کیست مویی و آبسه مقعد دو عارضه رایج هستند که با درد و ناراحتی همراه بوده و نیاز به مداخلات درمانی دارند. کیست مویی به شکل یک حفره حاوی مو و چرک در خط باسن دیده می شود اما آبسه یک برآمدگی عفونی غیرمعمول در اطراف دهانه مقعد است. آنها از نظر علائم و ناراحتی باهم متفاوت هستند و مداخلات درمانی برای هر یک مورد نیاز است. در ادامه مقاله به تفاوت کیست مویی و آبسه مقعد می پردازیم.
کیست مویی چیست و چرا به وجود می آید؟
کیست مویی یا سینوس پیلونیدال یک ناهنجاری پوستی است که در نزدیکی دنبالچه، خط بالای باسن ایجاد می شود. این وضعیت معمولاً نگران کننده نیست مگر اینکه عفونی شود که در این صورت باعث درد و ناراحتی خواهد شد. علت دقیق بروز کیست مویی ناشناخته است، اما تصور می شود که به دلیل اصطکاک بیش از حد پوست ناحیه ایجاد می شود. این عارضه در افرادی که برای مدت طولانی یک جا می نشینند شایع تر است. البته چاقی، پرمویی و ژنتیک نیز در ایجاد این بیماری دخیل است.
تعریق بیش از حد نیز ممکن است باعث ایجاد سینوس پیلونیدال شود زیرا این امر می تواند رشد باکتری های خاصی را تشویق کند. باکتری ها می توانند باعث عفونت در سوراخ ایجاد شده شوند که منجر به علائم مختلفی مانند ترشح چرک خواهد شد و نیاز به مداخله پزشکی دارد. بطورکلی دو نوع اصلی سینوس پیلونیدال وجود دارد – سینوس پیلونیدال عفونی و سینوس پیلونیدال غیر عفونی. علاوه بر این، شدت بیماری ممکن است بر اساس اندازه کیست یا سینوس و همچنین علائم مرتبط با آن متفاوت باشد.
بیشتر بخوانید: 7 عمل کیست مویی به همراه هزینه آن در سال 1403
آبسه مقعدی چیست و چرا بروز پیدا می کند؟
آبسه مقعدی به دلیل مسدود وعفونی شدن غدد مقعدی ایجاد می شود و به صورت یک برجستگی دردناک در اطراف مقعد ایجاد می شود. دلایل بروز این عارضه بیشتر اوقات بیماری های التهابی روده، دیابت، بارداری، بیماری های مقاربتی (STD)، شقاق، بواسیر و مصرف داروهای سرکوب کننده سیستم ایمنی است. با اینحال عدم رعایت بهداشت در ناحیه مقعد نیز می تواند در ایجاد آبسه مقعدی نقش داشته باشد.
اگر آبسه بترکد چرک از آن بیرون می ریزد و برای سرایت نکردن به بافت های اطراف باید محل را به خوبی شسته و ضدعفونی کنید. درد، عفونت و عود از دیگر عوارض احتمالی آبسه مقعدی هستند.
بیشتر بخوانید: انواع عمل آبسه مقعدی با هزینه آن در 1403 + فیلم جراحی
مقایسه کیست مویی و آبسه مقعدی به صورت جدولی
| پارامترها | کیست مویی | آبسه مقعدی |
| علائم | در مراحل اولیه بدون درد | در مراحل اولیه دردناک |
| علت بروز | پرمویی،اصطکاک، تعریق، چاقی، شغل کم تحرک | مسدود شدن غدد مقعدی، بیماری های روده ای، بیماری های مقاربتی، عدم رعایت بهداشت |
| درمان ها | جراحی باز و بسته درمان با لیزر | درمان با انتی بیوتیک در مراحل اولیه جراحی سنتی و لیزر |
| عوارض | آسیب به بافت های اطراف نخاع و درد و ناراحتی | تب، درد،عفونت خون، فیستول مقعدی |
| پیشگیری | حفظ بهداشت و مو زدایی محل | حفظ بهداشت و درمان بیماری های زمینه ای |
| هزینه درمان | درمان سنتی در بیمارستان دولتی و خصوصی 3 تا 6 میلیون لیزر درمانی حدود 7 میلیون تومان است هزینه لیزر کیست مویی در کلینیک التیام نشیمنگاه 4 میلیون | درمان سنتی در بیمارستان دولتی و خصوصی 3 تا 5 میلیون لیزر درمانی حدود 8 تا 10 میلیون هزینه لیزر آبسه در کلینیک التیام نشیمنگاه 4 الی 5 میلیون |
بیشتر بخوانید: آبسه مقعدی را در خانه با این روش ها درمان کنید!
