانی ندارد. از پماد رکتول روزی 1 الی 2 بار و به مدت 2 هفته میتوان استفاده کرد.
5) پماد لیدوکایین
یکی از مشکلاتی که آبسه مقعدی ایجا می‌کند، درد درهنگام دفع است. پماد لیدوکائین یک مسکن است که باید قبل از دفع روی ناحیه مقعد مالیده شود تا در هنگام دفع اذیت نشوید. دقت کنید که قبل از استفاده از کلیه پمادها، ناحیه مقعد باید کاملا تمیز شود. پس نقش درمانی در ابسه ندارد
6) پماد ام جی
ام جی از جمله داروهایی است که باید حتما تحت نظر و با تجویز پزشک مصرف شود. این پماد دارای خاصیت ضد التهابی است که نقش مسکن نیز دارد اما نقش درمانی در ابسه ندارد
7) پماد دیلتیازم
دیلتیازم دارویی است که برای کاهش اسپاسم و گرفتگی عضلانی تجویز میشود. استعمال دیلتیازم باعث شل شدن عضلات مقعد، کاهش التهاب و تسکین درد ناشی از شقاق میشود. میتوان تا 3 بار در روز از این پماد در شقاق استفاده کرد. اما توجه کنید که مدت زمان آن نباید از 8 هفته تجاوز کند پس در ابسه تاثیر ندارد
8) پماد نیتروگلیسیرین
تاثیر پماد نیتروگلیسیرین مانند پماد دیلتیازم است. یعمی از طریق شل کردن عضلات مقعد، سبب بهبود شقاق، بهبودی التهاب و کاهش درد شود. از این پماد میتوان 2 الی 3 بار در روز و به مدت نهایتا سه هفته استفاده کرد.اما در ابسه تاثیر ندارد
آیا با پماد میتوان آبسه مقعدی را درمان کرد؟
دارو درمانی برای رفع عارضه آبسه مقعدی اولین گزینه موردنظر پزشک و فرد مبتلا است. اما همواره این سوال از طرف بیماران مطرح میشود که آیا با پماد میتوان آبسه مقعدی را درمان کرد؟
پماد از جمله داروهایی است که در مراحل ابتدایی برای درمان این عارضه پیشنهاد میشود. پزشک ترجیح می‌دهد در صورت امکان ابتدا از دارو برای درمان استفاده کند و استفاده از روش‌های تهاجمی همچون جراحی را گزینه آخر است. اگر بلافاصله پس از ابتلا به آبسه مقعدی، به پزشک مراجعه کنید، دارو درمانی می‌تواند ممکن است موجب بهبودی شما شود. در واقع تشخیص و مراجعه به موقع آبسه و قبل از اینکه بیماری شدت یابد، کمک می‌کند که شما با مصرف پماد و یا داروی خوراکی آنتی بیوتیک، بهبود یابید. اما در برخی مواقع و در صورت پیشرفت عارضه آبسه، پماد و دارو دیگر جوابگو نیست و باید به سراغ گزینه‌های درمانی دیگر رفت.
بخوانید: مدفوع خونی دلایل و درمان آن
بهترین شیوه درمان آبسه مقعدی چیست؟
همانطور که اشاره کردیم، روش‌ای مختلفی برای درمان ابسه مقعدی وجود دارد که تا زمانی که این عارضه پیشرفت زیادی نداشته، نظر پزشکان استفاده از داروهای آنتی بیوتیک همچون پماد، برای درمان این بیماری است. اما در بسیاری موارد دارودرمانی نمی‌تواند جوابگو باشد و باید به سراغ روش‌های تهاجمی‌تر رفت.
درمان آبسه مقعدی با لیزر
هنگامی که ابسه مقعدی در حدی پیشرفت می‌کند که مصرف آنتی بیوتیک‌نمی‌‌تواند موثر باشد، پزشک گزینه‌های دیگری را پیشنهاد می‌کند. یکی از موثرترین روش‌های درمان آبسه، لیزردرمانی است. در این روش از اشعه لیزر CO2 برای تخلیه آبسه ایجاد شده استفاده میشود. درواقع از دو نوع لیزر یکی پرتوان برای تخلیه و دیگری معمولی برای ترمیم محل زحم استفاده میشود. لیزردرمانی نسبت به جراحی کم تهاجمی‌تر است و عوارض کمتر و دوره نقاهت کوتاهتری دارد.
درمان آبسه مقعدی با جراحی
گاهی شرایط رشد بیماری آبسه مقعد به صورتی است که پزشک انجام عمل جراحی را لازم می‌داند. در انجام عمل آبسه از تیغ یا کاتر برای برداشتن و تخلیه آبسه استفاده میشود. جراحی روشی تهاجمی است و دوران نقاهت بالایی دارد. باید بسیار مواظب بود و مراقبت‌های لازم را بعد از انجام عمل جراحی آبسه، انجام داد. زیرا احتمال ایجاد عفونت در محل زخم وجود دارد. بیمار بعد از انجام جراحی باید به مدت 1 الی 2 هفته در آب گرم حاوی بتادین بنشیند تا از عفونت زخم جلوگیری شود.
روش‌های خانگی برای درمان آبسه مقعدی
از دیگر گزینه‌ای درمان آبسه مقعدی استفاده از طب سنتی یا روش‌های خانگی برای درمان آبسه مقعدی است. نکته مهمی که باید حتما در نظر بگیرید استفاده از روش‌هایی خانگی و داروهای گیاهی برای درمان آبسه، در اوایل ابتلا به این عارضه موثر است و بیشتر از نقش درمانی نقش جلوگیری از پیشرفت آن است و هنگام ابتلا به ابسه حتما به پزشک مراجعه کنید. زنجبیل، آب کلم، گیاه بارهنگ، سبوس گندم، عرق بومادران و… از موادی هستند که برای درمان آبسه به روش خانگی و سنتی مورد استفاده قرار می‌گیرند اما در واقع میتوان گفت تاثیر قطعی ندارد و باید حتما به پزشک مراجعه کنید