فرق کیست مویی چرکی با آبسه در چیست؟
کیست مویی حاصل رشد مو به داخل پوست است که با ایجاد یک سوراخ روی پوست خصوصا در شکاف بالای باسن مشخص می شود. این عارضه در مراحل اولیه مشکلی ایجاد نخواهد کرد اما در صورت تجمع باکتری ها در سوراخ کیست مویی، دچار عفونت شده و برای تخلیه نیاز به جراحی دارد.
در عوض آبسه به دلیل مسدود شدن غدد مقعدی یا منافذ پوست با پوسته های اضافی یا آلودگی ها ایجاد می شود. تجمع باکتری ها در این محل باعث چرک و عفونت شده و باعث درد و ناراحتی فرد خواهد شد. آبسه نیز برای درمان نیاز به تخلیه دارد اما در مراحل اولیه می توان با آنتی بیوتیک نیز آن را درمان کرد. کیست مویی چرکی و آبسه از نظر علل اصلی بروز نیز با یکدیگر متفاوت هستند و به راحتی قابل تشخیص و تمایز می باشند.
بیشتر بخوانید: هزینه عمل کیست مویی چقدر است؟ مقایسه جراحی با لیزر
آبسه و کیست مویی هر کدام در چه نواحی بروز پیدا می کنند؟
آبسه و کیست مویی از نظر محل با یکدیگر متفاوت هستند. همانطور که گفته شد کیست مویی بیشتر در خط باسن ایجاد می شود. با اینحال بروز آن در نقاطی از بدن که موی ضخیم دارد مانند زیر بغل نیز دور از انتظار نیست و در واقع می تواند در هر نقطه ای از بدن ایجاد شود. اما اکثر اوقات به دلیل نشستن طولانی در ناحیه خط باسن ایجاد می شود.
آبسه مقعدی یک برجستگی پر از چرک در حوالی دهانه مقعد است که فقط در این ناحیه بروز می کند و با درد و ناراحتی بسیار همراه است. حتی ممکن است باعث بروز تب شود. آبسه مقعدی بیشتر ناشی از بیماری های دیگری هستند رکتوم و مقعد را تحت تاثیر قرار می دهند. به عنوان مثال بیماری کرون و بیماری های مقاربتی زمینه ابتلا به آبسه مقعدی را فراهم می کنند.
بیشتر بخوانید: دلیل کیست مویی در زنان چیست؟ نحوه پیشگیری و درمان آن
آبسه مقعدی یا کیست مویی کدام خطرناک تر است؟
کیست مویی در مقایسه با آبسه مقعدی یک بیماری خاموش است و تا وقتی عفونی نشود علائمی ایجاد نمی کند. اما آبسه به دلیل عفونت با درد و ناراحتی همراه است. هر دو عارضه باید درمان شوند وگرنه دچار عوارض مختلفی خواهید شد. به عنوان مثال آبسه مقعدی می تواند باعث عفونت خون، فیستول مقعدی و گانگرن فورنیه شود که درمان آنها هزینه بالایی دارد. کیست مویی نیز با رشد مداوم و عفونت می تواند به ساختارهای اطراف و نخاع آسیب بزند که بسیار خطرناک است.
بیشتر بخوانید: لیست 8 پماد برای درمان آبسه مقعدی
چگونه از بروز این بیماری های نشیمنگاهی پیشگیری کنیم؟
مهمترین راه پیشگیری از بیماری های نشیمنگاهی حفظ بهداشت است. مو زدایی قسمت کمر، اجتناب از لباس های تنگ جهت کاهش اصطکاک، افزایش تحرک، کاهش وزن و بطور کلی رعایت بهداشت می تواند در پیشگیری از کیست مویی مفید باشد. برای پیشگیری از آبسه مقعدی نیز حفظ بهداشت در ناحیه مقعد پس از اجابت مزاج، درمان بیماری های التهابی روده، خودداری از رابطه مقعدی و درمان بیماری های مقاربتی می تواند در پیشگیری از این بیماری موثر باشد.
منبع:
https://www.healthdirect.gov.au/pilonidal-disease
https://www.sanlucassurgical.com/contents/services/drainage-of-perianal-abscess-pilonidal-cyst
https://www.vinmec.com/en/news/health-news/beauty/difference-between-cysts-and-boils-abscesses
